برنامه وزیر ارتباطات پیشنهادی دولت چهاردهم: از اصلاح شیوه فیلترینگ با گفتمان‌سازی تا ایجاد وفاق ملی و مذاکرات بین‌المللی

برنامه وزیر ارتباطات پیشنهادی دولت چهاردهم، 29 صفحه است که تقریباً یک سوم آن به سوابق علمی و اجرایی او اختصاص دارد. در این برنامه به مهم‌ترین خواسته اکوسیستم استارتاپی یعنی رفع فیلتر، اشاره کوتاهی شده و از لزوم اصلاح فیلترینگ با راهکارهای مختلف سخن به میان آمده است. 

به گزارش «فن‌زی»، «ستار هاشمی»، به عنوان وزیر پیشنهادی ارتباطات و فناوری اطلاعات به مجلس معرفی شده تا رأی اعتماد بگیرد. او در برنامه خود با شناسایی چالش‌های موجود اقداماتی را برای رفع آنها پیشنهاد کرده است که بیشتر کلی بوده و وارد جزئیات نشده.

آنطور که در متن برنامه هاشمی آمده، راهبرد اصلی او «تکمیل شبکه ملی اطلاعات، توسعه اقتصاد دیجیتال و هوشمندسازی» است. توسعه زیرساخت‌ها، حکمرانی و مقررات، فرهنگی، آموزشی و منابع انسانی، فضای بین‌المللی و اقتصادی نیز چالش‌هایی است که با بررسی وضعیت ارتباطات و فناوری اطلاعات شناسایی کرده.

خلاصه سیاست‌ها، برنامه‌ها و اقدامات کلان پیشنهادی هاشمی در 6 محور خلاصه می‌شود: توسعه ارتباطات و شبکه ملی اطلاعات، توسعه دولت هوشمند و کاربردی سازی فناوری‌های نوین در صنایع مختلف، توسعه اقتصاد دیجیتال، حمایت از توسعه محتوا و خدمات محتوایی در فضای مجازی، توسعه صنعت فضایی و توسعه پست هوشمند.

برنامه هاشمی برای مهم‌ترین خواست اکوسیستم نوآوری چیست؟

یکی از اصلی‌ترین خواسته‌های اکوسیستم استارتاپی و فناوری اطلاعات و ارتباطات، رفع فیلترینگ است. فعالان این عرصه در گفتگو با «فن‌زی» این را از وزیر جدید مطالبه کرده بودند، اما در برنامه هاشمی تنها یک بار به فیلترینگ اشاره شده است.

او در برنامه خود به اصلاح شیوه فیلترینگ در کشور مبتنی بر اقتصاد دیجیتال اشاره کرده. راهکار آن را نیز اصلاح مقررات و شیوه مداخلات، کنترل‌های پسینی، گفتمان‌سازی در سطوح نخبگانی و آحاد مردم، ایجاد وفاق ملی بین گروه‌های مرجع، مذاکرات بین‌المللی عنوان کرده است.

مشخص نیست منظور او از مذاکره‌های بین‌المللی با چه نهاد یا شرکتی است، اما این مذاکرات طی سال‌های گذشته هم چند بار انجام شده و اثربخشی نداشتند. نمونه آن بی پاسخ ماندن دو نامه و اولتیماتوم مرکز ملی فضای مجازی به متا بعد از فیلتر اینستاگرام است.

ارتقای شاخص سرانه سرعت اینترنت و شبکه ملی اطلاعات

در برنامه وزیر ارتباطات پیشنهادی برای توسعه «ارتباطات و شبکه ملی اطلاعات» چند اقدام پیش‌بینی شده است. او قرار است توسعه زیرساخت شبکه ملی اطلاعات مبتنی بر فیبر نوری و راه‌اندازی صندوق توسعه شبکه فیبر نوری را طبق برنامه هفتم توسعه پیگیری کند.

ارتقای شاخص سرانه سرعت اتصال شبکه جهانی اینترنت و شبکه ملی اطلاعات، حضور فعال و موثر در تعامل‌های بین‌المللی در حوزه حکمرانی اینترنت، توسعه شبکه 5G و مقابله با تحریم‌های ارتباطی و ایجاد دسترسی عموم مردم در بستر شبکه ملی اطلاعات از دیگر اقدامات هاشمی در این حوزه خواهد بود.

به دنبال حذف بروکراسی اداری و کاغذبازی

هاشمی در محور «توسعه دولت هوشمند» از حذف بروکراسی اداری، کاغذبازی و مراجعه حضوری به ادارات، جایگزینی استعلام‌های الکترونیک آنلاین و آنی به جای کاغذی، ارتقای حریم خصوصی در فضای مجازی و تقویت امنیت زیرساخت‌های سایبری  را در دستور کار خود قرار خواهد داد. او همچنین وعده داده تا از وقوع جرایم مرتبط با سیم‌کارت‌های تلفن همراه جلوگیری کند

در این برنامه تأکید روی هوش مصنوعی نیز وجود دارد و از کمک به توسعه کاربردهای هوش مصنوعی در صنایع و کشاورزی، توسعه توان پردازشی، ذخیره سازی و زیرساخت‌های نرم و سخت هوش مصنوعی سخن به میان آمده است.

تلاش برای افزایش سهم بازار فروشگاه‌ها و خرده‌فروشی‌های آنلاین

اقتصاد دیجیتال یکی از اصلی‌ترین محرک‌های رشد اقتصادی و اجتماعی است از همین رو هاشمی یکی از محورهای برنامه خود را به این موضوع اختصاص داده است.

او علاوه بر پایبندی به وظایف تعیین شده در برنامه هفتم توسعه، وعده داده تا سهم تولید و عرضه کالاها و خدمات دیجیتال از تولید ناخالص داخلی را افزایش دهد. توسعه نظام دیپلماسی فضای مجازی، توسعه نظام سرگرمی و غنابخشی به اوقات فراغت درفضای مجازی، افزایش صادرات خدمات نرم افزاری، سخت افزاری و هوش مصنوعی و به کارگیری فناوری های نوین پولی و مالی در فضای مجازی را در دستور کار خود قرار دهد.

یکی دیگر از برنامه‌های او در این بخش، حمایت از فروشگاه‌های مجازی و خرده‌فروشی الکترونیکی و کمک به افزایش سهم آنها از کل بازار خرده فروشی کشور است. طبق آخرین گزارش‌ها، این سهم کمتر از 5 درصد است.

راه‌اندازی بورس تخصصی و تسهیل پذیرش شرکت‌های دیجیتال در بازار اوراق بهادار از دیگر برنامه‌های او است. با وجود آنکه دو وزیر ارتباطات قبلی نیز از اهمیت ورود استارتاپ‌ها به بورس آگاه بودند، اما تلاش‌هایشان چندان نتیجه بخش نبود و بسیاری از شرکت‌های شناخته شده منتظر اذن ورود به بازار سرمایه هستند.

حمایت از توسعه محتوا در فضای مجازی

هاشمی معتقد است تولید و توسه محتوای بومی و خدمات محتوایی در فضای مجازی، نقش حیاتی در ارتقای فرهنگ، اقتصاد و هویت ملی دارد.

حمایت از تولید محتوا و خدمات بومی در فضای مجازی، ترویج و ارتقای سواد فضای مجازی و ایجاد زیرساخت نظارت مردمی بر قیمت، کیفیت محتوا و خدمات دیجیتال از جمله اقدامات او در این زمینه هستند.

هاشمی همچنین برای تشویق تولید محتواهای بومی، پیشنهاد توسعه اقتصاد تولید محتوا و ایجاد الگوهای اقتصادی جدید از طریق تسهیم درآمد بین تولیدکننده، توزیع کننده، ذخیره کننده و پردازشگر را ارائه کرده است.

از سوی دیگر او از توسعه فضای مجازی مفید و ایمن برای کودک و خانواده سخن گفته است. موضوعی که در دولت قبل پیگیری شده و یکی از اقدامات «عیسی زارع‌پور»، وزیر ارتباطات دولت سیزدهم فعالسازی جستجوی ایمن گوگل برای 85 میلیون ایرانی بود.

توسعه صنعت فضایی و پست هوشمند

دو محور دیگر برنامه‌های هاشمی به صنعت فضایی و پست هوشمند اختصاص دارد. از جمله برنامه‌های او در این زمینه‌ها می‌توان به این موارد اشاره کرد: کاربری منظومه‌های ماهواره‌ای در فضای مجازی، تثبیت ماهواره‌های سبک در مدار لایه لئو، توسعه زیرساخت‌های آزمایشگاهی فضایی، توسعه زیرساخت داده‌های محلی برای پایش، نوسازی زیرساخت‌ها و بهره‌گیری از ابزارهای نوین در امور پستی، جذب سرمایه در خدمات نوین پستی و سرمایه‌گذاری پست بانک در حمایت از کسب‌وکارهای دیجیتالی خرد.