لاک پشت فراتی، گونه نادری از لاک پشت ایرانی پشت نرم است که به وسیله چینی ها و لاک پشت های چینی در معرض انقراض قرار گرفته اند. لاک پشت مهاجم چینی و چینی‌های شاغل در میادین نفت و گاز جنوب کشور به ویژه خوزستان، جمعیت لاک‌پشت کمیاب زیستگاه‌های ایران را به شدت کاهش داده است.
لاک‌پشت‌های چینی، جمعیت لاک پشت در معرض انقراض فراتی ایران را می‌بلعند و این گونه مهاجم منجر به کاهش جمعیت گونه کمیاب زیستگاه‌های ایران شده است. با ورود غیرقانونی لاک پشت «چینی» به عنوان حیوان خانگی به کشور و برخی تهدیدات دیگر حالا لاک‌پشت بومی ایران در معرض خطر انقراض قرار گرفته و درصورتی که تمهیدات جدی دراین زمینه انجام نشود، گونه بومی زیستگاه‌های آبی خوزستان، منقرض خواهد شد.
یک جانور شناس و کارشناس حیات وحش در این باره گفت: «لاک‌پشت فراتی تنها لاک‌پشت «لاک نرم» ایران و به طور مشخص استان خوزستان است. این گونه خزنده در معرض خطر انقراض و تهدید‌های بسیاری قرار دارد که یکی از این تهدیدها، ورود غیرقانونی لاک پشت «لاک نرم چینی» به عنوان حیوان خانگی است.»
محمدعلی یکتانیک افزود: «شباهت نزدیک دو لاک پشت لاک نرم فراتی و چینی باعث شده که احتمال رهاسازی اشتباه لاک پشت چینی به دلیل شناسایی نادرست در زیستگاه‌های طبیعی گونه لاک پشت بومی ایران وجود داشته باشد. رها سازی تصادفی و اشتباه این گونه مهاجم، خطر انقراض لاک پشت لاک نرم فراتی ایران را افزایش داده است.»
رهاسازی اشتباه لاک‌پشت مهاجم
او ادامه داد: «رهاسازی لاک پشت نرم چینی متاسفانه در آب بندان‌های شمال و جنوب ایران هم رهاسازی شده و مختص خوزستان و آب بند‌های جنوب نیست. یکی دیگر از دلایل اصلی تهدید بقای لاک‌پشت فراتی در یکی از زیستگاه‌های آن در تالاب هورالعظیم رعایت نکردن حق‌آبه تالاب و خشک شدن بخش‌هایی از هورالعظیم است که نه تنها این گونه، بلکه همه زیستمندان تالاب را نابود کرده است. لاک‌پشت گوش قرمز آمریکایی هم به عنوان حیوان خانگی وارد کشور شده و این گونه هم به عنوان گونه مهاجم، به رقیب لاک‌پشت‌های برکه‌ای بومی ایران تبدیل شده است.»
یکتانیک در تشریح تفاوت‌های ظاهری لاک‌پشت فراتی و لاک‌پشت مهاجم چینی گفت:سه تفاوت بارز لاک پشت فراتی و چینی، رنگ چشم، قسمت جلوی لاک و همچنین شکل پوزه این دو لاک پشت است در لاک پشت فراتی رنگ شکم اغلب کِرم زرد رنگ، ولی در گونه چینی رنگ سفید یکدست است. تفاوت دیگر اینکه لاک پشت فراتی در قسمت ابتدای لاک خود فاقد لبه تاخورده و برجستگی است، اما در گونه چینی قسمت جلوی لاک دارای برجستگی و تاخوردگی است. تفاوت سوم در شکل پوزه این دو گونه است. پوزه لاک پشت فراتی پهن و کوتاه، در صورتی که پوزه لاک پشت چینی بلند، باریک و نوک دار است.»
پراکنش لاک پشت فراتی
زیستگاه‌های آبی استان خوزستان شامل: حوضه آبگیر دجله و فرات، تالاب هورالعظیم، تالاب شادگان، رودخانه کارون، رودخانه کرخه، رودخانه دز، رودخانه جراحی و آبگیر‌های منشعب شده از این پهنه‌های آبی
۵ عامل کاهش جمعیت لاک پشت فراتی ایران
۱. خورده شدن توسط چینی‌های شاغل در میادین نفت و گاز ایران
۲. ورود غیر قانونی لاک پشت چینی مهاجم به ایران به عنوان حیوان خانگی و رهاسازی در زیستگاه‌ها
۳. باور غلط برخی صیادان محلی و مقابله با این گونه کمیاب
۴. خشکیدگی بخش‌هایی از زیستگاه اصلی لاک‌پشت فراتی در تالاب هورالعظیم
۵. ورود پساب صنعتی و خانگی به پهنه‌های آبی و زیستگاه‌ها
منبع: همشهری
منبع: faradeed-198653
