خرمشهر، از شهرهای خوزستان، اولین شهری بود که مورد تهاجم عراقی‌ها قرار گرفت. این شهر، با وجود ۳۴ روز مقاومت و تلاش رزمندگان و مردم، سرانجام در ۴ آبان سال ۱۳۵۹ش، به اشغال ارتش بعثی عراق درآمد.
در فاصله ماه‌های مهر تا دی ۱۳۵۹ش، پس از سقوط خرمشهر، نزدیک به سه ماه عملیات‌هایی برای آزادسازی شهر از طرف ارتش، سپاه پاسداران و نیروهای مردمی انجام شد، اما نتیجه موفقیت‌آمیزی حاصل نشد. پس از ماه‌ها تصرف و اشغال شهر، در نهایت در طی عملیات گسترده‌ای با نام عملیات «بیت المقدس» که ۲۵ روز به طول انجامید و در چهار مرحله اجرا شد، شهر به محاصره کامل نیروهای ایرانی درآمد و پس از انهدام قوای عراقی و اسارت شماری از نیروهای آن، در ۳ خرداد سال۱۳۶۱ خرمشهر به‌طور کامل آزاد شد و پرچم جمهوری اسلامی ایران بر فراز مسجد جامع این شهر به اهتزاز درآمد.
سوم خرداد سالروز آزادسازی خرمشهر، روز مقاومت، ایثار و پیروزی گرامی باد.
امام خمینی (ره) فتح خرمشهر را از امور مافوق طبیعت و از عنایات خداوند دانسته است و رهبری حماسه آزادی خرمشهر را حادثه‌ای بی‌نظیر در تاریخ جهان قلمداد کرده و آن را پرچم سرافرازی و پایداری ملت ایران معرفی کرده اند.
آزادسازی خرمشهر از دست رژیم بعث عراق از مهمترین رخدادهای جنگ تحمیلی بود که سرنوشت و ماهیت جنگ را تغییر داد.
زمانی به سخت بودن این عملیات پی بردیم که حضرت امام خمینی (ره) 3 خرداد 1361 به مناسبت آزادی خرمشهر پیامی خطاب به ملت ایران صادر فرمودند.
در نخستین بخش این بیانیه آمده است، "خرمشهر را خدا آزاد کرد" و در ادامه بیانیه خود عنوان کرد: "سپاس بی‌حد بر خداوند قادر که کشور اسلامی و رزمندگان متعهد و فداکار آن را مورد عنایت و حمایت خویش قرار داد و نصر بزرگ خود را نصیب ما فرمود، پس در هر شرایطی این حماسه بزرگ و ارزشمند در یادهای ما ماندگارخواهد شد.
سوم خرداد نه فقط یادآور آزادی خرمشهر که یادآور فداکاری ها و ایستادگی های تحسین برانگیز مدافعان ایران اسلامی در برابر نیروهای متجاوز است. ایران و ایرانیان امروز یک بار دیگر خاطره آزادسازی خرمشهر را گرامی می دارند.
