پیر و جوان نمی‌شناسد؛ مشارکت‌اقتصادی روستاییان بالاتر از شهرنشینان

به گزارش اکوایران، داده‌های مرکز آمار ایران نشان می‌دهد که روستائیان حاضر در رده سنی 15 تا 24 سال و نیز میانسالان و سالمندان حاضر در رده سنی 50 ساله و بیشتر، نرخ مشارکت بالاتری نسبت به شهرنشینان حاضر در این رده سنی داشته‌اند. در مقابل جمعیت 25 تا 49 ساله نرخ مشارکت روستائیانشان سطح کمتری نسبت به شهرنشینان داشت. در ادامه به بررسی نرخ مشارکت افراد حاضر در گروه‌های سنی مختلف به تفکیک شهر و روستا در زمستان 1402 پرداخته شده است.

نگاهی به عرضه نیروی کار در زمستان 1402

یکی از متغیرهای مهم بازار کار مشارکت اقتصادی است. این نرخ نشان می‌دهد که چه تعداد از جمعیت 15 ساله و بیشتر به عنوان افراد در سن کار، توان و تمایل به حضور در بازار کار داشته و در این راستا به جست‌و‌جوی شغلی مشغول شدند. چنانچه تعداد جمعیت فعال به کل افراد در سن کار تقسیم شود، نرخ مشارکت اقتصادی به دست می‌آید.

نگاهی به ارقام منتشر شده توسط مرکز آمار ایران نشان می‌دهد که در زمستان 1402 نرخ مشارکت اقتصادی کل کشور 40.8 درصد گزارش شده است. این رقم نشان می‌دهد که در این برهه زمانی از هر 100 فرد 15 ساله و بیشتر، نزدیک به 41 نفر به دنبال کار بودند. البته مقایر نیروی کار عرضه‌شده در مناطق شهری و روستایی یکسان نبود.

بررسی‌ها نشان می‌دهد که نرخ مشارکت در مناطق روستایی بیشتر از شهری بود و در سطح 41.5 درصدی قرار داشت. این در حالی است که سطح مشارکت شهرنشینان به 40.6 درصد رسید. شواهد همچنین نشان می‌دهد که عرضه نیروی کار در گروه‌های سنی مختلف یکسان نبوده و افراد 25 تا 49 ساله بیشترین نرخ مشارکت اقتصادی را در زمستان 1402 در مناطق شهری و روستایی کسب کرده‌اند. در ادامه به بررسی نرخ مشارکت اقتصادی در مناطق شهری و روستایی به تفکیک گروه سنی پرداخته شده است.

انگیزه اشتغال جوانان و سالمندان روستانشین بالاتر از شهرنشینان

نگاهی به آمار منتشر شده توسط مرکز آمار ایران نشان می‌دهد که در زمستان 1402، نرخ مشارکت اقتصادی در میان جوانان 15 تا 24 ساله روستایی بیشتر از افراد حاضر در این گروه سنی که ساکن مناطق شهری بودند، برآورد شده است.

به بیان دقیق‌تر، در برهه زمانی بررسی شده،‌ نرخ مشارکت جمعیت 15 تا 19 ساله شهرنشین معادل 9.5 درصد بود. به این معنا که از هر 100 فرد 15 تا 19 ساله شهرنشین، حدود 9.5 نفر انگیزه مشارکت اقتصادی در بازار کار را داشته‌اند. این در حالی است که این رقم برای افراد حاضر در این رده سنی در مناطق روستایی 12.5 درصد گزارش شده است. بدین ترتیب، می‌توان دریافت که جوانان 15 تا 19 ساله روستایی زودتر از شهرنشینان اقدام به ورود به بازار کار می‌کنند. دلیل بالا بودن نرخ مشارکت اقتصادی جوانان این رده سنی در مناطق روستایی، همراهی این دسته از افراد در مشاغل خانوادگی و فصلی است.

نرخ مشارکت جوانان 20 تا 24 ساله نیز در زمستان گذشته در مناطق شهری به 36.7 درصد رسیده و برای روستانشینان معادل 47.7 درصد بود. دلیل عرضه بیشتر نیروی کار جوان 24 تا 24 ساله در مقایسه به جوانان 15 تا 19 ساله آن است که امکان برقراری هماهنگی بین تحصیل و اشتغال در میان جوانان کم سن‌تر، سخت‌تر از جوانان 20 تا 24 ساله است. افزون بر آن کارفرما تمایل بیشتری به جذب نیروی کار در سنین بالاتر از خود نشان می‌دهد.

بیشتر بودن مشارکت روستائیان نسبت به شهری‌ها به جوانان محدود نشده و در میان جمعیت 50 ساله و بیشتر نیز این قاعده برقرار بود. البته نرخ مشارکت افراد حاضر در رده سنی 50 تا 54 بیشترین مقدار را در میان جوانان، میانسالان و سالمندان بررسی شده داشته است. علت این امر به دلیل عدم بازنشستگی افراد حاضر در این رده سنی و بالاتر بودن توان و قوای ذهنی و جسمی آن‌هاست.

 بالاترین نرخ مشارکت در گروه 40 تا 44 ساله ها

شواهد آماری نشان می‌دهد که نرخ مشارکت در میان افراد حاضر در رده سنی 25 تا 49 سال بیشتر از این رقم در میان سایر گروه‌های سنی بود. افزون بر آن در میان این دسته از افراد مشارکت نیروی کار شهری بیشتر از روستانشینان بود.

بررسی‌ها حاکی از آن است که افراد حاضر در رده سنی 40 تا 44 سال بیشترین نرخ مشارکت مناطق شهری و روستایی را نسبت به این رقم در میان دیگر گروه‌های سنی داشته‌اند. این رخداد به دلیل تجربه و مهارت بیشتر این افراد و توانمندی آن‌ها در انجام امور،  انگیزه آن‌ها برای حضور در بازار کار بیشتر از سایر گروه‌های سنی بود. از سوی دیگر، افراد 40 تا 44 ساله اغلب مسئول تامین معاش خانواده بود و به دلیل ضرورت پاسخ به تامین هزینه‌های زندگی، حضور در بازار کار برای آنان دارای اهمیت است.