فوتبال ایران با یک تیر دو نشان می زند

 این که رئیس سازمان صداوسیما این نوید را داد مراحل نهایی حل مشکل حق پخش تلویزیونی در حال طی شدن است. مشکلی که سالهاست فوتبال ایران را از یک درآمد حسابی محروم کرده و حالا پیمان جبلی از توافق صداوسیما با وزارت ورزش تا 6 ماه آینده برای حل این مشکل خبر می‌دهد. خبری که اگر رنگ واقعیت به خود بگیرد حداقل 50 درصد از مشکلات مالی باشگاه‌ها را برطرف خواهد کرد و یک منبع درآمد قابل اتکا خواهد بود. اما موضوع پرداخت‌نشدن حق پخش تلویزیونی توسط صداوسیما به فوتبال مربوط به امروز و دیروز نیست. در شرایطی که سازمان صداوسیما اکثر مسابقات لیگ برتر فوتبال ایران را به طور زنده از شبکه‌های مختلف سراسری و استانی پخش می‌کند و در لابه‌لای این مسابقات تبلیغات متعددی را انجام می‌دهد، اما هیچ درصدی از عایدی مالی بابت تبلیغات به باشگاه‌ها نمی‌رسد. از سالیان گذشته این مسئله وجود داشته و حالا ظاهرا قرار است حل شود. حق پخش تلویزیونی در همه کشورهای توسعه‌یافته مهم‌ترین منبع درآمدزایی باشگاه‌ها محسوب می‌شود. تلویزیون که همه ساله هنگام پخش مسابقات فوتبال، بینندگان بسیاری را پای گیرنده‌اش می‌کشاند و تبلیغات انجام می‌دهد، در اکثر کشورهای جهان درصدی از عایدی مالی خود را به فوتبال پرداخت می‌کند و همین مسئله مهم‌ترین منبع درآمد باشگاه‌ها می‌شود. حال بر اساس تعداد طرفداران و میزان بینندگان تیم‌ها، عدد پرداختی به آن‌ها متفاوت است. نکته مهم در ایران اما دولتی‌بودن صداوسیماست. در خارج از کشور بسیاری از باشگاه‌های فوتبال، شبکه تلویزیونی اختصاصی دارند و مسابقات خود را از آن شبکه پخش می‌کنند. هر شبکه تلویزیونی عمومی هم که بخواهد بازی‌های یک تیم را پخش کند، باید حق پخش آن را خریداری کند. در مسابقات بین‌المللی مثل جام‌جهانی و المپیک نیز همین‌گونه است. حق کپی‌رایت و تصویربرداری مسابقات قبل از شروع آن به یک شبکه تلویزیونی فروخته می‌شود و سایر شبکه‌ها باید حق پخش را از آن شبکه بخرند. در ایران اما صداوسیما برای پخش مسابقات فوتبال داخلی هیچ پولی پرداخت نمی‌کند و همین امر باعث شده اکثر باشگاه‌های فوتبال ایران زیان‌ده باشند و مشکلات مالی زیادی را تجربه کنند. سازمان صداوسیما و فدراسیون فوتبال در سالیان گذشته بارها با یکدیگر مناقشه داشتند، حتی یکی دوبار در فضای باشگاهی، کار به راه‌ندادن دوربین‌های تلویزیونی به استادیوم‌ها نیز کشید و یکی دو بازی هم به‌صورت زنده پخش نشد. دراین‌باره اما هر بار برخی وساطت‌ها سبب شده پخش مسابقات صورت بگیرد. بااین‌وجود، مدیران فوتبال همواره نسبت به پرداخت‌نشدن حق پخش تلویزیونی گلایه داشتند و در مصاحبه‌های خود به این موضوع اشاره کردند. از طرفی مدیران صداوسیما نیز مدعی‌اند این مسئله باید ابتدا از طریق دولت و مجلس حل شود. صداوسیما دراین‌باره مدعی است که درآمدهای ناشی از تبلیغات حین برگزاری مسابقات فوتبال مستقیما به سازمان برنامه‌وبودجه می‌رود و آن‌ها دخل و تصرفی روی این پول ندارند و فقط از بودجه سالیانه خود ارتزاق می‌کنند. از سوی دیگر فدراسیون جهانی سال گذشت فوتبال به فدراسیون ایران نامه‌ای را ارسال کرده که می‌تواند تبعات سنگینی به همراه داشته باشد. فیفا در نامه‌نگاری خود با مهدی تاج اعلام کرده که تا یک‌ سال آینده باید موضوع حق پخش تلویزیونی به‌طور کامل در ایران حل شود و باشگاه‌ها و فدراسیون از تلویزیون عایدی مالی داشته باشند تا مشکل اصلی مربوط به درآمدزایی رفع شود. حال مشخص می‌شود طرح و برنامه‌ای که مهدی تاج از آن برای حق پخش حرف می‌زند، مربوط به همین نامه‌نگاری فیفاست. جیانی اینفانتینو، رئیس فیفا، در جلساتی که با روسای فدراسیون ایران داشته، بارها درباره حق پخش تلویزیونی در ایران با آن‌ها صحبت کرده و حتی شنیده می‌شود به‌صورت نامحسوس بررسی‌هایی روی این مسئله داشته و پیگیری‌های لازم را انجام داده است. نگرانی که از ورود فیفا به ماجرای حق پخش تلویزیونی به وجود آمده، احتمال تعلیق لیگ برتر ایران است. حالا اگر مشکل حق پخش طی ماه‌های آینده در مسیر حل شدن قرارگرفته و مسیر قانونی بدون مانع طی شود هم باشگاه‌ها از این گرفتاری‌های مالی نجات پیدا می‌کنند و هم خط تعلیق از فوتبال ایران دور می‌شود.