معرفی داروی پروپرانولول | |
نام علمی(ژنریک) | پروپرانولول propranolol |
نام تجاری | ایندرال Inderal، پرانول pranol |
نوع | مسدود کننده گیرنده بتا |
اشکال | قرص، آمپول |
کاربرد | کنترل فشار خون، تنظیم ضربان قلب |
مورد استفاده | فشارخون بالا، آریتمی قلبی، استرس |
گروه سنی | بزرگسال |
دسترسی | با نسخه |
تداخل دارویی | گونیست بتا، فکسینیدازل، ریواستگمین |
عوارض مصرف | اختلال خواب، سرگیجه، اختلال گوارش |
پروپرانولول چیست؟
پروپرانولول دارویی است که برای درمان فشار خون بالا یا ضربان نامنظم قلب و لرزش آن کاربرد دارد. همچنین قرص پروپرانولول یا آمپول پروپرانولول را برای بیمارانی که سکته قلبی را گذرانده اند تجویز می کنند.
ایندرال یا پروپرانولول برای مکنترل اضطراب و استرس نیز تجویز می شود.
پروپرانولول همچنین برای جلوگیری از سردردهای میگرنی، درد قفسه سینه و کاهش فشار خون بالا بهمنظور پیشگیری از سکته مغزی، حمله قلبی و مشکلات کلیوی کمک میکند.
قرص پروپرانولول برای چیست؟
پروپرانولول با مسدود کردن عملکرد برخی مواد شیمیایی طبیعی در بدن مانند اپی نفرین که بر قلب و رگهای خونی تأثیر میگذارد عمل میکند. کارکرد این دارو باعث کاهش ضربان قلب، فشار خون و فشار بر قلب میشود. پروپرانولول با این شیوه اثربخشی در درمان آنژين صدری مزمن، پيشگيری و درمان آريتمی قلبی، كنترل قلبی، كنترل زيادی فشار خون، درمان كارديوميوپاتی هيپرتروفيك و پيشگيری از انفاركتوس مجدد ميوكارد، در درمان كمكی فئوكروموسيتوم و پيشگيری از سردردهای عروقی هم مصرف می شود.
پروپرانولول اضطراب را کنترل می کند
پروپرانولول استرس و اضراب را کنترل می کند. این دارو برای این منظور توسط پزشک قلب و عروق یا روانپزشک در دوز مشخصی تجویز می شود. در ویدیوی زیر متخصص قلب و عروق؛ دکتر محمد حسین نجفی درباره کاهش اضطراب و استرس با مصرف مشخص داروی پروپرانولول توضیح می هد.
پروپرانولول چه اشکال دارویی دارد؟
پروپرانولول در دو شکل قرص و آمپول در دسترس است که بیشتر از قرص پروپرانولول برای بیماران استفاده می شود. شکلی از این دارو که خوراکی است معمولاً ۲ تا ۴ بار در روز قبل از غذا مصرف میشود.
اگر مصرفکننده این دارو برای پایین آوردن کلسترول از داروهای خاصی استفاده میکند باید یک ساعت قبل یا حداقل ۴ ساعت بعد از این داروها پروپرانولول را مصرف کند.
مصرف پروپرانولول برای درمان فشار خون بالا ممکن است ۱ تا ۲ هفته زمان نیاز داشته باشد.
عوارض جانبی پروپرانولول چیست؟
سرگیجه، حالت تهوع و استفراغ، سوزن سوزن شدن دستها و پاها، علائم جدید یا بدتر شدن نارسایی قلبی مانند تنگی نفس، تورم مچ پا یا پا، خستگی غیرمعمول، افزایش وزن غیرمعمول، کاهش میل جنسی، مشکل در خواب و درد معده برخی از اثرات جانبی این دارو است.
پروپرانولول ممکن است جریان خون به دست و پا را کاهش دهد و باعث سرد شدن آنها شود.
سیگار کشیدن ممکن است اثر این دارو را بدتر کند. مصرفکننده دارو باید لباس گرم پوشیده و از مصرف دخانیات خودداری کند.
تداخلات دارویی پروپرانولول چیست؟
مقدار مصرف انسولین و داروهای خوراکی پایینآورنده قند خون هنگام مصرف همزمان با این دارو باید تنظیم شود تا از کاهش بیش از حد قند خون جلوگیری شود.
مصرف همزمان داروهایی همچون فورازولیدون و پروکاربازین با پروپرانولول بهعلت امکان افزایش شدید فشار خون توصیه نمیشود.
گزانتینها در صورت مصرف همزمان با این دارو ممکن است موجب مهار اثرات درمانی هر دو دسته دارو شوند.
مصرف پروپرانولول چه هشدارهایی دارد؟
مصرف این دارو در مواردی که بیمار دارای سابقه بیماریهایی همچون آلرژی، آسم نایژهای، آمفیزیم یا برونشیت غیرآلرژیک، نارسایی احتقانی قلب، دیابت، پرکاری تیروئید و افسردگی روانی باشد باید با احتیاط فراوان انجام شود.
در بیماران دارای مشکلات عملکرد کبد، مقدار مصرف این دارو باید کاهش یابد. در صورت بروز افسردگی ناشی از این دارو مصرف آن باید قطع شود. اگر بعد از یک دوره درمان طولانی با این دارو قطع مصرف آن ضرورت پیدا کند باید
مصرف این دارو بهتدریج و حداقل طی 3 روز تا 2 هفته قطع شود.
پروپرانول چه عوارضی دارد؟
- سیستم خون رسانی؛قلبی عروقی: سردی اندام، آنژین صدری، اختلال هدایت دهلیزی، برادی کاردی، نارسایی قلب، شوک کاردیوژنیک، افت فشارخون، انقباضات قلبی
- سیستم اعصاب مرکزی: اختلال خواب، آژیتاسیون، خستگی، سرگیجه، فراموشی، سندرم تونل کارپال، کاتاتونی، اختلال شناختی، گیجی، پرخوابی، لتارژی، روان پریشی
- سیستم تنفسی: برونشیت شامل سرفه، تب، اسهال و استفراغ، برونشیولیت شامل سرفه، برونکواسپاسم و تنگی نفس، ادم ریوی، خس خس سینه
- سیستم عصبی، عضلانی و اسکلتی: آرتروپاتی، سندرم اکولوموکوکوتانئوس، پلی آرتریت
- سیستم متابولیسم و غدد درون ریز: افزایش قند، چربی و پتاسیم خون، افت قندخون
- سیستم گوارش: اسهال، درد شکمی، کاهش اشتها، یبوست، بی اشتهایی، ناراحتی معده
- سیستم دفع ادرار و کلیه: کم ادراری، دفع پروتئین در ادرار، افزایش BUN، نفریت بینابینی
- هماتولوژی و انکولوژی: ترومبوسیتوپنی ایمونولوژیک (ITP)، ترومبوسیتوپنی
- پوست: درماتیت تماسی، زخم پوستی، راش اگزماتوز، لیکن پلان فرسایشی، هایپرکراتوز، خارش، راش پوستی
- کبد: افزایش آلکالین فسفاتاز سرم، افزایش سطح سرمی آنزیم های ترانس آمیناز
- چشم: پرخونی ملتحمه، کاهش وضوح بینایی، گشادی مردمک
نتیجه گیری:
پروپرانولول که به اشتباه به نام پروپرانول یا با نام های تجاری، پرانول و ایندرال شناخته می شود، دارویی است که با نظر پزشک متخصص برای کنترل فشار خون بالا یا تنظیم ضربان قلب در کسانی که فشار خون بالا یا آریتمی قلبی دارند و همچنین جهت کنترل اضطراب و استرس تجویز می شود. این دارو برای بیمارانی که سکته قلبی را پشت سر گذاشته اند هم توصیه می شود. پروپرانولول را به هیچ وجه نباید با خوددرمانی مصرف کرد چرا که این دوز مصرفی شروع و ادامه دارد و در صورت قطع یکباره نیز فرد را دچار عارضه جدی و آسیب خواهد کرد.
پرسش های متداول پیرامون پروپرانولول
مصرف پروپرانولول در حامگلی مسئله ای دارد؟ |
بله. پروپرانولول را نباید در دوره حاملگی استفاده کرد |
روانپزشکم برایم پروپرانولول تجویز کرده؟ ممکن است اشتباه کرده باشد؟ |
خیر. برخی از متخصصان از پروپرانولول برای کنترل اضطراب و استرس کمک می گیرند. |
پروپرانولول واسه ام نوشتن آسم هم دارم مشکلی داره؟ |
معمولا برای کسانی که به آسم، بیماری های تنفسی و آلرژیک مبتلا هستند یا پروپرانولول تجویز نمی شود یا در صورت اصرار متخصص، در دوزهای پایین و با مراقبت در شروع دارو مصرف می شود. |
ایندرال با پروپرانولول فرق دارد؟ |
خیر. نام تجاری داروی پروپرانولول؛ ایندرال است. |
تداخلات دارویی پروپرانولول چه هستند؟ |
انسولین، فورازولیدون، پروکاربازین. |