بیش از دو هفته از بازگشایی واحدهای مشاورین املاک و فعال شدن بازار مسکن می‌گذرد اما تغییر چشمگیری در بازار یا تحرک خاصی در این بازار مشاهده نمی‌شود.
با توجه به تعطیلی نزدیک به دو ماه این بازار؛ انتظار میرفت وضعیت بازار دچار تغییر و تحولات جدی باشد اما تحولات بورس و خودرو را باید عامل اصلی به رکود رفتن مسکن در کنار شیوع کرونا دانست.
هرچند تب و تاب قیمت‌گذاری بازار خرید و فروش مسکن در شبکه‌های مجازی همچنان سیر صعودی دارد؛ در کف بازار اما اتفاق چندانی نمی‌افتد. در این میان بازار رهن و اجاره نیز تحت تاثیر وضعیت کرونا و تعطیلی مدارس و دانشگاه‌ها در بلاتکلیفی به سر می‌برد.
از یک طرف مالکان با توجه به شرایط اقتصاد کلان، انتظارات تورمی و احتمال افزایش قیمت‌ها به دنبال افزایش اجاره‌بها هستند اما توان اقتصادی مستاجرین پاسخگوی قیمت‌های جدید نیست. آخرین آمارهای اعلامی؛ تعداد معاملات مسکن برای مثال در تهران از ابتدای سال را کمتر از هزار مورد اعلام کرده است. این در حالی است که واحدهای معاملات مسکن تا روزهای انتهایی فروردین اجازه بازگشایی نداشتند.
مسکن جان می‌گیرد
محمد علیزاده کارشناس حوزه مسکن مشهد در واکنش به وضعیت بازار می‌گوید: هرساله با نزدیک شدن فصل بهار و در آستانه سال جدید بازار مسکن به جهت درخواست زیاد افراد برای تغییر خانه فارغ از در نظر گرفتن نوسانات نرخ ارز در کورس نقل و انتقالات ویژه مصرف کننده قرار مى‌گرفت که همین امر مهم موجب رونق دو چندانی در این بخش مى‌شد.
اتفاقی که امسال در اواخر اسفند 98 با بروز بحران بیمارى کرونا به عنوان یک بحران جهانی تمام معادلات بازارها از جمله بازار مسکن را بهم ریخت. بازار مسکن در آستانه سال نو در سکون و رخوتی دوطرفه از طرف خریداران و هم فروشندگان فرو برد. هر چند معادلات اقتصادی پیچیده در ایران که به طور کلى متمایز از تغییرات جهانى است را نباید از نظر دور نگه داشت.
نکته اول اینکه در روزهاى قرنطینه دیدیم که نرخ ارز رشدى رو به بالا داشت و این مهم بر بازارهاى موازى به ویژه مسکن که هم جهت و همسو حرکت مى‌کند تاثیرى چشمگیر خواهد داشت؛ توجه به این نکته که چرا نرخ ارز دستخوش تعغیرات جهشى بوده نیاز به بحث مفصل و مستقل دارد.
حال با توجه به تعطیلى بازار مسکن و عدم پاسخگویى به نیاز متقاضیان این بازار در اوایل سال جارى در آستانه رونق قرار خواهد گرفت چرا که عده‌اى از فروشندگان به طمع ثبات از فروش املاک امتناع کرده و از آن سو خریداران هم به جهت عدم اطمینان از سیستم بانکى در شرایط بحران از نگهدارى پول نقد گریزان خواهند بود.
بازار مسکن در راه رکود
یک بنگاه‌دار در منطقه غرب مشهد می‌گوید: از 15 اسفند به بعد بازار مسکن کاملا متوقف شد. همه بنگاه‌ها تعطیل شدند و هیچ خرید و فروشی انجام نشد زیرا عملا بازدید ممکن نبود مگر این که خریدار و فروشنده بین خودشان اقدام به نوشتن قولنامه می‌کردند.
حالا هم که 15 روز از باز شدن بنگاه‌ها می‌گذرد باز هم بسیاری با شک و تردید به بنگاه می‌آیند و تنها به سوال و جواب کردن اکتفا می‌کنند. اگر خانه مورد نظرشان تخلیه باشد رغبتی برای بازدید نشان می‌دهند وگرنه کشش چندانی برای بازدید نیست. از طرف دیگر بازار آگهی خرید و فروش در فضای مجازی کماکان داغ است اما روی کاغذ فروشنده‌های واقعی کاهش قیمت داده‌اند تا زودتر ملک به فروش برسد. باید توجه داشته باشیم که ادامه سرازیر شدن سرمایه‌ها به بورس و بازار خودرو که این روزها داغ شده بازار مسکن را به رکود بیشتری فرو برد.
وی می‌افزاید: در حوزه رهن و اجاره هم همه مستاجران برای جابجایی منتظر تعیین تکلیف مدارس هستند. اصولا هرساله با اتمام مدارس بازار نقل و انتقال داغ می‌شود اما امسال با توجه به شرایط شیوع کرونا و بلاتکلیف بودن تاریخ اتمام مدارس، بسیاری در همان محلی که هستند چندماه مهلت گرفته‌اند. مالکان هم که می‌دانند در صورت تخلیه ممکن است چند ماهی ملکشان خالی بماند؛ مخالفتی با تمدید چندماهه مستاجر ندارند.
کاهش 50 درصدی خرید و فروش مسکن
علی مرادزاده؛رئیس اتحادیه مشاورین املاک مشهد در واکنش به شرایط بازار می‌گوید: با توجه به تعطیلی واحدهای مشاورین املاک از سال گذشته تا 23 فروردین ماه وضعیت بازار در هاله‌ای از ابهام فرو رفته است. با شروع بازار نیز هنوز حرکت جدی در بازار مشاهده نمی‌شود اما بعد از کرونا احتمال بسیار زیاد شاهد افزایش قیمت خواهیم بود.
ما دو ماه گذشته با توجه به شرایط با کاهش بیش از 50 درصدی معاملات نسبت به همین بازه در سال قبل روبرو بودیم و این موضوع تنها در مشهد رخ نداده و در سراسر ایران خرید فروش املاک تقریبا توقف کامل داشته است. یکی دیگر از دلایل رکود بازار مسکن هر ساله ماه رمضان است که امسال در ادامه رکود کرونایی بر سنگینی بازار افزوده است.
رئیس اتحادیه مشاورین املاک مشهد ادامه داد: از 23 فروردین واحدهای مشاور املاک ساعت 10 صبح تا 6 عصر مشغول به‌کار هستند، شغل ما به‌نحوی است که مردم به‌صورت سنتی از پنج عصر برای بازدید بیرون می‌آیند و صبح‌ها همکاران ما به‌دنبال کار‌های اداری خود هستند که این موضوع سبب شد فرصت ساعت 6 عصر به بعد را هم از دست بدهیم.
رئیس اتحادیه مشاورین املاک مشهد پیرامون وضعیت بازار رهن و اجاره اذعان می‌دارد: با توجه به شرایط امکان بازدید از خانه‌ها به دلیل مسائل بهداشتی محدودتر شده و مردم رغبتی برای بازدید منزلشان ندارند. از طرف دیگر با توجه به تعطیلی موقت مدارس و شروع دیرتر بازار نقل و انتقال به نظر می‌رسد مردادماه را باید اوج بازار نقل و انتقال در حوزه رهن و اجاره دانست.
مرادزاده در ادامه به اشاره به قیمت پایین آپارتمان‌های کهنه ساز در حال حاضر می‌افزاید: بعد از رفع محدودیت‌های کرونایی از آنجایی که دیگر آپارتمان نوسازی برای ارائه نیست قیمت‌ها افزایش خواهد یافت. از طرف دیگر با توجه به افزایش قیمت مصالح و عدم رغبت سازندگان برای ساخت و ساز به احتمال فراوان قیمت‌های آپارتمان‌ها با قدمت بیشتر، افزایش خواهد یافت.
