مارمولک 280 میلیون‌ساله‌ای که «نقاشی» از آب درآمد!

فرادید| این فسیل باستانی که در سال 1931 در کوه‌های آلپ ایتالیا کشف شد و به نام Tridentinosaurus antiquus نامگذاری شد، شکلی شبیه به مارمولک و رنگ تیره‌ای داشت که محققان تصور می‌کردند پوست حفظ شدۀ آن باشد. با این حال، بر اساس مطالعه جدیدی که در 15 فوریه در مجله Palaeontology منتشر شد، در واقع، فقط بخش کوچکی از این فسیل واقعی است و بیشتر بدن آن ساخته دست انسان است.

به گزارش فرادید؛ محققان این کشف را زمانی انجام دادند که این فسیل را با تکنیک‌های مدرن، از جمله مدل‌سازی سه‌بعدی، عکاسی با اشعه ماوراء بنفش، میکروسکوپ‌های پرقدرت و آنالیز شیمیایی بررسی کردند.

نویسنده اصلی این مطالعه، والنتینا روسی، دیرین‌زیست‌شناس دانشگاه کالج کورک در ایرلند، گفت که امیدوار بود دربارۀ چگونگی فسیل شدن این موجود بیشتر بیاموزد اما کشف جعلی بودن بخشی از آن، برایش یک «کشف کاملاً غیرمنتظره» بود.

او گفت: «ما نمونه‌های زیادی را از قسمت‌های مختلف بدن حیوان مورد تجزیه و تحلیل قرار دادیم، بنابراین مطمئن هستیم که متأسفانه در واقع هیچ اثری از بافت نرم اصلی باقی نمانده است».

البته کل فسیل جعلی نیست. برای مثال استخوان‌های واقعی اندام عقبی و فلس‌های استخوانی ریز جانور در سنگ حفظ شده‌اند. بنابراین شاید این کنده‌کاری و رنگ‌آمیزی اضافی در واقع نوعی تلاش اشتباه برای روشن‌تر کردن وضعیت فسیل بوده باشد و نه یک جور تقلب و حقۀ علمی تعمدی.

دیرین‌شناسی به نام پیرو لئوناردی این نمونه را در سال 1959 مطالعه و توصیف کرد و به این نتیجه رسید که طرح کلی فسیل با رنگ تیره‌اش نشان دهنده حفظ استثنایی بافت بدن جانور است؛ نتیجه‌ای که حالا می‌دانیم کاملا اشتباه بوده است.

روسی گفت: «او نمی‌توانست این فسیل را با تکنیک‌هایی که امروز داریم تحلیل کند، بنابراین توصیف او بهترین چیزی بود که در آن زمان می‌شد ارائه کرد».

روسی و تیمش از تکنیک‌های مختلفی برای کشف حقیقت این فسیل باستانی استفاده کردند. بر خلاف مواد فسیل شدۀ ارگانیک، این فسیل زیر نور UV زرد می‌درخشید و نشان می‌داد که نوعی پوشش دارد. محققان امیدوار بودند که بافت نرمی در زیر این پوشش پیدا کنند، اما چیزی جز رنگدانه وجود نداشت.

روسی گفت: «همه ما کمی غمگین بودیم زیرا، به این ترتیب داستان به کلی تغییر کرد».

روسی معتقد نیست که کسی که این فسیل را رنگ‌آمیزی و کنده‌کاری کرده، سعی در ایجاد موجودی جعلی داشته است. آنها ممکن است اندام عقبی را کشف کرده باشند و شکل یک مارمولک را در جایی که فکر می کردند بقیه حیوان باشد حک کرده باشند.

مطالعه جدید بسیاری از سؤالات تازه را دامن می‌زند؛ از جمله دربارۀ هویت واقعی این موجود. با اینکه دیگر معلوم نیست که جانور واقعا چه شکل و شمایلی داشته اما وجود برخی نشانه‌ها مانند بقایای استئودرم یا زره استخوانی باعث می‌شود که روسی و تیمش هنوز فکر کنند که این حیوان نوعی جانور خزنده بوده است.