مواد لازم
گندم پوست کنده یا بلغور گندم: ۳۰۰ گرم
گوشت گردن یا دنده گوسفندی یا سینه مرغ یا بوقلمون: ۳۰۰ گرم
پیاز: ۱ عدد
زردچوبه: ۱/۲ قاشق چایخوری
نمک: ۱ قاشق چایخوری
روغن یا کره: به میزان لازم
پودر دارچین و شکر: به میزان لازم
آب: ۱۰ لیوان
دستور تهیه:
گوشت را با پیاز ، زردچوبه و ۴ پیمانه آب روی حرارت ملایم قرار دهید. صبر کنید تا گوشت کاملا پخته و نرم شود. در انتهای پخت گوشت، ۱ قاشق چایخوری نمک به آن اضافه کنید. مدت زمان لازم برای پختن گوشت گوسفند حدود ۳ الی ۴ ساعت است که این زمان در مورد گوشت بوقلمون و مرغ به ۲ الی ۳ ساعت کاهش مییابد.
گندم را از شب قبل در کاسهای ریخته و روی آن آب بریزید به نحوی که آب کاملا روی آن را بپوشاند.
گندم خیس خورده را با ۱۰ لیوان آب روی حرارت قرار دهید و پس از جوش آمدن آب، حرارت را کم کنید. درب قابلمه را نیمه باز بگذارید و حدود ۳-۲ ساعت صبر کنید تا گندم کاملا پخته و نرم شود. در این فاصله گاهی گندم را هم بزنید که ته نگیرد.
گوشت را پس از پختن از آب گوشت خارج کرده و اجازه دهید خنک شود. آب گوشت را نیز از صافی عبور دهید تا پیاز آن جدا شود و کنار بگذارید.
پس از خنک شدن گوشت، آن را با گوشت کوب بکوبید تا له شود. سپس گندم پخته را کم کم به گوشت اضافه کنید و به کوبیدن گوشت و گندم با هم ادامه دهید تا کاملا یکدست و کشدار شوند.
در حین کوبیدن گوشت و گندم، آب گوشت را کم کم اضافه کنید تا مواد بهتر مخلوط شوند و به غلظت مناسب برسند.
حلیم را پس از آماده شدن در ظرف مناسب بکشید و روی آن را با کره ذوب شده، دارچین و در صورت تمایل کنجد تزیین کنید.
نکات مهم
موقع پختن گندم، درب قابلمه را نیمه باز بگذارید، زیرا بستن درب قابلمه باعث سر رفتن گندم میشود.
برای کاهش زمان پخت حلیم خانگی میتوانید از بلغور گندم استفاده کنید.
استفاده از شکر کاملا اختیاری بوده و افراد بسته به ذائقه خود میتوانند از شکر یا نمک برای سرو حلیم استفاده کنند.
برای کشدار شدن حلیم خانگی مانند حلیم بازاری، رعایت سه نکته ضروری است:
برای له کردن حلیم حتما از گوشت کوب استفاده کنید و هرگز حلیم را در غذاساز یا مخلوط کن میکس نکنید.
برای تهیه حلیم خانگی از گوشت دنده گوسفندی تازه استفاده کنید تا موقع کوبیدن ریش ریش شده و باعث کش آمدن حلیم شود.
گوشت حلیم را خرد نکنید، زیرا خرد کردن گوشت باعث کوتاه شدن رشتههای آن شده و مانع کش آمدن حلیم میشود.
حلیم به دلیل داشتن گندم و گوشت از خواص بالایی برخوردار است؛ گندم موجود در حلیم منبع روی، آهن، منیزیم و نیاسین است و اگر از گندم سبوسدار استفاده شود برای درمان بسیاری از بیماریهای گوارشی نیز موثر خواهد بود. البته به شرط اینکه پس از خوردن آن دراز نکشید، زیرا غذایی سنگین و دیر هضم است و باعث سوزش و ناراحتی معده میشود. به طور کلی حلیم غذایی پرچرب و مناسب برای افراد دارای فعالیت بدنی بالاست و ۱۰۰ گرم آن ۱۹۰ کالری انرژی دارد. ارزش غذایی ۱۰۰ گرم حلیم در جدول زیر ارائه شده است:
ارزش غذایی ۱۰۰ گرم حلیم
پروتئین ۶ گرم
چربی ۱۰ گرم
کربوهیدرات ۲۰ گرم
آهن ۱ میلی گرم
کلسیم ۹ میلی گرم
گندم پوست کنده یا بلغور گندم: ۳۰۰ گرم
گوشت گردن یا دنده گوسفندی یا سینه مرغ یا بوقلمون: ۳۰۰ گرم
پیاز: ۱ عدد
زردچوبه: ۱/۲ قاشق چایخوری
نمک: ۱ قاشق چایخوری
روغن یا کره: به میزان لازم
پودر دارچین و شکر: به میزان لازم
آب: ۱۰ لیوان
دستور تهیه:
گوشت را با پیاز ، زردچوبه و ۴ پیمانه آب روی حرارت ملایم قرار دهید. صبر کنید تا گوشت کاملا پخته و نرم شود. در انتهای پخت گوشت، ۱ قاشق چایخوری نمک به آن اضافه کنید. مدت زمان لازم برای پختن گوشت گوسفند حدود ۳ الی ۴ ساعت است که این زمان در مورد گوشت بوقلمون و مرغ به ۲ الی ۳ ساعت کاهش مییابد.
گندم را از شب قبل در کاسهای ریخته و روی آن آب بریزید به نحوی که آب کاملا روی آن را بپوشاند.
گندم خیس خورده را با ۱۰ لیوان آب روی حرارت قرار دهید و پس از جوش آمدن آب، حرارت را کم کنید. درب قابلمه را نیمه باز بگذارید و حدود ۳-۲ ساعت صبر کنید تا گندم کاملا پخته و نرم شود. در این فاصله گاهی گندم را هم بزنید که ته نگیرد.
گوشت را پس از پختن از آب گوشت خارج کرده و اجازه دهید خنک شود. آب گوشت را نیز از صافی عبور دهید تا پیاز آن جدا شود و کنار بگذارید.
پس از خنک شدن گوشت، آن را با گوشت کوب بکوبید تا له شود. سپس گندم پخته را کم کم به گوشت اضافه کنید و به کوبیدن گوشت و گندم با هم ادامه دهید تا کاملا یکدست و کشدار شوند.
در حین کوبیدن گوشت و گندم، آب گوشت را کم کم اضافه کنید تا مواد بهتر مخلوط شوند و به غلظت مناسب برسند.
حلیم را پس از آماده شدن در ظرف مناسب بکشید و روی آن را با کره ذوب شده، دارچین و در صورت تمایل کنجد تزیین کنید.
نکات مهم
موقع پختن گندم، درب قابلمه را نیمه باز بگذارید، زیرا بستن درب قابلمه باعث سر رفتن گندم میشود.
برای کاهش زمان پخت حلیم خانگی میتوانید از بلغور گندم استفاده کنید.
استفاده از شکر کاملا اختیاری بوده و افراد بسته به ذائقه خود میتوانند از شکر یا نمک برای سرو حلیم استفاده کنند.
برای کشدار شدن حلیم خانگی مانند حلیم بازاری، رعایت سه نکته ضروری است:
برای له کردن حلیم حتما از گوشت کوب استفاده کنید و هرگز حلیم را در غذاساز یا مخلوط کن میکس نکنید.
برای تهیه حلیم خانگی از گوشت دنده گوسفندی تازه استفاده کنید تا موقع کوبیدن ریش ریش شده و باعث کش آمدن حلیم شود.
گوشت حلیم را خرد نکنید، زیرا خرد کردن گوشت باعث کوتاه شدن رشتههای آن شده و مانع کش آمدن حلیم میشود.
حلیم به دلیل داشتن گندم و گوشت از خواص بالایی برخوردار است؛ گندم موجود در حلیم منبع روی، آهن، منیزیم و نیاسین است و اگر از گندم سبوسدار استفاده شود برای درمان بسیاری از بیماریهای گوارشی نیز موثر خواهد بود. البته به شرط اینکه پس از خوردن آن دراز نکشید، زیرا غذایی سنگین و دیر هضم است و باعث سوزش و ناراحتی معده میشود. به طور کلی حلیم غذایی پرچرب و مناسب برای افراد دارای فعالیت بدنی بالاست و ۱۰۰ گرم آن ۱۹۰ کالری انرژی دارد. ارزش غذایی ۱۰۰ گرم حلیم در جدول زیر ارائه شده است:
ارزش غذایی ۱۰۰ گرم حلیم
پروتئین ۶ گرم
چربی ۱۰ گرم
کربوهیدرات ۲۰ گرم
آهن ۱ میلی گرم
کلسیم ۹ میلی گرم