به گزارش اکوایران، سازمان غذا و دارو کشور هر ساله اقدام به انتشار «آمارنامه دارویی» کشور می‌کند. این آمار شامل «ارزش» و «تعداد» داروهای فروخته شده در بازار دارو است. به صورت کلی بازار داروی کشور از دو کانال داروی ایرانی و خارجی تغذیه می‌شود. در این گزارش، گفته شده که چند درصد از کل داروهای فروش‌رفته در کشور وارداتی بوده (بررسی تعدادی) و ارزش آن چه سهمی از کل فروش ریالی دارو در کشور را داشته است (بررسی ارزشی و ریالی).

در سال 1400 ارزش داروهای فروخته شده در بازار داروی ایران به 63.5 هزار میلیارد تومان (همت) رسیده است. بالغ بر 12 درصد از این مقدار مربوط به فروش دارو‌های خارجی بوده است. این درحالی است که به لحاظ «تعدادی»، داروهای خارجی تقریبا یک درصد از کل داروهای فروخته‌شده در کشور را تشکیل می‌دهند.

یک سال قبل از این تاریخ، یعنی در سال 1399، تقریبا 14 درصد از «ارزش ریالی» داروهای فروش‌رفته در کشور به داروهای خارجی اختصاص داشته است. با توجه به اینکه سهم «تعدادی» داروهای خارجی در سال 99 اندکی کمتر از سال بعد بوده، می‌توان اینطور نتیجه گرفت که در سال 1400، داروهای خارجی در مقایسه با سال قبل ارزان‌تر وارد کشور شده‌اند. یعنی به نسبت تعداد بیش‌تری دارو با ارزش پایین‌تر به کشور وارد شده است.

021110

سهم 12 درصدی داروهای خارجی از ارزش داروی فروخته‌شده در 1400

 داده‌های منتشر شده توسط سازمان غذا و دارو در سال 1400 نشان می‌دهد که در کل کشور بالغ بر 65 هزار و 564 میلیارد تومان دارو به فروش رسیده است. این رقم از محل فروش حدودا 49 میلیارد عدد دارو حاصل شده است. همچنین در این سال، بازار داروی کشور نسبت به سال 1399 بزرگتر شده و 82 درصد رشد داشته است.

از کل ارزشی که به واسطه فروش دارو در کشور حاصل شده، 87.4 درصد از مجرای داروی داخلی و 12.6 درصد از مجرای داروی خارجی تامین شده است.

سهم 1.4 درصدی داروهای وارداتی از کل داروهای فروخته شده در 1400

همین بررسی را می‌توان به صورت «عددی» هم انجام داد. اگرچه سهم ارزش ریالی داروهای وارداتی فروخته شده در سال 1400 بالغ بر 12.5 درصد بوده است اما تعداد داروهای وارداتی، سهم 1.4 درصدی از کل داروهای به فروش رسیده در بازار را به خود اختصاص داده است.

بنابراین ارزش ریالی این یک درصد داروی وارداتی، سهم نسبتا قابل توجهی از کل ارزش ریالی داروهای به فروش رسیده در کشور در مقایسه با سال 1399 را دارد. لذا می‌توان گفت داروهای وارد شده به کشور در این سال نسبت به سال 1399 گران‌تر بوده‌اند.

آن‌چه تاکنون مطرح شده است مربوط به ارزش و مقدار فروش داروها در سال 1400 بوده است. اما باتوجه به شیوع بحران کرونا در این ایام، آیا در این سال مقدار داروهای وارداتی در مقایسه با سال 1399 افزایش یافته و یا داروهای مورد نیاز کشور از طریق تولید داخلی تامین شده اند؟

021110

ردپای کرونا در سهم داروهای خارجی از کل داروهای کشور

بررسی داده‌های منتشر شده توسط سازمان غذا و دارو حاکی از آن است که در سال 1400، ارزش ریالی داروهای داخلی فروخته شده در کشور نسبت به سال 1399 رشد 86 درصدی داشته است. همچنین ارزش ریالی داروهای خارجی در مقایسه با سال 1399، حدود 56 درصد بالاتر رفته است. آن‌چه تاکنون گفته شد مربوط به ارزش ریالی داروهای وارداتی کل کشور بوده است.

بررسی داده‌های مربوط به مقدار فروش داروها نشان می‌دهد در سال 1400، مقدار فروش داروی کشور بالغ بر 49 میلیارد و 807 میلیون عدد بوده است. این تعداد در مقایسه با تعداد داروهای فروش رفته در سال 1399 رشد 12 درصدی داشته است. باید توجه داشت که بخشی از این افزایش می‌تواند متاثر از تداوم بیماری کرونا باشد.

مشاهده می‌شود که بر خلاف افزایش سهم داروهای وارداتی از تعداد کل داروهای فروخته شده، سهم ریالی آن‌ها در سال 1400 نسبت به سال 1399 کمتر شده است. البته هرچند در نگاه اول به‌نظر می‌رسد که این به معنای گرون‌تر بودن داروهای وارداتی سال 1399باشد، اما اعداد این را نمی‌گوید و اتفاقا میانگین قیمتی داروهای وارداتی ۱۴۰۰ گرون‌تر از سال قبل خود بوده است.

علت آن است که قیمت داروهای داخلی از سال ۱۳۹۹ تا ۱۴۰۰ رشد چشم‌گیری داشت و این باعث می‌شود گران‌تر شدن قیمت سطح عمومی داروهای وارداتی در دو نمودار استفاده شده در گزارش نیاید.