تورم کالا از تورم خدمات سبقت گرفت

به گزارش اکوایران،خلق ارزش در اقتصاد از دو مجرای «خدمت» و «کالا» صورت می­‌گیرد. در آذرماه تورم ماهانه «کالاها» به 3 درصد رسید که بیش­تر از تورم 2.8 درصدی «خدمات» بوده است.

کالاها از سه دسته بادوام، کم‌­دوام و بی­‌دوام تشکیل شده است. بررسی‌­ها نشان می­‌دهد کالاهای بی‌دوام مثل خوراک و دارو در مقایسه با دو گروه کالای دیگر، بیشترین تورم ماهانه را به ثبت رسانده­‌اند. کمترین نرخ تورم ماهانه نیز مربوط به کالاهای بادوام نظیر لوازم خانگی و الکترونیکی است.

اگرچه تورم ماهانه کالاهای بادوام در آذرماه نسبت به آبان‌­ماه 1402 کمتر شده است اما، تورم سالانه کالاهای با دوام در آذر ماه نسبت به آبان افزایشی بوده است. این اتفاق به معنی این است که تورم ماهانه کالاهای بادوام در ماه‌های گذشته‌تر بالا بوده، که ما هم اکنون اثرش را در تورم سالانه مشاهده می کنیم. میانگین قیمت 12 ماهه منتهی به آذر امسال در کالاهای بادوام در مقایسه با همین مقدار در 12 ماه منتهی به اذر سال 1401، افزایش یافته است. کالاهای کم‌­دوام نظیر پوشاک نیز صدرنشین نرخ تورم نقطه به نقطه در مقایسه با گروه­‌های کالایی دیگر است. 

تورم کالاها از خدمات بیشتر شد

عاملان اقتصادی از دو کانال به خلق ارزش می­‌پردازند. این دو کانال به ترتیب شامل ارائه «خدمت» و تولید و عرضه «کالا» است. جدیدترین گزارش مرکز آمار حاکی از آن است که در آذرماه 1402، تورم ماهانه بخش «کالا» از تورم «خدمات» پیشی گرفته است. طی آذر امسال تورم ماهانه «خدمات» 2.8 درصد بوده که نسبت به ماه گذشته، کاهش 0.5 واحد درصدی داشته است. تغییرات تورم ماهانه در گروه «کالا» بیشتر از «خدمات» بود و افزایش 1.7 واحد درصدی داشت. به طوری که در آذر 1402، تورم ماهانه «کالاها» به 3 درصد رسید. به عبارت دیگر در آذرماه سال جاری، قیمت «کالاها» نسبت به آذر سال گذشته، 3 درصد بیشتر شده است. «کالاها» خود از سه دسته بادوام، کم دوام و بی­‌دوام تشکیل شده است. در ادامه نرخ تورم ماهانه، سالانه و نقطه به نقطه هر یک از این کالاها را بررسی کرده و به این موضوع خواهیم پرداخت که افزایش تورم کالاها بیشتر متاثر از تغییرات قیمت کدام دسته است؟

تورم ماهانه بی­‌دوام‌­ها بیشتر شد

بر اساس تعاریف مرکز آمار، کالای «بادوام» به گروهی از کالاها اطلاق می‌­شود که ارزش خرید نسبتا بالایی داشته و بیش از یکسال و مداوم استفاده می‌­شوند. یخچال و خودرو در این گروه قرار می­‌گیرند. مقادیر تورم ماهانه مرکز آمار نشان می­‌دهد، در آذر 1402 قیمت کالاهای «با دوام» نسبت به آبان­ سال جاری 0.6 درصد بیشتر شده است. کالاهای بادوام کمترین تورم ماهانه نسبت به کالاهای کم­‌دوام و بی­‌دوام را داشته­‌اند.

کالاهای «کم دوام» عمر کوتاه‌­تری نسبت به کالای با دوام دارند و ارزش خرید آن‌­ها نیز کمتر است. لذا تعداد دفعات خرید آن­‌ها در سال بیشتر است. پوشاک و اسباب بازی از جمله این کالاها محسوب می­‌شوند. تورم ماهانه کالاهای «کم دوام» در آذر امسال به 1.8 درصد رسیده است.

کالاهای «بی­‌دوام» تعداد دفعات استفاده بسیار کمی دارند و برخی نیز یکبار مصرف هستند. غذا و دارو از جمله کالاهای بی­‌دوام هستند. این دسته از کالاها بیشترین تورم ماهانه را در آذر به خود اختصاص داده­‌اند. بر اساس گزارش مرکز آمار در آذر امسال قیمت کالاهای «بی‌­دوام» 3.5 درصد بیشتر از قیمت این گروه از کالاها طی آبان سال جاری بوده است.

بررسی­‌ها نشان می­‌دهد تورم آذرماه کالاهای «بادوام» و «کم­‌دوام» نسبت به آبان سال جاری کمتر شده است. در مقابل تورم ماهانه کالاهای بی دوام در آذرماه 2.3 واحد درصد افزایش یافته است. از آن­جا که اقلام بی­‌دوام نیازهای مصرف ضروری مردم را در برمی‌گیرد، می‌توان گفت در آذرماه امسال نسبت به آبان­‌ماه فشار قیمتی که از سمت اقلام ضروری بر دوش مردم وارد شده، بیشتر ­از سایر اقلام بوده است.

تورم نقطه به نقطه کم‌­دوام‌­ها، 50 درصد را رد کرد

تورم نقطه به نقطه «کالاها» در آذر 1402، حدود 40 درصد بوده است. به بیان دیگر در آذر 1402، قیمت انواع کالا 40 درصد بیشتر از قیمت آن‌­ها در آذر 1401 بوده است. بررسی تورم هر یک از انواع کالا نشان می‌­دهد، بیشترین میزان تورم نقطه به نقطه برای گروه کالاهای «کم‌دوام» مثل پوشاک ثبت شده و 51 درصد بوده است.

تورم نقطه به نقطه کالاهای «با­دوام» مثل تلوزیون در آذر امسال به 38.5 درصد رسیده است و کمترین رقم ثبت شده از این نوع تورم بین دسته مختلف کالاهاست. بررسی‌­ها نشان می­‌دهد تورم نقطه به نقطه کالاهای «بادوام» و «کم­‌دوام» در آذر امسال نسبت به آذر 1402، کاهش یافته است. اما تورم نقطه به نقطه کالاهای «بی­‌دوام» در آذر 1402 نسبت به آذر سال گذشته، 2.7 واحد درصد افزایش یافته و به 38.7 درصد رسیده است.

بادوام‌ها، صدرنشین تورم سالانه

تورم سالانه «کالاها» در آذرماه امسال به 48.4 درصد رسید. یعنی میانگین قیمت‌­ها در 12 ماه منتهی به آذر 1402، نسبت به میانگین قیمت­‌ها در 12 ماه منتهی به آذر 1401، بالغ بر 48 درصد بیشتر بوده است.

بررسی‌­ها نشان می‌­دهد کالاهای «بادوام» مثل مبلمان بیشترین تورم سالانه را نسبت به سایر گروه کالاها داشته‌­اند. به طوری که در آذر امسال تورم سالانه این گروه از کالاها 53.5 درصد بوده است. کمترین نرخ تورم سالانه نیز برای کالاهای «بی‌­دوام» نظیر غذا ثبت شده و معادل 47.3 درصد بوده است. همچنین تورم کالاهای کم‌دوام مثل کفش  51.8 درصد گزارش شده است.

تورم سالانه «بی‌­دوام‌­ها» در آذر امسال نسبت به تورم سالانه آبان‌­ماه کاهش یافته است. اما تورم سالانه در آذر امسال برای کالاهای «بادوام» و «کم‌­دوام» در مقایسه با آبان بیشتر شده است.