جهش نرخ رسمی دلار در آرژانتین چه اثری روی نرخ بازار گذاشت؟

فردای اقتصاد: دولت خاور میلی، رئیس جمهور جدید آرژانتین، در یکی از نخستین تصمیمات خود، نرخ ارز رسمی را بیش از دو برابر کرد و قیمت دلار را به حدود ۸۰۰ پزو رساند. بنابراین ارزش پول آرژانتین به یکباره ۵۴ درصد بنا بر نرخ ارز رسمی تضعیف شد. با وجود این که کلیت این اقدام بعد از انتخاب میلی در انتخابات قابل پیش‌بینی بود، اما نهایتاً انتظار ۲۷ تا ۴۴ درصد کاهش ارزش پول وجود داشت و در نتیجه تصمیم دولت باز هم غافلگیرکننده شد.

آرژانتین هم شبیه به ایران دچار نوعی نظام چندنرخی ارز بوده و تعیین یک نرخ رسمی دستوری از سوی دولت باعث شکاف زیاد انواع نرخ‌های دولتی با نرخ بازار شده بود. همان‌طور که نمودار بالا نشان می‌دهد، در حالی که دولت نرخ ارز را ۳۷۰ پزو قیمت‌گذاری می‌کرده، نرخ ارز در بازار از ۹۰۰ پزو هم گذر کرده بوده است. حالا پس از افزایش اخیر در نرخ رسمی، نه‌تنها نرخ دلار در بازار آزاد افزایش نیافته بلکه با اندکی کاهش هم همراه شده است.

شکاف نرخ رسمی و بازار کمتر از بیست درصد شده که به معنی کاهش انواع رانت حول نرخ‌های رسمی از یک سو و از سوی دیگر، کاهش ناکارایی‌ها حول بازار ارز است.

کاهش یا توقف افزایش نرخ ارز بازار بر اثر افزایش نرخ رسمی به این دلیل رخ می‌دهد که بازار رسمی پاسخگوی حجم بیشتری از تقاضای ارز خواهد بود (چون هم تقاضا در قیمت جدید کم می‌شود و هم عرضه زیاد می‌شود) و در نتیجه بار تقاضا روی بازار غیررسمی کاهش می‌یابد. در این رابطه اقتصاد ایران هم تجربه مشابهی داشته است. در این باره ببینید: ماجرای تکراری سیاست‌های دلاری