تکنولوژی بازیافت پلاستیکها به قدری پیشرفت کرده که دیگر پلاستیک غیرقابل بازیافت یا وجود ندارد یا بسیار نادر است. در یکی از تکنولوژیهای نوین بازیافت، اگر پلاستیک به قدری فرسوده باشد که در فرآیندهای رایج بازیافت نشوند، میتوان از آنها در تولید روغنهایی استفاده کرد که اغلب ویژگیهای روانکارهای رایج را دارد؛ حتی میتواند مجددا به پلاستیک تبدیل شود.
محققان و صاحبان کسبوکار، فناوری جدیدی ابداع کردهاند که میتواند از زبالههای پلاستیکی که قابل بازیافت نیستند، روغن بسازد. از این روغن میتوان برای ساخت پلاستیک جدید و سایر محصولات مبتنی بر روغن استفاده کرد.
آیا تا به حال فکر کردهاید که چه مقدار از زبالههای پلاستیکی (بستهبندی، ظروف و کارتنهای شیر) که در سطل بازیافت خود میگذارید، واقعا بازیافت میشود؟ کامیون زباله آن را برای دستهبندی و بازیافت به یک مرکز مدیریت زباله منتقل میکند. پلاستیک «خوب» بازیافت میشود و بقیه آنها که برای بازیافت خیلی کثیف، مخلوط یا آسیبدیده هستند سوزانده میشوند.
تنها در دانمارک، سالانه حدود 370هزارتن زباله پلاستیکی سوزانده میشود. به گفته وزارت محیطزیست دانمارک، سوزاندن زبالههای پلاستیکی بخش قابلتوجهی از انتشار کربن سوختهای فسیلی را تشکیل میدهد. بهعبارت دیگر، پتانسیل سبز عظیمی در توسعه روشهای جدید برای بازیافت زبالههای پلاستیکی وجود دارد.
اگر بتوانیم میزان زبالههای پلاستیکی تجدیدناپذیر را نیز کاهش دهیم، میتوانیم نیاز به مواد خام تجدیدناپذیر موردنیاز برای تولید پلاستیک از نفت و گاز طبیعی را کاهش دهیم. بنابراین گروهی از محققان DTU تحقیقات جدیدی را آغازکردهاند که محصول آنها، ریپلاستیک، نشاندادهاست که روغن با ارزشی را میتوان از ضایعات پلاستیکی غیرقابلاستفاده از طریق پیرولیز تولید کرد.
آندرس اگد داگارد؛ رئیس پروژه ریپلاستیک میگوید: «من از پتانسیل بزرگ فناوری پیرولیز برای ناخالصترین و مخلوطترین بخشهای پلاستیکی شگفتزده شدهام. این فرآیند میتواند پلاستیکی را که ما هیچ استفاده دیگری از آن نداریم مدیریت کند. این به ما امکان میدهد پلاستیک پایان عمر را به چرخه بازگردانیم.»
چالشهای بازیافت پلاستیک
در ابتدا باید چالشهای بازیافت و دستهبندی زبالههای پلاستیکی را بهدستهها و بخشهای مختلف درک کنید. تعداد انواع مختلف پلاستیک با خواص مختلف فوقالعاده زیاد است.کافی است به زبالههای پلاستیکی خود نگاهی بیندازید، پلاستیکهای سخت، نرم، انعطافپذیر، رنگی و شفاف را خواهید یافت.
زبالههای پلاستیکی بهطور کلی به دو دسته صنعتی و خانگی تقسیم میشوند. زبالههای پلاستیکی صنعتی معمولا یکنواختتر هستند، زیرا اغلب تنها از یک نوع پلاستیک تشکیل میشوند که هم مواد افزودنی و هم فرآیند تولید آن مشخص است. از طرف دیگر زبالههای خانگی اغلب مخلوطی از انواع و درجههای مختلف پلاستیک هستند، سپس پلاستیک بسته به خواص و کیفیت به بخشهای مختلف طبقهبندی میشود.
از آنجاکه مواد افزودنی شیمیایی، بسته به خواص هر محصول پلاستیکی متفاوت است، پسماندهای پلاستیکی ما باید قبل از بازیافت در یک فرآیند مکانیکی که دانهبندی، گرما و تبدیل آن به محصولات پلاستیکی جدید را تعیین میکند، دستهبندی شوند. شما نمیتوانید پلاستیک باکیفیت جدید را از انواع پلاستیک مخلوط بسازید زیرا نقاط ذوب و مواد افزودنی متفاوت هستند و اغلب کاملا ناشناخته هستند.
در پروژه ریپلاستیک، داگارد و تیمش پتانسیل چندین مادهپلاستیکی را از کمارزشترین بخشهای پلاستیکی در زبالههای پلاستیکی ما ارزیابی کردهاند. این بخشها جایی هستند که زنجیرهاکثر زبالههای پلاستیکی خانگی ما بههمراه زبالههای پلاستیکی صنعتی که قبلا 6 یا هفتبار بازیافت شدهاند و بنابراین فرسودهتر از آن هستند که دوباره بهصورت مکانیکی بازیافت شوند، به پایان میرسد.
پیرولیز امکانات جدیدی ایجاد میکند
پروژه ریپلاستیک بر استفاده از تجزیه در اثر حرارت برای بازیافت مواد شیمیایی متمرکز بود. در فرآیند، زبالههای پلاستیکی در یک کوره پر از نیتروژن تا دمای بالاگرم شده و باعث شکافتن اجزای شیمیایی مواد پلاستیکی میشوند. از آنجاکه در کوره اکسیژن وجود ندارد، پلاستیک نمیسوزد، اما تبدیل به گاز میشود، سپس گاز متراکم و بهاصطلاح روغن پیرولیز میشود که میتواند بهعنوان یک افزودنی در سوخت یا محصولات پلاستیکی جدید استفاده شود.
در آزمایشگاه محققان در حال مطالعه هستند که کدام بخشهای پلاستیکی میتوانند بهطور بالقوه برای تجزیه در اثر حرارت مورداستفاده قرار گیرند و چقدر پلاستیک باید خالص باشد. ارزیابی خلوص موردنیاز برای روغن پیرولیز و کاربردهای آن یک نقطه کانونی کلیدی برای شرکای پروژه بودهاست، زیرا برای تجاریسازی یا عدمتجاریسازی این فناوری بسیار مهم است.
نتیجه اولیه این بود که بهدست آوردن روغن قابلاستفاده به یک سیستم بسیار تمیز نیاز دارد. این بدان معناست که زبالههای پلاستیکی باید قبل از رفتن به کوره پیرولیز کاملا دستهبندی و تمیز میشد و روغن حاصل از تجزیه در اثر حرارت متعاقبا باید تقطیر و خالص میشد. با این حال، پروژه ریپلاستیک نشان میدهد که این در واقع ضروری نیست. فناوری پیرولیز میتواند ناخالصیهای زبالههای پلاستیکی مخلوط و کثیف ما را کنترل کند.
از رآکتور آزمایشی تا تاسیسات صنعتی
هنگامی که ریپلاستیک در ژانویه 2020 راهاندازی شد، هدف این بود که مبنایی برای یک راهحل تکنولوژیکی باشد که بتواند ظرف چند سالبه نفع انتقال سبز تجاریسازی شود. هدف جذب سرمایهگذاران برای شریک اصلی پروژه، Waste Plastic Upcycling) WPU) بود که در تبدیل زبالههای پلاستیکی به انواع مختلف روغن که صنعت میتواند در تولید محصولات جدید استفاده کند، تخصص دارد.
از آن زمان همهچیز بسیار سریع پیشمیرود زیرا این فناوری مقیاسپذیر است و تقاضا برای فناوریهای جدیدی وجود دارد که بتواند بخشهای مختلف زبالههای پلاستیکی ما را مدیریت کند. قبلا در طول پروژه تحقیقاتی، WPU سرمایهگذارانی را پیدا کرده، یک مرکز تجزیه در اثر حرارت صنعتی ساخته و کارمندانی را استخدام کردهاست.
از آنجاکه فناوری پیرولیز مرتبسازی و تصفیه منابع فشرده را به حداقل میرساند، این پتانسیل بسیار خوبی برای پایدارترکردن فرآیند است، با این حال اینکه فناوری پیرولیز دقیقا چه نقشی در سیستم زباله ما در آینده خواهد داشت به عوامل زیادی بستگی دارد. فناوری پیرولیز قطعا از نظر بازیافت برخی از زبالههای پلاستیکی دشوارتر دارای پتانسیل است.
در آینده، ما باید مطمئن شویم که انتخاب مواد در محصولات، مدیریت و پردازش زباله و هم استفاده مجدد از آن برای مواد خام جدید برای صنایع در سیستم زباله را درنظر بگیریم. استفاده از تجزیه در اثر حرارت برای قطعات پلاستیکی مخلوط میتواند نقش مهمی در چرخه پلاستیک ایفا کند.
منبع: دنیای اقتصاد
منبع: faradeed-166586