مدل پیشرفته تانک‌های شوروی در ایران

هفته گذشته با حضور جانشین فرمانده نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران از تانک‌های تمام ایرانی کرار در شیراز رونمایی شد. امیر سرتیپ نوذر نعمتی، جانشین فرمانده نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران در این مراسم که روز چهارشنبه گذشته برگزار شد، با بیان اینکه تانک‌های T-۷۲ ارتش «دور‌زن، نقطه زن و هوشمند» شدند، گفت: «تجهیزات و ادوات نصب شده بر روی آن‌ها کاملا بومی و متناسب با تهدید‌ها و دانش روز دنیا طراحی شده است.»

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما نعمتی افزود: «امروز در تولید فناوری تانک‌های مدرن دنیا خودکفا شده ایم و تجهیزات و ادوات نصب‌شده بر روی آن‌ها کاملا بومی و به دست متخصصان داخلی طراحی شده است.» وی با بیان اینکه امروز متناسب با ساختار یک گروهان تانک را از تیپ‌های مختلف ارزیابی می‌کنیم، افزود: «در منطقه دارنگون شیراز، شاهد ارزیابی کامل تانک‌های کرار هستیم که این تانک‌ها مراحل ارتقا و ارزیابی‌های مختلفی را در کارخانه صنایع دفاع و همچنین با شرکت در میادین تیر پشت سر گذاشته و خدمه تانک‌ها متناسب با تجهیزات جدید آموزش دیده اند.»

جانشین فرمانده نیروی زمینی ارتش با اشاره به ویژگی تانک‌ها بیان کرد: «این تانک دارای سیستم‌های متناسب با تانک‌های به روز دنیاست؛ در واقع ۱۳ قسمت آن ارتقا یافته، همچنین برجک آن نسبت به تانک‌های قبل پیشرفته‌تر و سیستم‌های آن اتوماتیک شده است.»

قابلیت دفاع بومی ایران

همچنین پایگاه دیفنس بلاگ در این خصوص نوشت: «تانک جدید T-۷۲ گواهی بر قابلیت‌های دفاعی بومی ایران است که درواقع همان مدل پیشرفته تانک‌های T-۷۲ دوران شوروی است که دارای برجک جوش کاری‌شده جدید مجهز به پانل‌های فوران است.» این تانک‌ها با وجود شباهت ظاهری به T-۹۰ M روسی، محصول مهندسی مستقل ایرانی تحت برنامه کرار هستند.

ارتش منظم (نزاجا) نوع مقرون به صرفه‌تری دریافت کرده است که فاقد ویژگی‌های موجود در نوع سپاه پاسداران انقلاب اسلامی مانند سامانه تسلیحاتی از راه دور است. پیشرفت‌های حفاظتی قابل‌توجه است، با برجک‌های جوش کاری‌شده که با موانع چند‌لایه بهبود‌یافته تقویت شده اند. شایان ذکر است، گنجاندن زره‌های واکنشی پیشرفته، قابلیت‌های دفاعی تانک را تقویت می‌کند.

ارتقای این تانک فراتر از اقدامات دفاعی است و شامل یک بازنگری اساسی در سیستم کنترل آتش است. معرفی مناظر تصویربرداری حرارتی همراه با قابلیت اجباری کنترل آتش‌نشانگر یک جهش تکنولوژیکی قابل‌توجه است. علاوه بر این، تجهیزات مدرن، از جمله سنسور‌های طراحی‌شده برای تشخیص تابش لیزر، یکپارچه شده است.

در حالی که این تانک قبلا موتور‌هایی با توان ۱۰۰۰ اسب بخار را تحت برنامه کرار به نمایش گذاشته بود، هنوز مشخص نیست که آیا این موتور‌ها در حال حاضر در T-۷۲ F مجهز هستند یا برای نصب در آینده در نظر گرفته شده است. این طرح بلندپروازانه شامل نوسازی تمام تانک‌های T-۷۲ M ۱ و T-۷۲ C موجود در ایران است.

متغیر‌های تانک‌های پیشرفته

برای بررسی این تانک می‌توان به متغیر‌هایی که در تانک‌های جدید و پیشرفته دنیا لحاظ می‌شود، اشاره کرد. به طور کلی چند متغیر را می‌توان عنوان کرد که به خودرو‌های زرهی از جمله تانک‌ها برتری می‌بخشند که زره یکی از آنهاست. پیش‌تر زره‌های فولادی معمولی در تانک‌ها استفاده می‌شد، اما در ۴۰ سال اخیر کشور‌ها در تولید تانک به پیشرفت‌هایی دست یافته اند که پایداری این زره از فولاد معمولی بیشتر شده است.

متغیر دیگر توپ تانک است؛ به این صورت که بعد از هر شلیک، لوله تانک تکان نخورده و ثابت بماند. همچنین هدف گیری تانک نیز مهم است و به عنوان مثال تانکی که در شب بتواند هدف گیری درست داشته باشد، در دسته تانک‌های پیشرفته است.

امکانات الکترونیک تانک هم مهم است؛ یعنی یک تانک با باقی نیرو‌ها شامل نیروی پیاده، پهپاد، نفربر زرهی، واحد توپخانه و هوابرد، تبادل داده داشته باشد. موتور تانک هم مهم است؛ از این جهت که تا چه میزان می‌تواند قدرت و رانش برای تانک ایجاد کند.

نسل جدیدتر تانک‌ها در ۱۵ سال اخیر نیز به Active defence system یا سیستم دفاع فعال مجهز شده اند که وقتی آر پی جی یا موشک ضدتانک شلیک می‌شود؛ این سیستم موشک‌ها یا آر پی جی‌ها را در هوا می‌زند. البته هنوز مشخص نیست که تانک کرار به کدام یک از این تجهیزات و متغیر‌ها مجهز است.