فرادید| باستانشناسان در پاکستان گنجینهای بسیار نادر از سکههای مسی را کشف کردهاند که تصور میشود بیش از ۲۰۰۰ سال قدمت داشته باشد. این گنجینه از خرابههای یک عبادتگاه بودایی که در محوطه باستانیتر موهنجو دارو ساخته شده، کشف شده است.
به گزارش فرادید، گمان میرود قدمت این سکهها و زیارتگاهی که به نام استوپا معروف است، از زمان امپراتوری «کوشان» باشد، یک حکومت عمدتاً بودایی که از حدود قرن دوم قبل از میلاد تا قرن سوم پس از میلاد بر منطقه حکومت میکرد و پادشاهی یونانی-باختری را که اسکندر مقدونی در آسیای مرکزی تأسیس کرده بود، فتح کرد.
این زیارتگاه میان خرابههای عظیم موهنجو دارو در جنوب شرقی پاکستان کنونی است که قدمت آنها حدود ۲۶۰۰ سال قبل از میلاد است و از دره سند باستانی یا تمدن هاراپان (یکی از قدیمیترین تمدنهای جهان) هستند.
شیخ جاوید علی سندی، باستانشناس و راهنما به لایو سایِنس گفته است: «این استوپا بالای خرابههای متروک موهنجو دارو پس از انحطاط آن، یعنی در حدود ۱۶۰۰ سال بعد ساخته شد.»
سندی بخشی از تیمی بود که اوایل این ماه در حفاری محل، هنگام فروریختن دیوار، گنجینه سکه را در موهنجو-دارو از زیر خاک بیرون آوردند. سید شاکر شاه که مدیر باستانشناسی سایت موهنجو دارو است، این حفاری را رهبری میکرد. به گفتهی سندی سکهها اکنون با دقت در یک آزمایشگاه باستانشناسی تمیز خواهند شد.
سکههای کوشانی
سکههای تازه یافتشده سبزرنگ هستند زیرا مس در معرض هوا خورده میشود. قرنها خوردگی سکهها را با هم درآمیخته و به یک توده تبدیل کرده است که وزن آن حدود ۱۲ پوند (۵.۵ کیلوگرم) است. اما چند سکه جداگانه نیز پیدا شدند. سندی میگوید این گنجینه احتمالاً متشکل از ۱۰۰۰ تا ۱۵۰۰ سکه جداگانه است.
بر روی برخی از سکههای بیرونی گنجینه، یک پیکر ایستاده نقش بسته است که به نظر محققان احتمالاً تصویری از یک پادشاه کوشانی است.
سندی میگوید این سکهها نخستین مصنوعاتی هستند که در خرابههای استوپا از سال ۱۹۳۱ تا به امروز کشف شدهاند، زمانی که اِرنِست مَککِی، باستانشناس بریتانیایی بیش از ۱۰۰۰ سکه مسی را آنجا کشف کرد. سکههای دیگری نیز در دهه ۱۹۲۰ در استوپا کشف شدند.
اکتشافات قبلی نیز، تصاویر مشابهی از یک پیکر ایستاده را در یک طرف دارند، در حالی که در طرف دیگر، تصویر خدای هندو شیوا و نمادهای دیگر قرار دارد.
استوپای بودایی
موهنجو-دارو حدود ۱۸۰۰ سال پیش از میلاد همراه با سایر شهرهای بزرگتر تمدن باستانی دره سند متروکه شد.
حدود سال ۱۵۰ پس از میلاد، پادشاهان امپراتوری کوشان دستور ساخت استوپای بودایی را در موهنجو-دارو دادند. آن زمان، ویرانههای زیرین شهر باستانی تقریباً ۲۰۰۰ سال قدمت داشتند، اما روشن نیست چه مقدار از محوطه باستانی، آن زمان قابلمشاهده بوده است.
استوپا حدود سال ۵۰۰ پس از میلاد، احتمالاً پس از آسیب دیدن در زلزله یا به دلیل کاهش نفوذ بودیسم در آن منطقه، متروکه شد.
آن زمان، امپراتوری کوشان به پادشاهیهای مستقلی تقسیم شده بود که ابتدا توسط ایرانیان ساسانی و بعدتر توسط مهاجمان شمال که احتمالاً با هونها مرتبط بودند، تسخیر شدند.
مترجم: زهرا ذوالقدر
منبع: faradeed-164725