پالایشگاه آناهیتا در صورت تکمیل شدن روزانه بیش از 24 میلیون لیتر انواع فرآوردههای نفتی تولید میکند که گاز مایع، ریفرمیت، بنزین سوپر، بنزین معمولی، سوخت موتور جت، نفت سفید، نفت گاز، نفت کوره، قیر و گوگرد جامد (روزانه 308 تن) از جمله محصولات این پالایشگاه است اما به هزار دلیل فعلا روی زمینمانده است.
مانع اصلی، بروکراسی در وزارت تعاون
33.3 درصد از آناهیتا متعلق به شرکت سرمایهگذاری نفت و گاز و پتروشیمی تأمین (تاپیکو) وابسته به شرکت سرمایهگذاری تأمین اجتماعی (شستا) و 33.3 درصد نیز در اختیار صندوق بازنشستگی کشوری است؛ 13.4 درصد هم به صندوق بازنشستگی نفت و 20 درصد بقیه نیز سهم شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی ایران است.
دولتی بودن و پراکنده شدن سهام پالایشگاه آناهیتا به مهمترین مانع برای توافق سهامداران و تأمین اعتبار آن تبدیلشده و هنوز هم تلاشها برای جابجایی سهام آن ادامه دارد به امید اینکه این تغییرات منجر به تحول در اوضاع بلاتکلیف کنونی شود.
به گفته بابک دین پرست، معاون هماهنگی امور اقتصادی و توسعه منطقهای وزیر کشور، مهمترین مشکل پالایشگاه آناهیتا «همکاری نکردن وزارت کار، رفاه و تأمین اجتماعی است» زیرا اکنون 66 درصد سهام پالایشگاه در اختیار این وزارتخانه است که قصد دارد با واگذاری سهم صندوق بازنشستگی به صندوق سرمایهگذاری نفت از این بار 66 درصدی رها شود.
اما به گفته استاندار کرمانشاه «بروکراسی در وزارت تعاون مانع این اقدام شده و از پنج ماه پیش که با انتقال سهام موافقت شده، هنوز این انتقال صورت نگرفته است.«
هوشنگ بازوند با بیان اینکه فعال کردن این طرح به سرمایهگذاری حدود 120 هزار میلیارد ریالی نیاز دارد، افزود: آناهیتا در بیش از 10 سال گذشته راکد بوده است و مردم انتظار فعال کردن آن را دارند.
باز شدن دوباره روزنه امید
در سال 96 با پیگیریهای صورت گرفته برخی موانع احداث پالایشگاه آناهیتا از جمله مجوزهای احداث آن و وضعیت سهامداران تعیین تکلیف و امیدواریها برای آغاز عملیات اجرایی طرح بیشتر شده است.
استاندار کرمانشاه 24 تیر اعلام کرد که «در جلسهای که با شورای عالی بانکهای کشور گذاشتیم 12 بانک با محوریت بانک ملی در قالب یک کنسرسیوم بهعنوان بانک عامل طرح آناهیتا مشخص شد که این اقدام میتواند چرخهای این پروژه بزرگ را به حرکت دربیاورد.«
شرط و شروط شستا
شرکت سرمایهگذاری تأمین اجتماعی (شستا)، بزرگترین هلدینگ سرمایهگذاری کشور سهامدار اصلی پنج طرح بزرگ در استان کرمانشاه است اما چهار طرح آن راکد شده و به بنبست رسیده است. تنها طرح فعال شستا سیمان غرب است اما تکلیف طرحهای کاغذ غرب، کاغذ بیستون تأمین، اسیدسیتریک و آناهیتا روشن نیست. استاندار کرمانشاه از مدیران شستا خواست تا شرایط بحرانی این استان با نرخ بیکاری بیش از 22 درصدی را بهصورت ویژه در احیای واحدهای راکد در نظر بگیرند و تمام تلاش خود را برای فعال کردن این پروژهها بهویژه آناهیتا بهکارگیرند.
تعلل در واگذاری سهم صندوق بازنشستگی به صندوق سرمایهگذاری نفت به توجیهی برای مدیران شستا تبدیلشده تا عمل به تعهدات خود را عقب بیندازند بهطوریکه مرتضی لطفی، مدیرعامل شستا برای تأمین سهم خود از سرمایه آناهیتا شرط گذاشت و گفت: بعد از تعیین تکلیف سهم صندوق بازنشستگی بهاندازه سهم 33 درصدی شستا در این پروژه تأمین اعتبار میکنیم.
شرط نگذارید
لطفی ششمین مدیر شرکت شستا است که آناهیتا به چشم دیده و اگر این شرکت همچنان برای انجام تعهدات خود شرط و شروط زمانبر بگذارد، نمیتوان به برخاستن آناهیتا از خواب 12 ساله امیدوار بود. عبدالرضا مصری، نماینده کرمانشاه در مجلس شورای اسلامی دراینباره تأکید کرد که «نباید راهاندازی طرحهای راکد استان را به اماواگر مشروط کنیم بلکه باید برنامه و زمانبندی مشخصی برای آنها اعلام شود.«به اعتقاد او اینکه بزرگترین هلدینگ سرمایهگذاری کشور نتواند چند پروژه را در استان کرمانشاه جمع کند، قابلقبول نیست.مصری که در سالهای گذشته تلاش زیادی برای فعال شدن طرح آناهیتا کرده از پیگیری مدیران کنونی استانداری هم در این زمینه تقدیر کرد اما گفت: در آناهیتا 15 سال است که با وجود تولید صفر (و درجا زدن) برخیها بهعنوان مدیران این طرح حقوق بالایی میگیرند. شهاب نادری، نماینده پاوه و اورامات نیز تأکید دارد که پالایشگاه آناهیتا میتواند در استان کرمانشاه تحول ایجاد کند اما تاکنون کاری برای آن نشده و باید زودتر تعیین تکلیف شود.
وعده وزارت کشور به شستا
البته با توضیحات معاون هماهنگی امور اقتصادی و توسعه منطقهای وزیر کشور احتمالا وضعیت سهام صندوق بازنشستگی بهزودی روشن میشود و شستا باید به وعدههای خود عمل کند. بابک دینپرست 24 تیر در کرمانشاه از ایجاد یک کنسرسیوم برای احیای مجدد پالایشگاه آناهیتا خبر داد و افزود: قرار است در جلسه مجمع عمومی این شرکت در مورد ابهامات بانکهای عامل و واگذاری سهام صندوق بازنشستگی بحث و تصمیمگیری شود. وی تأکید کرد: دولت برای ساخت این پالایشگاه عزم جدی دارد و اگر جایی کوتاهی صورت گیرد موضوع را به رئیسجمهوری منعکس میکنیم. دین پرست برای ترغیب شستا به تأمین سرمایه آناهیتا حتی وعده «کمک پنج برابری»هم به این شرکت داد و گفت که اگر شستا واحدهای راکد خود را در کرمانشاه فعال کند پنج برابر آن در استانهای دیگر به او کمک میکنیم. وی عنوان کرد: از ظرفیتهای رئیسجمهوری، معاون اول و وزیر کشور برای رفع موانع استفاده میکنیم.