یک خودرو از حجم زیادی از فولاد تشکیل شده است، به طوری که در یک خودروی معمولی حدود یک تن و در خودرو شاسی بلند حدود ۱۴۰۰ کیلوگرم فولاد به کار رفته است، علاوه بر آن ساخت شاسی زیرین یا شبکه‌ای خودرو که اسکلت خودرو را تشکیل می‌دهد از این ماده است.
فولاد باعث می شود که ایمنی یک خودرو تضمین شود و این امر موجب حفظ ایمنی سرنشین‌ها در هنگام تصادف می‌شود. در کل فولاد ارزان‌ترین فلزی است که قابلیت استفاده در ساخت خودرو و قطعات مختلف خودرو را دارد و تعمیر آن مستلزم صرف هزینه بالایی نیست. با وجود اینکه قسمت اصلی یک خودرو را بدنه آن تشکیل می دهد و این قسمت از فولاد است، از این رو قیمت فولاد تاثیر زیادی در قیمت تمام شده یک خودرو دارد اما با توجه به اینکه فولاد افزایش قیمت ناچیزی داشته است، چرا قیمت خودرو به این شدت افزایش یافته است؟ موضوعی که حتی برای فولادسازان جای سوال دارد.
افزایش قیمت فولاد و تاثیر آن بر صنعت خودرو
مهرداد اکبریان، رییس انجمن سنگ آهن ایران در گفت و گو با خبرنگار صنعت،تجارت و کشاورزی گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، گفت: فولاد نقش زیادی در ساخت و بومی سازی یک خودرو دارد. در خودروسازی از فولاد در ساخت قطعاتی مانند شاسی، ترمز، موتور، سیستم اگزوز، سقف خودرو، صفحات بدنه، ستون، در، سقف ها، استفاده می‌شود.او با بیان اینکه فولاد به عنوان ارزان‌ترین فلزی است که در ساخت خودرو و قطعات مختلف آن به کار می‌رود، بیان کرد: وزن خالص پراید به یک تن فولاد نمی‌رسد که قیمت یک تن فولاد حدود ۱۰ میلیون تومان است. اگر حتی ۱۰ درصد قیمت فولاد افزایش یابد یک میلیون تومان می‌شود که این افزایش قیمت خودرو با این احتساب معقول نیست بدین معنا که نهایت یک خودروی پراید با توجه به افزایش قیمت فولاد باید ۲ تا ۳ میلیون تومان افزایش یابد که این افزایش قیمت جای سؤال دارد.
رییس انجمن سنگ آهن ایران با بیان اینکه فولاد برای ساخت شاسی زیرین یا شبکه‌ای به کار می‌رود که اسکلت خودرو را تشکیل می‌دهد، گفت: اسکلت خودرو در صورت تصادف از افراد محافظت می‌کند از همین رو نقش مهمی در ساخت یک خودرو دارد. ستونِ درها، سقف و حتی صفحات بدنه بیشتر خودروهای امروزی از فولاد ساخته شده‌اند حتی اگزوز هم از فولاد ضد اکسید ساخته می‌شود.
اکبریان با تاکید بر اینکه صنعت فولاد در تمام صنایع بسیار رشد کرده است، گفت: فولاد نه تنها در ساخت خودرو بلکه در داخلی سازی قطعاتی چون ریل، ساختمان سازی، سازه‌های زیرساختی، ابزارها، کشتی‌ها، قطارها، خودروها، ماشین آلات، تجهیزات و اسلحه‌ها کاربرد گسترده دارد. هم اکنون خودروسازها می‌توانند برای قسمت‌های مختلفی از خودرو از انواع مختلفی فولاد استفاده کنند.
رییس انجمن سنگ آهن ایران ادامه داد: صنعت فولاد صنعتی مستقل است. هم اکنون نرخ رشد مصرف آلومینیوم، لاستیک و پلاستیک در خودروسازی رو به افزایش است همچنین خودروها از حالت مکانیکی به الکترونیکی گرایش پیدا کرده‌اند، در واقع استفاده از مواد قدیمی به‌کار برده شده در خودروسازی به سمت مواد جدید در حال تغییر است.
اکبریان تشریح کرد: افزایش و کاهش قیمت فولاد در قیمت خودرو تاثیر گذار است اما مسئله ای که وجود دارد این است که افزایش قیمت فولاد ناچیز بوده و زیاد نیست و این افزایش قیمت خودرو کاملا غیر منطقی است.
فولاد نقش زیادی در ساخت یک خودرو دارد
مازیار بیگلو عضو انجمن قطعه‌سازان ایران در گفت‌وگو با خبرنگار صنعت،تجارت و کشاورزی گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، گفت: فولاد نقش زیادی در ساخت یک خودرو دارد چرا که در قیمت این کالا بسیار تاثیر گذار خواهد بود، اما این تنها یک بعد ماجراست. نوسانات نرخ ارز تاثیری زیادی در قیمت تمام شده یک خودرو نیز دارد.او بیان کرد: به دلیل اینکه قیمت مواد اولیه مانند فولاد، پتروشیمی و پلاستیک تحت تاثیر نوسانات نرخ ارز هستند و این مدت این مواد افزایش نجومی داشته اند از این رو شاهد افزایش قیمت خودرو بوده ایم. علاوه بر این مواد اولیه به جای تحویل به تولیدکنندگان در دست واسطه هاست که افزایش قیمت آن را تشدید کرده و از سوی سازمان‌های نظارتی توجه به این موضوع نشده است.
عضو هیئت مدیره انجمن قطعه سازان ایران گفت: اکنون فضای تولید مواد اولیه در کشور کاملاً انحصاری است. بسیار از کارخانه‌های دولتی مانند فولاد اصفهان که ماهیت دولتی دارد، به دلیل انحصار در تولید و عدم نظارت، تولیدات آنها با قیمت بالاتر به دست فعالان اقتصادی می‌رسد.
بیگلو با بیان اینکه افزایش قیمت خودروهای داخلی نتیجه مثبتی در عملکرد تولیدکنندگان قطعات نمی گذارد، گفت: شورای رقابت باید نظارت بر تولیدکنندگان مواد اولیه را افزایش دهد.
عضو هیئت مدیره انجمن قطعه سازان ایران با بیان اینکه قیمت مواد اولیه افزایش داشته است، بیان کرد: قیمت فولاد افزایش داشته است و از ۱۷۰۰ تومان به ۶ هزار تومان رسیده است. این افزایش قیمت نشان از افزایش ۲۰۰ درصدی فولاد دارد؛ شورای رقابت قیمت خودروهای داخلی را ۷ درصد افزایش داده است که این تصمیم کاهش ظرفیت تولید و پایین آمدن تیراژ خودرو را به همراه دارد.
بیگلو با بیان اینکه کاهش ۵۰ درصدی تولیدات قطعات سازان، کیفیت آنها تغییر نداده است، گفت: تولیدات داخلی اگر هم کاهش پیدا کند تأثیری در کیفیت ساخت داخل ندارد.
باید از رونق تولید در صنعت خودروسازی حمایت کرد
احمد نعمت‌بخش دبیر انجمن خودروسازان ایران در گفت‌وگو با خبرنگار صنعت،تجارت و کشاورزی گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، با تاکید بر اینکه باید از رونق تولید در صنعت خودروسازی حمایت کرد، گفت: حمایت از صنعت خودروسازی باعث رونق و رسیدن به سود می‌شود که در نهایت موجب توسعه صنعت فولاد خواهد شد چرا که فولاد نقش زیادی در تولید یک خودرو دارد.او با بیان اینکه هم اکنون تولیدکنندگان فولاد سود خوبی از فروش فولاد به خودروسازان دریافت می‌کنند، گفت: افزایش نرخ ارز موجب شده تا خودروسازان قیمت بالایی را برای محصولات خود لحاظ کنند.
نعمت‌بخش با بیان اینکه با توجه به آن‌که فولاد به صورت عمده به کارخانه‌جات و صنایع فروخته می‌شود، گفت: متأسفانه مردم از افزایش قیمت آن اطلاع چندانی ندارند و باوجود آن‌که در نیمه دوم سال گذشته، خودروسازان، فولاد مصرفی خود را با افزایش قیمت چشمگیری خریداری کردند، مردم در جریان این امر نبودند، اما به‌محض آن‌که خودرو با افزایش قیمت روبه‌رو شود، مشتریان تصور می‌کنند خودروسازان برای سود خود قیمت‌ها را افزایش داده‌اند.
نعمت‌بخش با تأیید این مطلب که افزایش نرخ ارز در یک ماه گذشته، به‌شدت قیمت فولاد را افزایش داده است، افزود: فولاد در حال حاضر در بورس عرضه می‌شود و به همین دلیل قیمت‌گذاری آن به صورت آزاد صورت می‌گیرد در حالی که قیمت خودروهای اقتصادی و پرتیراژ ایران که سهم مهمی در حیات کارخانه‌های خودروسازی دارند، توسط شورای رقابت و به شکل دستوری صورت می‌گیرد.
به گفته وی مقایسه افزایش قیمت دوساله مواد اولیه تولید خودرو، نرخ ارز مبادله‌ای و ارز آزاد و حقوق و دستمزد کارگران منتهی به اسفندماه ۹۶ براساس جدول ذیل، با افزایش قیمت حداکثری پنج درصدی در قیمت خودرو در دو سال اخیر به خودروهای پرتیراژ زیر ۴۵ میلیون تومان توسط شورای رقابت، نشان از ظلمی است که شورای رقابت به صنعت خودروسازی و سهامداران آن وارد می‌کند.
با توجه به سرمایه گذاری قطعه سازان در این صنعت، تأمین قطعات مورد نیاز خودرو در بازار کشور امکان پذیر است. خودروسازی کشور باید از مونتاژ کار بودن صرف در این صنعت به سمت تولید خودروهای ملی با پلتفرم ایرانی حرکت کند. مونتاژ خودرو در داخل کشور باعث افزایش سهم قطعات خارجی از بازار کشور شده است.
