به گزارش اکوایران، به گفته رئیس کل گمرک کشور، حجم صادرات و واردات کالاهای غیرنفتی کشور در نیمه نخست امسال نسبت به نیمه نخست سال گذشته رشد پیدا کرده است. بررسی های آماری نشان می دهد ارزش هر تن کالای صادراتی کاهش و ارزش هر تن کالای وارداتی افزایش یافته است. به طوریکه اختلاف ارزش کالاهای وارداتی و صادراتی در ۶ ماهه ابتدایی امسال بیشترین سطح را در بازه 14 ساله داشته است.

رشد ۲۹ درصدی حجم صادرات در نیمه نخست امسال

به نقل از رئیس کل گمرک ایران، حجم وزنی صادرات کشور در نیمه نخست سال جاری به بیش از ۶۷ میلیون تن رسیده است. این در حالی است که حجم صادرات کشور در ۶ ماهه ابتدایی سال گذشته ۵۲.۵ میلیون تن بوده است. طبق داده های گمرک، این رقم نسبت به مدت زمان مشابه سال گذشته ۲۹ درصد رشد داشته و به بالاترین سطح ۱۴ ساله خود رسیده است.

اگر روند حجم صادرات کشور را در ۶ ماهه‌های ابتدایی سال‌های ۸۸ تا ۱۴۰۲ بررسی کنیم دو قله مهم مشهود است. اولین قله در سال ۹۵ و دومین قله در سال ۱۴۰۰ بوده است. 

تجارت

حجم واردات کشور در نیمه نخست امسال به بیش از ۱۷ میلیون تن رسید

آمارهای منتشر شده نشان می‌دهد حجم واردات کشور در نیمه نخست سال گذشته حدود 16.5 میلیون تن بوده که به ۱۷.۶ میلیون تن در ۶ ماهه ابتدایی سال جاری رسیده است. به عبارت دیگر حجم واردات ایران در این مدت حدودا 7 درصد بیشتر شده است. بررسی‌ها نشان می دهد بیشترین واردات شش ماهه ایران در 14 سال گذشته مربوط به سال 88 بوده است. 

24 درصد کاهش ارزش به ازای هر تن کالای صادراتی 

یکی از متغیرهایی که به بررسی تجارت کشور کمک می‌کند ارزش هر واحد کالای صادراتی یا وارداتی است. این متغیر از تقسیم ارزش دلاری کالاهای صادراتی یا وارداتی به حجم صادرات یا واردات کشور بدست می‌آید. به بیان دیگر این متغیر نشان می‌دهد به ازای هر تن کالایی که وارد یا صادر شده چه میزان ارز (دلار) پرداخت یا دریافت شده است.

محاسبات آماری از ارزش هر تن کالای صادراتی گویای آن است که در نیمه نخست سال جاری به ازای هر تن کالای صادراتی به طور میانگین 357 دلار پرداخت شده است. این درحالی است که این عدد نسبت به ۶ ماهه ابتدایی سال گذشته 24 درصد کمتر شده است. 

کاهش ارزش هر تن کالای صادراتی به دو دلیل ممکن است رخ دهد. دلیل اول می‌تواند کم ارزش شدن محصولات کشور در بازارهای جهانی باشد. به طوریکه بازرگانان داخلی مجبور به کاهش قیمت خود برای رقابت با کالاهای تولیدی کشورهای دیگر هستند. دلیل دوم می‌تواند ترکیب کالاهای صادراتی باشد که به سمت کالاهایی با ارزش دلاری کمتر یا وزن بیشتر تغییر یافته باشد.

رکوردزنی ارزش هر تن کالای وارداتی در شش ماهه نخست

 طبق محاسبات ارزش هر تن کالای وارداتی به کشور در ۱۴ سال اخیر رکورد زده است. بر اساس آمارها در نیمه نخست سال ۱۴۰۲، ارزش هر تن کالای وارداتی به حدود هزار و 730 دلار رسیده است. این عدد نسبت به نیمه نخست سال گذشته 4.4 درصد رشد داشته است. 

افزایش ارزش دلاری هر تن کالای وارداتی نیز می‌تواند به دو دلیل رخ دهد. دلیل اول می‌تواند به علت افزایش تقاضا در بازارهای جهانی برای کالاهای وارداتی کشور باشد که باعث شود قیمت خرید آن افزایش یابد. دومین دلیل می‌تواند تغییر در ترکیب کالاهای وارداتی باشد که به سمت کاهش وزن یا افزایش ارزش دلاری حرکت کرده است.

اوج اختلاف ارزش واحد صادراتی و وارداتی

از اختلاف ارزش هر تن کالای وارداتی و صادراتی می‌توان فهمید که کشور در تجارت خود با دنیا در هر واحد وزن، چه میزان ارز وارد یا خارج کرده است؟ آمارهای تجارت در نیمه نخست ۱۴۰۲ گویای آن است که اختلاف ارزش هر تن کالای صادراتی و وارداتی در ایران برابر با هزار و 373 دلار بوده و بیشترین فاصله را در مقایسه با موقعیت مشابه خود در سال های اخیر رقم زده است. تراز تجاری کالاهای غیر نفتی ایران نیز که معادل با اختلاف صادرات و واردات کل کشور است معادل با  منفی 6 میلیارد دلار بوده است. دو موضوعی که نشان می‌دهد ارزبری ایران از تجارت کالاهای غیر نفتی روند صعودی‌تری پیدا کرده است. این اتفاق طبق نظر برخی کارشناسان می‌تواند اثر افزایشی بر نرخ ارز داشته باشد. این در حالی است که البته در مقابل عده‌ای لزوما این بخش از تجارت را اثرگذار بر نرخ ارز نمی دانند. تراز تجاری را این عده معادل با اختلاف صادرات و واردات در کل کالاها و خدمات می‌دانند که در سال جاری هنوز آماری از کل این ارقام در دست نیست.

تجارت