«حبیب‌الله مسعودی فرید» معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی کشور درباره مراکز نگهداری کودکان بالای ۱۸ سال در بهزیستی گفت: در حال حاضر تعداد مراکز نگهداری افراد بالای ۱۸ سال کم است و خیرین این مراکز را مدیریت می‌کنند، البته کودکان در مراکز شبه خانواده بهزیستی بلافاصله بعد از ورود به ۱۸ سال از این مراکز ترخیص نمی‌شوند و خیرین همچنان حمایت‌های لازم را از دختران و پسرانی که به این سن رسیده‌اند را دارند.
بیش از ۹۰ درصد مراکز شبه‌خانواده توسط خیرین راه‌اندازی شدهاستوی با بیان اینکه شرط لازم برای ترخیص از مراکز شبه خانواده ۱۸ سال است، اما شرط کافی این سن نیست، ادامه داد: هدف ما این است که این اقدامات را نظام‌مند کرده و بتوانیم در قالب مراکز آماده‌سازی یا مدل‌های پانسیون مانند این کودکان را بعد از ۱۸ سال هم تا زمانی که توانایی لازم را برای حضور مستقلانه در جامعه کسب کنند، نگهداری کنیم. در حال حاضر ۱۵ الی ۲۰ مرکز نگهداری افراد بالای ۱۸ سال داریم که توسط خیرین راه‌اندازی شده‌اند، البته بیش از ۹۰ درصد مراکز شبه خانواده ما توسط خیرین راه‌اندازی شده و زیر نظر سازمان بهزیستی فعالیت می‌کنند.
معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی کشور همچنین درباره طرح غربالگری آسیب‌های اجتماعی در مدارس گفت: این طرح جزئی از همان طرح نماد یا نظام مراقبت‌های اجتماعی دانش‌آموزان است که توسط وزارت آموزش و پرورش اجرا می‌شود.ما نیز مانند سایر دستگاه‌ها جزو شرکای اصلی اجرای این طرح هستیم. در این طرح اگر مواردی از کودک‌آزاری، خشونت خانگی و اعتیاد کودکان شناسایی شود به سازمان بهزیستی ارجاع داده می‌شود و ما مداخلات لازم را انجام می‌دهیم، البته این مداخلات الزاما به معنای گرفتن کودک از خانواده نیست.
فرید خاطرنشان کرد: اولین گام ما در برخورد با چنین مواردی این است که کودک را در درون خانواده با مشاوره‌های لازم حمایت کنیم، اما چنانچه خانواده شرایط لازم را نداشته باشد و یا به طور موقت صلاحیت نگهداری کودک را نداشته باشد، کودک را برای مدت زمان کوتاهی در مجموعه بهزیستی و دور از خانواده نگهداری می‌کنیم یا اینکه برای مدت کوتاهی سرپرستی کودک را به اقوام سببی یا نسبی می‌دهیم.
کودک آزاری جرم عمومی است و نیاز به شاکی خصوصی ندارد
وی ادامه داد: در برخی موارد نیز که پدر باعث آزار کودک و خانواده بوده است، با توجه به اینکه کودک‌آزاری یک جرم عمومی است و نیاز به شاکی خصوصی ندارد، حکم جلب پدر را از طریق دادستانی دریافت کرده و پدر را از خانواده دور می‌کنیم و بچه در کنار مادر می‌ماند. در حقیقت بجای اینکه فرد آزار دیده را از خانواده دور کنیم، فردی که باعث آزار شده است را از خانواده دور می‌کنیم.
معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی کشور درباره آمارهای کودک آزاری در سال ۹۸ تصریح کرد: در آمارهایی که در اورژانس اجتماعی ۱۲۳ در خصوص کودک آزاری ثبت می‌شود، تفاوت محسوسی را نسبت به سال‌های گذشته احساس نکرده‌ایم. البته این نشان دهنده این نیست که کودک‌آزاری کمتر شده یا ثابت مانده است. آمارهایی که در خصوص کودک‌آزاری به ما مراجعه کرده‌اند نسبت به سال گذشته تغییر محسوسی نداشته است.
مردم کودک‌آزاری را به پلیس یا اورژانس اجتماعی گزارش دهند
فرید تاکید کرد: برای اینکه بخواهیم کودک آزاری کاهش پیدا کند، باید حتما اقدامات پیشگیرانه را انجام دهیم سبک‌های فرزندپروری و مهارت‌های زندگی را به مردم آموزش دهیم. همچنین درباره این قانون که کودک آزاری یک جرم عمومی است، باید به مردم اطلاع‌رسانی کنیم و چنانچه کودک‌آزاری مشاهده کردند سریعا به مراکز انتظامی و یا اورژانس اجتماعی اطلاع دهند.
وی ادامه داد: اکثر تماس‌‌های ما در خصوص کودک‌آزاری از طریق همسایه‌ها است و اگر مردم در جریان این قانون قرار بگیرند می‌توانند در همان مراحل اولیه کودک‌آزاری به ما اطلاع دهند و ما سریعا جلوی آن را بگیریم و اقدامات لازم را در خصوص آن انجام دهیم.
بیشتر کودک آزاری‌ها از نوع روانی است
معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی کشور با بیان اینکه خیلی از کودک‌آزاری‌ها عامدانه نیست و همچنین صرفا همه موارد کودک آزاری از نوع ضرب و شتم نیست، ادامه داد: در بسیاری از موارد کودک آزاری روانی است. تبعیض‌ها، توهین‌ها، تحقیرها از نوع کودک آزاری روانی است که می‌توانیم با موارد پیشگیرانه مانند سبک فرزندپروری این نوع از کودک آزاری‌ها را کاهش دهیم.
فرید درباره بیشترین نوع کودک آزاری خاطرنشان کرد: در همه جای دنیا شایع‌ترین نوع کودک‌آزاری که بیش از ۵۰ درصد کودک‌آزاری را شامل می‌شود، غفلت از کودکان و عدم توجه به کودک در زمینه‌های تغذیه، بهداشت، آموزش و ... است. البته با توجه به سبک زندگی که این روزها وجود دارد، اگر بررسی کنیم شاید اکثر ما این نوع کودک آزاری را انجام می‌دهیم. بعد از آن کودک‌آزاری روانی شایع‌ترین نوع آزار کودکان است که شامل تبعیض، تحقیر، توهین و ... است.
۷۰ درصد عوارض کودک آزاری مزمن در بزرگسالی مشخص می‌شود
وی ادامه داد: در کودک آزاری جسمی نیز بعد روانی آن نیز بدتر است در مطالعاتی که در چین و آمریکا شده است بار کودک آزاری مزمن هزینه‌های بسیار سنگینی را برای جامعه ایجاد می‌کند و ۷۰ درصد عوارض کودک آزاری مزمن در بزرگسالی مشخص می‌شود و کودکی که دائما در معرض آزار است در بزرگسالی ۶۰ درصد میزان بهره‌وری‌اش کاهش پیدا می‌کند.
معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی کشور درباره کودک‌آزاری جنسی نیز گفت: در مواردی که به ما گزارش داده می‌شود، کودک آزاری جنسی کمتر از ۱ درصد است، اما این موضوع با توجه به اینکه شناسایی آن بسیار سخت است نیازمند آموزش و آگاه‌سازی است. باید به کودکان آموزش‌های لمس خوب و لمس بد و حریم خصوصی ارائه شود. ما می‌توانیم بسیاری از کودک‌آزاری‌‌های جنسی را با آموزش مناسب به کودکان کاهش دهیم. البته اگر چنانچه کودکی با علائم افسردگی مشاهده شد حتما باید این موضوع را نیز در نظر بگیریم، اما عمده فعالیت‌های ما باید در مباحث پیشگیرانه و آموزش باشد.
