جنگ خونین در بازار هوش مصنوعی فروکش کرد؟

فردای اقتصاد - خلق یک بازار جدید مانند شروع یک مسابقه طولانی است. در ابتدا رقبا برای کسب مقام بالاتر با هم می‌جنگند و تماشاگران، با هیجان سر و صدا می‌کنند و بعد دقیقا مانند یک مسابقه، بازارها وارد فاز دوم می‌شوند که در آن سر و صدا کمتر است و مشخص شده چه کسی جلو افتاده و چه کسی از بقیه عقب‌تر مانده است. تماشاگران هم کمتر شده و هم سر و صدای آنها کمتر می‌شود. 

در رقابت برای فتح آینده هوش مصنوعی، OpenAI- استارتاپی که مایکروسافت از آن پشتیبانی می‌کند، با عرضه چت جی‌پی‌تی در ماه نوامبر سال گذشته، در این صنعت نوطهور از دیگر رقبا جلو زده است. این برنامه خیلی زود توجه بسیاری را جلب کرد و خیلی سریع‌تر از هر برنامه‌ای، ۱۰۰ میلیون کاربر را جذب خود کرد.

در آغاز ظهور رقبا آشفته شدند. گوگل و شرکت مادر آن-آلفابت- تصمیم گرفتند خیلی زود چت بات اختصاصی خود-Bard را معرفی کنند. استارتاپ‌های دیگر نیز همینطور مانند آنتروپیک. در نیمه اول سال ۲۰۲۳، سرمایه گذاران، سرمایه‌ای بیش از ۴ میلیارد دلار وارد شرکت‌های هوش مصنوعی کردند و بعد تب و تاب ناگهان خوابید. بر اساس داده‌ها از موتور جستسجوی گوگل، توجه عموم کاربران به هوش مصنوعی، چند ماه پیش به اوج خود رسید. تعداد بازدیدکنندگان وبسایت جت جی‌پی‌تی از ۲۱۰ میلیون نفر در اردیبهشت ماه، حالا به ۱۸۰ میلیون نفر رسیده است.

در این بازار، از لحاظ تکنولوژی استارتاپ OpenAI همچنان در صدر است. آخرین مدل هوش مصنوعی این شرکت، GPT-۴ نام داشته و قابلیت‌هایی دارد که محصول دیگر رقبا را کنار می‌زند. رقیب اصلی این برنامه سرویس Claude ۲  شرکت آنتروپیک است که در بازار رقابت، GBT-۴ به مراتب از آن برتر است. ( همین هفته آمازون ۲ میلیارد دلار روی آنتروپیک سرمایه‌گذاری کرد) 

بر اساس گزارش The Information، استارتاپ OpenAI قبل از عرضه چت جی‌پی‌تی، سالیانه ۲۸ میلیون دلار درآمد داشته و حالا این درآمد به ۱ میلیارد دلار در سال رسیده است.

اما آیا استارتاپ OpenAI می‌تواند از این فرصت استفاده کرده و به یک شرکت برتر در دنیا تبدیل شده و برتر باقی بماند؟ برای رسیدن به این هدف، باید از سرنوشت محتوم برخی از شرکت‌های تراز اول حوزه تکنولوژی درس بگیرد مانند Netscape و Myspace که توسط دیگر رقبا کنار زده شدند.

OpenAI یک شرکت کنجکاو است که در سال ۲۰۱۵ توسط جمعی از کارآفرینان از جمله سَم آلتمن-که امروز رئیس این شرکت است-و ایلان ماسک- موسس و رئیس شرکت تسلا- پایه گذاری شد. هدف این شرکت، تولید یک سیستم عمومی هوش مصنوعی بود که بتواند در همه رده‌ها یا حتی فراتر از هوش انسانی در تمام زمینه‌ها رفتار کرده و بر اساس آن عکس العمل نشان دهد.

OpenAI مسیر پر فراز و نشیبی را طی کرد و در سال ۲۰۱۸ ایلان ماسک از آن جدا شد. اما آقای آلتمن  و یک نفر دیگر از جمع موسسان شرکت، توانستند دوباره شرکت را بالا ببرند. مهم‌ترین برگ برنده آنها جذب سرمایه گذاران جدید بود.

SoftBank یکی از شرکت‌های مشهور سرمایه‌گذاری در حوزه تکنولوژی است که OpenAI توانسته اخیرا توجه آن را به خود جلب کند. استارتاپ OpenAI تا کنون ۱۴ میلیارد دلار سرمایه جمع آوری کرده است که بیشتر آن - تقریبا ۱۳ میلیارد دلار- توسط مایکروسافت تامین شده است. سرویس پردازش ابری مایکروسافت-Azure- قدرت پردازشی مورد نیاز OpenAI را تامین می‌کند و در ازای آن سهم زیادی از سود OpenAI به شرکت مایکروسافت تعلق می‌گیرد.

استارتاپ OpenAI برای تامین هزینه‌های گزاف طراحی مدل‌های هوش مصنوعی مولد ، به حامیان بیشتری نیاز دارد که در حال جذب آنهاست. آقای آلتمن گفته که OpenAI می‌تواند روزی به استارتاپی تبدیل شود که در تاریخ سیلیکون ولی، بیشترین جذب سرمایه را داشته است. تخمین زده شده که طراحی و آموزش GBT-۴، هزینه‌ای حدود ۱۰۰ میلیون دلار داشته است، که چندین برابر هزینه‌ای است که صرف طراحی GBT-۳ شد.

سرمایه گذاران OpenAI فعلا خوشحالند که روی این شرکت سرمایه گذاری کرده‌اند. اما انتظار آنها به مرور زمان بیشتر می‌شود. OpenAI هم حالا می‌داند که اگر می‌خواهد سرنوشت محتومی نداشته باشد باید منابع سرمایه بیشتری پیدا کند تا هزینه‌های گزاف خود را تامین کند.

اینکه در حوزه‌ای مانند ساخت مدل هوش مصنوعی مولد  اول باشید، معایبی نیز دارد. بیشترین هزینه برای مدل سازان، آموزش مدل‌ها نیست بلکه آزمایش آنها است. ایده‌های بسیاری، معمولا راه به جایی نمی‌برند و تنها آن ایده‌ای که عملا کار می‌کند به مرحله آموزش می‌رسد. OpenAI اعلام کرده که  سال پیش ۵۰۰ میلیون دلار سرمایه از دست داده است. ایده‌های جدیدی که عرضه می‌شود، خیلی زود در دنیای هوش مصنوعی توزیع می‌شود و رقبا دیگر برای رساندن ایده به مرحله عمل، آن هزینه اولیه را پرداخت نکرده و از این جهت، از اولین شرکت جلو می‌افتند.

آنتروپیک، استارتاپی مشابه OpenAI است که در صنعت هوش مصنوعی در رده دوم قرار می‌گیرد و انتخاب بسیاری از استارتاپ‌های فعال در صنعت هوش مصنوعی است. خیلی زود رقبای دیگر نیز وارد بازار خواهند شد. گوگل در حال ساخت سرویسی به نام Gemini است، مدلی که ادعا می‌شود از جی‌پی‌تی۴ قدرتمندتر است. این درحالی است که گوگل با OpenAI هم شراکت دارد، حتی خود شرکت مایکروسافت هم برنامه‌هایی برای رقابت با OpenAI دارد. به همین دلیل کار آقای آلتمن بسیار سخت است و باید برای اینکه بتواند همچنان در این مسیر، قدرتمند در صدر باقی بماند،  مدل‌های بهتری طراحی کرده و آموزش دهد.

منبع : اکونومیست