طبق مواد قانونی ۲۲ و ۳۳ قانون نحوه جلوگیری از آلودگی هوا و ماده ۶۸۸ مجازات اسلامی آتش زدن کاه جرم تلقی میشود و قاضی میتواند فرد خاطی را به دلیل تهدید علیه بهداشت عمومی و آلودگی هوا به حبس یا جزای نقدی محکوم کند. امسال هم فصل درو محصولات زراعی در برخی مناطق ازجمله شرق مازندران به پایان رسیده و دود ناشی از آتش زدن کشت زارها برای حذف پسماندهای زراعی و کشت محصول جدید به هوا بلند شده است. مرسوم شدن کشت دوم بهعنوان یکی از فعالیتهای اقتصادی سودآور برای کشاورزان که علاوه بر تغییر در زندگی سنتی کشاورزان، از بین بردن دامداری سنتی را نیز به دنبال داشت، کشاورزان را به وسوسه انداخت تا با رها کردن دامداری بهجای جمعکردن طاقتفرسا کاه و کلش، آتش زدن این سرمایه را بهعنوان کار دمدستی انتخاب کنند. این در حالی است که پوسیدن کاه و کلش در خاک موجب افزایش ماده آلی خاک شده و این ماده آلی سبب جذب بهتر عناصر غذایی توسط گیاهان میشود و درنهایت کارایی مصرف کودهای شیمیایی توسط گیاهان افزایش مییابد. همچنین باعث افزایش راندمان مصرف آبشده درنهایت باعث کاهش دفعات آبیاری و هدر رفتن آب میشود.
گشت زنی هست ولی کافی نیست
مدیرکل حفاظت محیطزیست مازندران دراینباره گفت: بر اساس ماده ۳۶ آییننامه اجرایی قانون پیگیری آن بر عهده وزارت جهاد کشاورزی است که از سال گذشته بهداشت، فرمانداران و جهاد کشاورزی تیمهایی را برای گشت و کنترل تشکیل دادند ولی کافی نیست.
حسینعلی ابراهیمی با بیان اینکه کشت دوم برنج سبب شده تا این شیوه مرسوم شود، افزود: آتش زدن کاه برای حفظ محیطزیست و سلامت مردم بسیار مضر است. وی به آموزش کشاورزان اشاره کرد و ادامه داد: آتش زدن کاه جرم محسوب میشود و اگر فردی اقدام به آتش زدن زمین شالیزاری کند به مراجع قضایی معرفی میشود. ابراهیمی با بیان اینکه بر اساس ماده ۶۸۸ مجازات اسلامی آتش زدن کاه جرم تلقی شده است، گفت: قاضی میتواند فرد خاطی را حبس یا جزای نقدی محکوم کند مدیرکل حفاظت محیطزیست مازندران از کشاورزان استان خواست برای حفظ خاک و جلوگیری از آلودگی محیطزیست، از سوزاندن بقایای محصولات کشاورزی خود بهویژه در محدوده شهری و سکونتگاهها خودداری کنند.
وی افزود: باوجود اطلاعرسانیهای قبلی، گفتگوی چهره به چهره با دهیاران و برگزاری کلاسهای آموزشی، سال گذشته بازهم برخی کشاورزان کاه و کلش باقیمانده مزارع را آتش زدند و گشتهای نیروهای یگان این اداره در فصل برداشت محصولات کشاورزی فعال و با کشاورزان خاطی برخورد قانونی میشود.
آموزشها دادهشده است
رئیس سازمان جهاد کشاورزی مازندران نیز با بیان اینکه سوزاندن کاه و پسماند در استان رواج پیداکرده است، گفت: دو میلیون و ۲۰۰ هزار تن پسماند محصولات زراعی داریم که یکمیلیون و ۳۰۰ هزار تن برای خوراک دام برداشت و بستهبندی میشود. وی افزود: حدود ۵۰۰ تن از پسماندهای زراعی به طول حدود ۱۰ تا ۵۰ سانت باید در زمین کشاورزی پوسیده و به خاک برگردد که متأسفانه کشاورزان آنها را آتش میزنند.
عزیز الله شهیدی فر با بیان اینکه آموزشهای لازم به کشاورزان دادهشده است، تأکید کرد: در هفتهنامه و ماهنامه جهاد کشاورزی مضررات آتش زدن کاه درجشده است که آن را برای شهرستانها ارسال تا در کلاسهای ترویج کشاورزی مطرح شود.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی مازندران از اجرای ۱۲ برنامه رادیویی و تلویزیونی در حوزه اثرات آتش زدن کاه بر خاک و محیطزیست خبر داد و بیان کرد: در سال زراعی جاری ۴ هزار هکتار از اراضی بدون شخم و شیار هستند که بستر رطوبت را حفظ و واکنشها برای افزایش مواد الی در خاک افزوده میشود.
وی برنامه جهاد کشاورزی را افزایش آن به ۱۰ هزار هکتار دانست و افزود: در حال حاضر مواد آلی خاک در استان ۱.۵ است که هدف ما ارتقا آن به رقم دو است که میتواند در حاصلخیزی خاک و افزایش محصولات زراعی مؤثر باشد.