فرارو- "بئاتریز فلامینی" ورزشکار اسپانیایی در آوریل سال جاری پس از ۵۰۰ روز اقامت در غار در نهایت از آنجا خارج شد و نور را دید. حضور داوطلبانه او در غار احتمالا طولانیترین مدت زمانی بوده که یک انسان در زیرزمین و دور از نور خورشید قرار گرفته است.
به گزارش فرارو به نقل از کانورسیشن، فلامینی میگوید که در روز شصت و پنجم زندگی در غار حس زمان را به طور کامل از دست داده بود و شمارش روزها را متوقف کرد. با این وجود، آیا او واقعا میتواند مطمئن باشد که روز شصت و پنجم بود؟ برای مقایسه با وضعیت او میتوان به وضعیت "میشل سیفره" فرانسوی در سال ۱۹۶۵ میلادی اشاره کرد که پس از گذراندن ۳۳ روز از غار اسکاراسون در ایتالیا بیرون آمد. در واقع، او ۵۸ روز را در زیر زمین گذرانده بود.
تیک تاک ساعتهای زندگی
انسانهای منزوی چگونه میتوانند به طور منظم زمان را پیگیری کنند حتی زمانی که ارتباط شان با محیط اطرافشان قطع شده است؟ پاسخ بسیار ساده است. ریتمهای بیولوژیکی در قلب زندگی قرار دارند و آن را از سطح مولکولی تا سطح کل بدن تنظیم میکنند. این موضوع نه تنها چرخه خواب و بیداری بلکه دمای بدن، هورمون ها، متابولیسم و سیستم قلبی - عروقی را نیز شامل میشود.
این ریتمها از جمله از نظر سلامت عمومی بازتاب زیادی دارند. در واقع، تعدادی از بیماریها اپیزودیک هستند برای مثال، آسم در شب تشدید میشود در حالی که حملات قلبی – عروقی عموما در ساعات صبحگاهی رخ میدهند. مثال دیگر شیفتهای کاری و تغییر آن است که ارتباط افراد با محیط شان را قطع میکند و میتواند با افزایش خطر ابتلا به سرطان در کارکنان مرتبط باشد و سازمان بهداشت جهانی را متقاعد کرده تا آن مورد را به عنوان یک عامل سرطان زای احتمالی معرفی کند.
ریتمها همچنین بر نحوه تعامل ما با گونههای دیگر تاثیر میگذارند. برای مثال، تریپانوزومیاز آفریقایی یا بیماری خواب نوعی بیماری انگلی در انسان و دیگر حیوانات که از انگل نوع تریپانوزوما به وجود میآید باعث ایجاد اختلال در ریتم روزانهمان میشود که متابولیسم آن نیز مانند ایمنی ما روزانه است.
چرخش زمین، ماه و خورشید چرخههای محیطی ایجاد میکند که هماهنگ با ساعتهای بیولوژیکی است. ساعت بیولوژیکی سازوکاری درونی برای موجودات است که در غیاب سیگنال محیطی با فرکانس خاص خود عمل میکند. برای مثال، تناوب منظم روز و شب به تکامل ساعت شبانه روزی کمک کرده است.
سازوکار ساعت شبانه روزی برای اولین بار در مگس میوه که به نام مگس سرکه نیز شناخته میشود در دهه ۱۹۷۰ میلادی کشف شد. مگس میوه معمولی مدلی عالی برای تجزیه و تحلیل بسیاری از فرآیندهای رشدی و فیزیولوژیکی مانند ساعت داخلی یا سیستم ایمنی در سطوح مولکولی و سلولی در اختیار دانشمندان قرار میدهد.
//
ساختار زمانی محیطهای دریایی قابل پیشبینی است هر چند پیچیده به نظر می آید اما ریتمهای بیولوژیکی مرتبط با تمام این چرخهها در گونههای دریایی توصیف شدهاند. برای مثال، بسیاری از مرجانها تولید مثل خود را همزمان میکنند و سالی یک بار در مدت زمان بسیار کوتاهی تخم میگذارند. برخی از کرمهای دریایی دقیقا یک بار در ماه در تاریکترین ساعات شب ازدحام کرده و تا پیش از تخمریزی و مرگ رقص تولید مثلی شان را آغاز میکنند.
نکته جالب اینجاست که در سال ۲۰۲۰ میلادی تیمی از دانشمندان فاش ساختند که ریتمهای بیولوژیکی به محیط ساحلی محدود نمیشوند. در واقع، ریتمهایی در رفتار و بیان ژن در عمق ۱۷۰۰ متری در صدفی که در دریچههای گرمابی خط الراس میانی اقیانوس اطلس زندگی میکرد مشاهده شده بود.
این موضوع نشان میدهد که هماهنگی زمانی در فیزیولوژی حتی در شدیدترین محیطهای زندگی مانند اعماق اقیانوس احتمالا عنصری حیاتی است. برای مطالعه ریتمهای بیولوژیکی صدفهای گرمابی در شرایط واقعی آنها با استفاده از زهپاد* (ROV) نمونهبرداری شدند و سپس به طور مستقیم در کف اقیانوس در عمق ۱۷۰۰ متری در محلولی که زمان بیولوژیکی آنها را منجمد ساخته بود نگهداری شده بودند. این نمونهها زیر نور قرمز و بسیار دقیق هر ۲ ساعت و ۴ دقیقه و در مجموع ۲۴ ساعت و ۴۸ دقیقه برداشت شدند.
* دستهای از فلاوپروتئینها هستند که به نور آبی حساس هستند. آنها در گیاهان و جانوران یافت میشوند. کریپتوکرومها در ریتم ساعت شبانه روزی بیولوژی گیاهان و جانوران و احتمالا در سنجش میدانهای مغناطیسی در برخی از گونهها نقش دارند.
*جت لگ یا پرواززدگی یک وضعیت فیزیولوژیک است که از تغییرات ریتم شبانه روزی بدن اتفاق میافتد و ناشی از مسافرتهای طولانی (از شرق به غرب یا برعکس) است که در آن تنظیم خواب فرد به علت اختلاف ساعت مبداء با مقصد پرواز به هم میریزد.
*زهپاد یا زیردریایی هدایت پذیر از راه دور وسایلی هستند که از طریق یک کابل به سطح آب (که میتواند یک شناور باشد) متصل بوده و کنترل می شوند.
منبع: fararu-662465