انسان؛ گامی فراتر از هوش مصنوعی

رشد تکنولوژی و پیشرفت علم هر روز دستاوردی جدید را برای بهبود و تسهیل زندگی انسان به همراه دارد؛ اما در کنار این رشد و پیشرفت این انسان است که گاهی از دست آورد خود احساس خطر می‌کند؛ خطری که گاهی واقعیت دارد و گاهی نه. با نگاهی به تاریخ شاید به این نتیجه برسیم که ترس‌ها و نگرانی‌های مربوط به هوش مصنوعی قابل‌درک اما در نهایت بی‌مورد هستند. تغییرات تکنولوژیکی ممکن است مشاغل خاصی را از بین ببرد، اما همیشه در این فرایند مشاغل بیشتری ایجاد کرده است. به مثالی نزدیک‌تر اشاره می‌کنیم سال‌های نه‌چندان دور شیوع ویروس کرونا؛ ویروسی که آمد و انسان را مجبور به فاصله‌گرفتن کرد، همین عامل مخرب باعث شد انسان‌ها تصور کنند دیگر راهی برای ادامه زندگی وجود ندارد؛ اما استفاده از قدرت تکنولوژی فضای مجازی و گستردگی آن نه‌تنها باعث بیکاری بسیاری نشد که شاهد اتفاقات مثبتی نیز بوده‌ایم و این موضوع نشان می‌دهد قدرت خلاقیت و تفکر انسان فراتر از آن چیزی است که یک ابزار ساخته دست خودش بتواند در مقابل آن قرار بگیرد. در موضوع هوش مصنوعی نیز بارهاوبارها لیست مشاغلی که توسط این تکنولوژی از بین خواهند رفت در فضای مجازی منتشر شده‌اند؛ اما واقعیت این است که حذف مشاغل در صورتی رخ خواهد داد که کسب‌وکارها در آینده نیز به همان شکل گذشته خود رفتار کند. چیزهای زیادی وجود دارد که اکنون نسبت به گذشته متفاوت است و این عوامل دلیل خوبی به ما می‌دهد که باور کنیم آینده به‌گونه‌ای متفاوت خواهد بود. کارشناسان هوش مصنوعی می‌گویند هوش مصنوعی از پیش برنامه‌ریزی شده است و نمی‌تواند خلاقیت خودبه‌خودی را تقلید کند و فاقد تخیل، رویا و الهام جمعی است، چیزی که انسان‌ها در آن بهترین هستند. صرف‌نظر از صنعت، نقش‌هایی که نیاز به تفکر استراتژیک دارند، همیشه توسط انسان انجام می‌شوند. تکامل هوش مصنوعی به آن اندازه که مردم فکر می‌کنند، جادویی نیست. در وضعیت فعلی، فقط کارهای تکراری که از قوانین یکسانی پیروی می‌کنند، می‌توانند توسط هوش مصنوعی انجام شوند. روان‌شناسان، کنشگران، اغلب مهندسان، مدیران منابع انسانی، استراتژیست‌های بازاریابی و وکلا تنها برخی از نقش‌هایی هستند که در آینده نزدیک نمی‌توانند باهوش مصنوعی جایگزین شوند. پس می‌توان ادعا کرد هوش مصنوعی خلاف تصور عموم یک گام عقب‌تر از تولیدکننده خود یعنی انسان است. اما بدون شک یکی از نقدهایی که همیشه به حوزه فناوری می‌شود، درنظرنگرفتن ملاحظات مربوط به ارتباط فناوری با انسان است. به نظر می‌رسد که طراحی هوش مصنوعی هم در همین راستا، آن‌طور که باید، درک عمیقی از معنای داده‌های مربوط به انسان ندارد.