خداحافظی با سال نحس اقتصاد ایران

1401 را می‌توان یکی از سخت‌ترین سال‌های اقتصاد نامید، سالی که با رکوردشکنی‌های عجیب‌وغریب تورمی و قیمت‌های سر به فلک گذاشته، نام خود را در تاریخ ایران ماندگار کرد. اقتصاد ایران در 1401 با چالش‌های زیادی مواجه شد و شاهد رشد برخی نرخ‌های کلیدی اقتصاد ایران بود. رشد چشمگیر قیمت ارز در زمستان 1401 را می‌توان مهم‌ترین اتفاق در اقتصاد ایران تلقی کرد. درحالی‌که بازار خودرو اعداد تازه‌ای را به خود می‌دید و سکه و ارز روزهای پرالتهابی را پشت سر می‌گذاشتند، بازار سرمایه از قافله بازارها عقب ماند و حتی نتوانست به‌اندازه تورم رشد کند. آشفته‌بازار زمستان 1401 را موتور افزایش نرخ ارز پشتیبانی می‌کرد؛ سال 1401 را می‌توان یکی از پرنوسان ترین سال‌های بازار ارز تلقی کرد. این تغییرات در بازار ارز را می‌توان به چند عامل عمده نسبت داد؛ بدون شک عامل سیاسی یکی از کلیدی‌ترین دلایل رشد قیمت ارز به شمار می‌رود. از سوی دیگر، حجم نقدینگی و پول اصلی‌ترین علت اقتصادی رشد قیمت دلار به شمار می‌رود. کمتر کسی می‌توانست پایان نه‌چندان دل‌چسب سال اقتصادی 1401 را به درستی پیش‌بینی کند. رشد اجزای نقدینگی و پایه پولی، افزایش قیمت دارایی‌ها و افزایش سطح عمومی قیمت‌ها اعدادی را به ثبت رساندند که تنها در سناریوهای بدبینانه می‌شد آن‌ها را پیدا کرد. از این رو سال 1402 را در حالی آغاز خواهیم کرد که اقتصاد ایران در نیمه سال 1401 شاهد امواج مختلف نااطمینانی بوده است و این عدم قطعیت خود را در قیمت نرخ‌های کلیدی مانند نرخ ارز به نمایش گذاشت. اخلال در کسب‌وکارهای اینترنتی و اکوسیستم استارتآپی ایران نیز از آن دسته نکاتی بود که در ابتدای سال کمتر کسی می‌توانست آن را پیش‌بینی کند. آن‌قدر اتفاقات عجیب‌وغریب در اقتصاد ایران رخ داده که نمی‌توان به راحتی مهم‌ترین آن‌ها را برشمرد. درعین‌حال بیشتر مردم عقیده دارند عدم نظارت جدی دولت بر روی قیمت‌ها موجب افزایش افسارگسیخته قیمت انواع کالاها شده است.  دولت در این سال تلاش کرد شرایط اقتصادی را مدیریت کند، اما رشد سریع قیمت‌ها به قدری بود که بسیاری از مردم را شوکه کرد. در این شرایط، دولت در بخش مسکن و تأمین بسیاری از زیرساخت‌ها نیز چندان موفق عمل نکرد و تبعات اختلافات درون تیم اقتصادی دولت، با صدور بخشنامه‌های متعدد و تغییر و تحولات مدیریتی و تزلزل در تصمیمات اقتصادی بیش‌ازپیش شرایط اقتصادی کشور را ملتهب کرد. امید است سال 1402 سالی پرثمرتر و بسیار آرام‌تر نسبت به سال 1401 در بخش اقتصادی باشد در غیر این صورت سال جدید نیز سالی سخت و دشوار برای اقتصاد خواهد بود.