نقد یک پیشنهاد عجیب/ چرا کارمندان مالیات بدهند و اصناف معاف شوند؟

مریم فکری: نمایندگان مجلس به دنبال حذف مالیات ۳ میلیون از اصناف هستند. براساس پیشنهاد نمایندگان، کسبه‌ای که درآمد آنها تا ۵۰۰ میلیون تومان است، باید از لیست مالیاتی دولت حذف شوند.

بنا به گفته احمد امیرآبادی، نماینده قم در مجلس، در تنظیم بودجه کشور یک بحث این است که اصناف کشور تا ۵۰۰ میلیون تومان درآمد معاف از مالیات شوند، براین اساس سه میلیون کسبه از این گردونه مالیات ستانی خارج شده و با این قانون اینها دوستدار نظام و انقلاب می شوند.

وی متذکر شده؛ در نهایت مالیات این سه میلیون کسبه که حدود ۱۵ هزار میلیارد تومان است، حذف شده؛ حال آنکه فقط از یک دانه‌درشت به تنهایی هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان مالیات اخذ شده است. با تصویب اینچنین قوانینی ۱۵ هزار کارمند مالیاتی فارغ می شوند و آنها برای اخذ مالیات از دانه درشت هایی که فرار مالیاتی دارند ساماندهی‌می شوند.

معافیت مالیاتی اصناف، سیاسی است تا اقتصادی

هرچند مشخص نیست که این صحبت‌ها صرفا پیشنهاد این نماینده مجلس است یا طرحی در میان نمایندگان که در حال بررسی است، اما آنچه که عجیب به نظر می‌رسد، مبنای خاص معافیت مالیاتی پیشنهاد شده از سوی امیرآبادی است. غلامرضا سلامی، اقتصاددان در واکنش به این اظهارنظر در گفت‌وگو با خبرگزاری خبرآنلاین می‌گوید: اگر چنین اتفاقی بیفتد، این یک تصمیم اقتصادی نیست، بلکه تصمیم سیاسی است. در واقع قرار است با این تمهیدات، یک‌سری افراد را به گفته نماینده مردم قم، نظام‌دوست کرد.

وی می‌افزاید: ۵۰۰ میلیون تومان درآمد، یعنی ماهانه ۴۰ میلیون تومان درآمد کسبه. چطور یک کارمند که ماهی ۱۵ میلیون تومان حقوق بگیرد، مشمول مالیات می‌شود، اما کسبه‌ای که ماهی ۴۰ میلیون تومان درآمد داشته باشند، مشمول مالیات نشوند. این سوال مطرح است که چرا مالیات کارمندان را قطع نمی‌کنند!؟

این کارشناس اقتصادی تصریح می‌کند: در حال حاضر درآمد مالیاتی از کارمندان بیشتر از مشاغل است؛ در حالی که درآمد مشاغل با تورم بالا می‌رود، اما قدرت خرید کارمندان روز به روز پایین‌تر می‌رود.

سلامی با تاکید بر این‌که این پیشنهاد فقط سیاسی است، عنوان می‌کند: وگرنه از نظر اقتصادی هر کسی که درآمد دارد، باید مالیات پرداخت کند. ۵۰۰ میلیون تومان هم رقم کمی نیست و حداقل ماهی ۴۰ میلیون تومان می‌شود. کدام کارمند در ایران ماهانه ۴۰ میلیون تومان حقوق می‌گیرد!؟

درآمد واقعی مشاغل چقدر باید باشد؟

وی با اشاره به این اظهارنظر که مالیات ۳ میلیون کسبه می‌شود ۱۵ هزار میلیارد تومان، متذکر می‌شود: این رقمی که ایشان اعلام کرده، اگر در واقعیت درآمد کسبه ماهی ۵۰۰ میلیون تومان باشه، رقم مالیاتی باید خیلی بیشتر باشد. ۵۰۰ میلیون تومان یعنی هر کسبه حداقل باید ۵۰ میلیون تومان مالیات بدهد؛ این در شرایطی است که من مالیات کسبه را ۱۰ درصد در نظر گرفتم، اما مالیات کسبه تا ۲۵ درصد بالا می‌رود.

این اقتصاددان ادامه می‌دهد: با توجه به مالیات ۵۰ میلیون تومانی و حدود ۳ میلیون کسبه‌ای که اعلام شده، حدود ۱۵۰ هزار میلیارد تومان مالیات کسبه باید باشد.

سلامی بیان می‌کند: این‌که در عمل از این ۳ میلیون نفر چقدر مالیات می‌گیرند، بحث دیگری است، ولی اگر واقعا درآمد کسبه عدد ۵۰۰ میلیون تومان باشد، رقم مالیات باید بالاتر باشد.

وی در ادامه می‌گوید: در هر صورت این‌که درآمد مالیات مشاغل این‌قدر پایین است، به ضعف ساختار مالیاتی کشور برمی‌گردد؛ وگرنه شما می‌دانید که برای مثال اگر قیمت پنیر گران شود، کاسب قیمت پنیر را بالا می‌رود. گوشت گران شود، قیمت گوشت را بالا می‌برد. کاسب، درصد سود خود را می‌گیرد؛ یعنی نه‌تنها تورم، روی درآمد کسبه اثر منفی ندارد، بلکه اثر مثبت هم دارد.

این اقتصاددان می‌افزاید: البته من درباره صنوفی صحبت می‌کنم که درآمد دارند و گروهی هم هستند که درآمدی ندارند. اما در کل صنوف خود را با تورم تطبیق می‌دهند، در حالی که کارمند و کارگر اصولا نمی‌توانند خود را با تورم تطبیق دهند. اگر ۲۰ درصد حقوق‌شان اضافه شود، باید ۴۰ درصد تورم را تحمل کنند.

سلامی یادآور می‌شود: ما اگر بخواهیم طبق قانون از مشاغل مالیات بگیریم، بالقوه باید عددی در حدود ۱۵۰ هزار میلیارد تومان باشد، اما آنچه که در عمل اتفاق می‌افتد، بنا به گفته این نماینده مجلس، ۱۵ هزار میلیارد تومان است که این به ضعف سیستم مالیاتی برمی‌گردد.

سلامی تصریح می‌کند: بر همین اساس، معتقدم که پیشنهادی که درباره حذف ۳ میلیون صنف از مالیات مطرح شده، فقط هدفی سیاسی دارد؛ که این هم کوتاه‌مدت است و این خوشحالی مدت زیادی نمی‌ماند.

کسری بودجه بالاست، از تمام طبقات درآمدی باید مالیات گرفته شود

این کارشناس اقتصادی با اشاره به مالیات دانه‌درشت‌ها، می‌گوید: واقعیت این است که دانه‌درشت‌ها در اقتصاد ایران مالیات کمی پرداخت می‌کنند، اما از آن طرف هم بخش مشاغل در ایران، مالیات‌شان نسبت به عددی که در واقعیت باید باشد، پایین‌تر است. خیلی از این دانه‌درشت‌ها هم در همین مشاغل هستند.

سلامی می‌افزاید: دولت دو سه سال است که مساله دانه‌درشت‌ها را کشف کرده‌اند. حالا این‌ها یک‌سری فرارهای مالیاتی را کشف کرده‌اند و دارند می‌گیرند. این دو سه سالی که ما یک مقداری وضع‌مان از نظر مالیاتی بهتر بوده، به همین دلیل بوده است.

وی با بیان این‌که دسترسی به حساب‌های بانکی که طبق قانون فراهم شد، یک‌سری از دانه‌درشت‌ها کشف شدند، عنوان می‌کند: ما نیاز داریم که از تمام طبقات درآمدی مالیات بگیریم؛ آن هم در شرایطی که کسری بودجه خیلی شدید داریم.

۲۲۳۲۲۵