پافشاری اروپا بر تقابل با ایران

سرانجام پارلمان اروپا روز پنجشنبه هفته گذشته، متمم پیشنهادی برای شناسایی سپاه در آنچه فهرست گروه‌های تروریستی اتحادیه اروپا خوانده می‌شود، رأی مثبت داد؛ طرح افزودن نام سپاه به این فهرست از سوی آنا فوتیگا، قانون‌گذار محافظه‌کار لهستانی پارلمان اروپا پیشنهاد و در جریان رأی‌گیری روز چهارشنبه در قالب متمم به گزارش یادشده، اضافه شد. مقامات ایرانی نیز بی‌درنگ و با لحن تندی به این اقدام اروپایی‌ها پاسخ دادند؛ حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه در گفتگوی تلفنی با جوزپ بورل، گفت: «اقدام پارلمان اروپا در اتهام تروریستی خواندن این نهاد امنیت آفرین، به‌نوعی شلیک به‌پای‌خود اروپاست.» پس‌ازآن سایر مقامات ایرانی هم با صدور بیانیه‌های شدیداللحنی نسبت به اقدام اخیر پارلمان اروپا هشدار دادند و این اظهارنظرها نشان می‌دهد روابط ایران و اروپا وارد فاز جدیدی شده است. رابطه‌ای که می‌توانست با توجه به شرایط اخیر اروپا و بحران گازی این قاره براثر جنگ روسیه و اوکراین به سمت و سوی دیگری برود حالا به‌ سوی چالش می‌رود و به‌نوعی می‌توان گفت ظرفیت‌ها و امکانات تنش‌زدایی عملا کنار گذاشته‌شده است. برخی کارشناسان معتقدند عدم استفاده از فرصت‌های دیپلماتیک کار را به‌جایی رساند که عملا امکان بازگشت به روابط حسنه سال‌های قبل دشوار شده است. البته در چند ماه گذشته و با بن‌بست رسیدن مذاکرات برجامی قابل پیش‌بینی بود که تنش‌ها بین ایران و اتحادیه اروپا افزایش می‌یابد. از سوی دیگر نمی‌توان نقش روس‌ها را در شکل‌گیری بحران روابط ایران و اروپا نادیده گرفت. حساسیت اروپا و افکار عمومی آنان به اوکراین تا به امروز، کار را سخت کرده و بی‌دلیل ایران را میان مهلکه جنگ روسیه و اوکراین قرار داده که بسیار آسیب‌رسان است. به‌هرحال تصمیمات پارلمان اروپا پیشنهادی محسوب شده و تصمیم‌ نهایی را شورای اروپا می‌گیرد. شورای اروپا هم در خصوص مواردی نظیر این مورد بر مبنای اجماع و نه اکثریت تصمیم‌گیری می‌کند. درواقع قطعنامه پارلمان اروپا سندی غیر الزام‌آور است و نمی‌تواند شورای اروپا را ملزم به اجرای آن کند اما عقل دیپلماتیک حکم می‌کند که جلوی عمیق‌تر شدن روابط خصمانه با اروپا گرفته شود در غیر این صورت باید منتظر موج جدید از تحریم‌ها باشیم.