![]()
آرزو روح الامین - روانشناس
آمارهای رسمی، مشاهدات عینی و پژوهش‌های جامعه‌شناسان و روانشناسان بیانگر رشد خشونت در عرصه‌های مختلف زیست اجتماعی در ایران است. این خشونت بیش از همه کودکان را در معرض آسیب قرار می‌دهد. رشد خشونت در جامعه و در معرض اخبار منفی و خشن بودن می‌تواند اثرات مختلفی بر همه اعضای جامعه به‌ویژه بر ذهن و روان کودکان بگذارد. زمانی که کودکان درگیر حوادث محیطی می‌شوند که هیچ کنترلی بروی آن ندارند استرس بالایی را تجربه می‌کنند و احساس امنیت آنها تضعیف می‌شود. کودک در چنین شرایطی احساس ناتوانی و ضعف می‌کند؛ همچنین قرارگرفتن کودک در معرض اخبار و اتفاقات خشونت‌آمیز آنها را دچار بحران و مشکلات روحی و روانی می‌کند. یکی از ویژگی‌های دوران کودکی عدم شکل‌گیری بخش منطق و حل مسئله است کودکان نمی‌توانند تمایزی میان دنیای واقعی و خیالی قائل شوند به همین دلیل عموما آنها مشکلات و اتفاقات منفی محیط پیرامون خود را به خودشان نسبت می‌دهند. همین‌طور پایین‌بودن قدرت پردازش هیجانی و درک منطقی در کودکان باعث می‌شود آنها نتوانند وقایع را به‌خوبی تجزیه‌وتحلیل کنند و همین امر باعث می‌شود آنها بار هیجانی بالایی را تجربه کنند. پس امکان بروز تروما و استرس حاد در آنها بالا می‌رود. نشانه‌ها می‌تواند به صورت‌های مختلفی از جمله ناخن جویدن، شب ادراری، چسبیدن به والدین (اضطراب جدایی)، ترسیدن، قشقرق و سروصدای زیادی و... بروز یابد. به‌طورکلی باید گفت جدای از اینکه مواجهه با اخبار بد و اتفاقات خشونت‌آمیز کودکان را دچار مشکل می‌کند، میزان واکنش والدین نسبت به اخبار هم در میزان استرس کودکان نقش بسزایی دارد. پس کنترل والدین بر رفتار خودشان و واکنششان نسبت به اخبار نیز بسیار مهم و قابل‌تحمل است. زمانی که کودک در مواجه با یک رفتار خشن در محیط اطراف خودش یا اخبار منفی قرار می‌گیرد قطعا احساسات مختلفی را تجربه می‌کند و بهتر از والدین در چنین مواقعی یکسری اقداماتی را انجام دهند و در اولین فرصت به یک متخصص مراجعه کنند. اقداماتی که والدین می‌توانند در مواجهه کودکشان در مقابل اخبار خشونت‌آمیز انجام دهند؛ شامل موارد زیر است:
با کودک در مورد احساساتش صحبت کنید
برای کودک گوش شنوا باشید
به کودک دروغ نگویید و حقیقت را کتمان نکنید؛ زیرا باعث بی‌اعتمادی می‌شود
نیازی نیست همة مسائل را با جزئیات برای کودک توضیح دهید
سعی کنید در حد ظرفیت روانی کودک با او صحبت کنید
با کودک فعالیت‌های آرامش‌بخش انجام دهید
به سرگرمی‌ها و علائق آنها بپردازید
و در نهایت از یک متخصص کمک بگیرید.
