جالب است بدانید که شب یلدا یا شب اول دی ماه یکی از جشن‌های چهارگانه دی‌ماه بوده و شب‌های هشتم، پانزدهم و بیست و سوم این ماه نیز به عناوین متفاوت جشن گرفته می‌شد.
شب یلدا
شب یلدا آخرین شب پاییز و نخستین شب زمستان و بلندترین شب سال است. "یلدا" که یک واژه سریانی است به معنای میلاد عربی است و از آن‌جا که این شب با میلاد حضرت مسیح مطابقت داشته، به این نام خوانده می‌شده است.در اکثر مناطق ایران در شب یلدا مراسمی خاص برگزار می‌شود که به طور کلی نوعی آیین خانوادگی است و شب نشینی در این شب به جمع خانواده و دوستان محدود می‌شود.
آداب شب یلدا
- کرسی شب یلدا
خانواده‌ها با سردشدن هوا یا رسیدن اولین شب زمستان (شب یلدا) بساط کرسی را علم می‌کردند و شب‌ها تمام خانواده برای گرم‌شدن و معاشرت با یکدیگر دور کرسی می‌نشستند و حرف می‌زند. معمولا کرسی‌ها تا پایان چله بزرگ و یا گاهی تا پایان چله کوچک در خانه‌ها برپا بود و یک سفره زیبا روی آن شهن می‌شد و یا یک سینی مسی بزرگ به نام "مجمع" روی کرسی قرار می‌گرفت که پر بود از انواع خوراکی‌های خوشمزه که در طوب شب‌نشینی‌های زمستانی میل می‌شد.
بیشتر بخوانید:
تاریخ شب یلدا 98 چه روزی است؟
- خوراکی‌های شب یلدا
آنچه مسلم است این است که خوردن و آشامیدن در همه جشن‌ها و آیین‌ها بخش مهمی از سرگرمی‌ها و جشن‌ها و دورهمی‌ها را تشکیل می‌دهد. خوراکی‌های مخصوص شب یلدا نیز در گذشته انواع میوه‌ها مانند هندوانه، انار، سیب، انگور، خیار و به بود که البته به جز سیب و به، بقیه همه خورده می‌شد و اگر چیزی باقی می‌ماند دیگر آن را مصرف نمی‌کردند.
این روزها اما در سفره یلدا انواع میوه‌های رنگارنگ بسته به دست‌و دل‌بازی صاحب‌خانه داخل سفره یلدا قرار داده می‌شود و قاعده و قانونی برای نوع آن‌ها نیست اما هندوانه و انار به طور خاص میوه این شب محسوب می‌شوند.
تنقلات شب یلدا:
در قدیم شب چره شب یلدا؛ تخمه هندوانه، گندم و نخود برشته، تخمه کدو، بادام، پسته، فندق، انجیر خشک و کشمش بود. در واقع این خوراکی‌ها، پایه و اساس دورهمی‌های قدیم ایرانی بود اما در شب یلدا باید به هر نحو که می‌شد آن‌ها را تهیه کرده و داخل سفره یلدا قرار می‌دادند.
در اصل خوراکی‌های سفره یلدا در قدیم همین میوه‌ه و آجیل‌ها بود و خبری از شام نبود اما گاهی بسته به رسوم شهرهای مختلف و وسع صاحب خانه، برای افراد حاضر در منزل مختصر شامی نیز تدارک دیده می‌شد. در غیر این صورت، خانواده‌ها در خانه خود شامی میل می‌کردند و پس از آن به دیدار بزرگ‌ترهای فامیل می‌رفتند.
این روزها اما همه چیز تغییر کرده و در برخی از خانواده‌ها، با حفظ اصول کلی کار، همه چیز به تجمل و افراط آغشته شده و گاهی تا جایی پیش می‌رود که هزینه یک شب یلدا چیزی در حدود برگزاری یک مراسم نامزدی و حتی بیشتر از این‌ها خواهد شد!
در ادامه این توضیحات توجه شما را به نمونههایی زیبا از تزیین سفره یلدای ایرانیان جلب می‌کنیم. امیدواریم از دیدن این مجموعه لذت برده و از این نمونه تزیینات ایده بگیرید و برای یلدای امسال از آن‌ها استفاده کنید.
تزیین سفره یلدا (سفره شب یلدا):
