چند سوال و نکته مهم پیرامون اجرای طرح حمایت معیشتی دولت

همزمان با اصلاح نرخ بنزین از بامداد ۲۴ آبان ۹۸، نوبخت رئیس سازمان برنامه و بودجه اعلام کرد مابه التفاوت افزایش نرخ بنزین به ۶۰ میلیون نفر معادل ۱۸ میلیون خانوار پرداخت می‌شود.

در این راستا روحانی رئیس جمهور نیز در جلسه هئیت دولت سه روز پس از اصلاح نرخ بنزین و سهمیه بندی آن اعلام کرد: ۲ نکته امروز در میان مردم وجود دارد، یک نگرانی اینکه آیا آنچه که مسئولان دولتی اعلام کردند، در عمل ادامه می‌دهند یعنی این پولی که به مردم داده شود، یک ماه نا ۳ ماه داده می‌شود و بعد پشیمان می‌شوند؟ خدمت مردم عزیز عرض می‌کنم و اطمینان می‌دهم به عنوان امین و منتخب مردم در این طرح هیچ پولی نخواهد بود جز آنکه به مردم داده خواهد شد؛ مطمئن باشند تا پایان دولت این کار را انجام می‌دهیم و این طرح را اجرا و عملیاتی می‌کنیم.

ربیعی سخنگوی دولت نیز گفت: تمام رقم مابه التفاوت نرخ بنزین به حساب اقشار کم درآمد جامعه هدف که ۱۸ میلون خانوار شناسایی شده اند، واریز می‌شود.

کمک معیشتی دولت به خانوار یک نفره ۵۵ هزار تومان، دو نفره ۱۰۳ هزار تومان، سه نفره ۱۳۸ هزار تومان، چهار نفره ۱۷۲ هزارتومان و خانوار پنج نفر و بیشتر ۲۰۵ هزار تومان در نظر گرفته شده است.

به علاوه سهم هر عضو خانواده از این رقم متفاوت است و متناسب با تعداد اعضا، در واقع به هر عضو مبلغ خاصی تعلق می‌گیرد، به عبارتی به نفر اول ۵۵ هزار نفر تومان، نفر دوم ۴۸ هزارتومان، نفر سوم ۳۵ هزار تومان، نفر چهارم ۳۴هزار تومان، نفر پنجم ۳۳ هزار تومان و نفر ششم و هفتم و... صفر ریال پرداخت می‌شود.

مرحله اول واریز کمک معیشتی دولت از محل منابع افزایش قیمت بنزین ساعت ۲۴ دوشنبه ۲۷ آبان ماه به صورت نقدی به حساب ۲۰ میلیون نفر واریز شد.

مرحله دوم ۲۹ آبان ماه ساعت ۲۴ به حساب ۲۰ میلیون نفر دیگر واریز شد و  ۲۰ میلیون نفر باقی مانده نیز تا ساعت ۲۴ روز شنبه ۲ آذر ماه کمک معیشتی دولت را دریافت کردند.

 

 شنبه شب پرونده واریز کمک معیشتی برای ۶۰ میلیون نفر  در مرحله نخست به پایان رسید و در این میان اعتراضات بسیاری نسبت به واریز نشدن این کمک معیشتی از سوی بسیاری از مردم مطرح شد چرا که این افراد با وجود بازنشسته، کارمند، کارگر و معلم بودن این یارانه معیشتی را دریافت نکرده اند که برخی از این نظرات به شرح زیر است:

علی کارمند: من با درآمد ماهیانه ۳ میلیون تومان و یک خانه در جنوب شهر که همسر بنده نیز خانه دار است جز مشمولان دریافت کمک معیشتی دولت قرار نگرفته ام.

روح الله دست فروش: خانواده ۵ نفره من که تمامی آن‌ها یارانه خود را جدا کرده اند و برخی از آن‌ها در شهرستان زندگی می‌کنند هیچکدام  کمک معیشتی را دریافت نکرده ایم پس این ۶۰ میلیون نفر چه کسانی هستند؟

پروانه معلم: من معلم مقطع ابتدایی با دو فرزند ۵ و ۱۲ ساله هستم و همسرم هم شغل آزاد دارد و مستاجر هستیم و درآمد ماهیانه ما بیشتر از ۵ میلیون تومان نمی‌شود، ولی در هیچ یک از مراحل این بسته را دریافت نکرده ایم، این در حالی است که هر ماه یارانه برای خانواده من واریز می‌شد چطور خانواده من با این درآمد مشمول کمک معیشتی نشده است.

فاضل: من راننده تاکسی با ۵ سر عائله هستم، ولی این کمک معیشتی برایم واریز نشده و حالا با ثبت اعتراض هم بعید می دانم این بسته را به ما بدهند برایم جای سوال هست که اگر خانواده من مشمول نمی‌شوند پس چه افرادی جز ۶۰ میلیون نفر به حساب می‌آیند و چطور شناسایی شدند؟

از این مورد شکایات و اعتراضات نسبت به واریز نشدن کمک معیشتی بسیار زیاد است و ابهامات جامعه در مورد آماری است که دولت از پرداخت حمایت معیشتی به ۱۸ میلیون خانوار معادل «۶۰ میلیون نفر» از اقشار جامعه ارائه می‌دهد.

تمام انتقادات صرفا گوشه‌ای از نظرات مردم بوده که طی چند روز گذشته مطرح شده و سوالی که از هفته گذشته همزمان با واریز مرحله اول تقریبا ذهن برخی از اقشار جامعه را درگیر کرده است.  مردم در پرس و جو‌های فامیلی به این نتیجه رسیدند که برخی از اقوام یا آشنایان خود به رغم اینکه نیازمند نبودند، حمایت معیشتی را دریافت کردند و خانوار‌هایی که نیازمند بودند مشمول این حمایت نشدند.

قطعا در این خصوص دولت باید بتواند جامعه را اقناع کند، چرا که شفاف نبودن این موضوع، مردم را نسبت به دولت بی اعتماد می‌کند.

بسیاری از جاماندگان نیز عنوان کرده اند سامانه ثبت اعتراض به سرشماره #۶۳۶۹* به نتیجه‌ای نمی‌رسد و بعید می‌دانند دولت فکری به حال جاماندگان از کمک معیشتی کند.

در این میان صحبت‌هایی نیز از برخی از خانوار‌ها شنیده می‌شود که می‌گویند برای خانوار ۵ نفره آن‌ها به تعداد ۳ نفر کمک معیشتی واریز شده یا به نسبت تعداد خانوار‌ها این کمک معیشتی کمتر بوده است، پیگیری خبرگزاری میزان از وزارت رفاه در این باره به این جواب منتج شد که این امر جزو استثنائات است و بعید به نظز می‌رسد با توجه به آمار، اشتباهی در رقم واریز کمک معیشتی خانوار بر حسب تعداد رخ دهد.

 

موسوی لارگانی عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی  در خصوص نحوه واریز کمک معیشتی برای ۶۰ میلیون نفر بیان کرد: راهی برای راستی آزمایی و نحوه شناسایی ۶۰ میلیون نفری که کمک معیشتی از سوی دولت دریافت کرده اند وجود ندارد و تنها وزارت رفاه اعلام می‌کند که یارانه را برای ۱۸ میلیون خانوار واریز کرده است.

وی  افزود: از زمان واریز اولین مرحله تا سری آخر، تعدادی از افراد که بعضا از اقشار کم درآمد و کارگران بوده اند نسبت به واریز نشدن این بسته اعتراض داشتند و تنها راه حل ارائه شده از سوی دولت برای پیگیری این اعتراض سامانه #۶۳۶۹* معرفی شده است که باز هم مشخص نیست این افراد مشمول کمک معیشتی دولت می شوند یا خیر؟

لارگانی تصریح کرد: در این شرایط و واریز نشدن کمک معیشتی برای بسیاری از خانوار‌های نیازمند دولت باید نحوه شناسایی و میزان و تعداد واریزی را شفاف سازی کند.

وی یادآوری کرد: حال با توجه به تقسیم شدن کل مبلغ مابه التفاوت نرخ بنزین بین ۶۰ میلیون نفر، دولت اعلام کرده است افرادی که کمک معیشتی دریافت نکرده اند اعتراض خود را ثبت کنند و حال مشخص نیست بودجه واریز یارانه معیشتی برای افرادی که به لیست ۶۰ میلیون نفر اضافه می‌شوند از کجا تامین خواهد شد.

 

احمد میدری معاون رفاه اجتماعی با حضور در برنامه زنده گفت و گوی خبری درباره طرح حمایت معیشتی دولت اظهار کرد: ۱۷ میلیون و ۷۰۰ هزار خانوار کمک معیشتی دولت را دریافت کرده اند، در مجموع میزان یارانه معیشتی پرداخت شده به تعداد مذکور ۲ هزار و ۴۲۰ میلیارد تومان بوده است که توسط سازمان هدفمندی به حساب سرپرستان خانوار پرداخت شده است.

معاون رفاه اجتماعی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی ادامه داد:به ۱۷ میلیون و ۷۰۰ هزار خانوار بسته معیشتی تعلق گرفته و یک میلیون و کمتر جرو خانواده نظامی انتظامی به شمار می‌روند.
میدری ادامه داد: چیزی حدود ۲۴ میلیون نفر بسته معیشتی نگرفته اند که حدود ۲۰ درصد کشور را در بر می‌گیرد.
وی بیان کرد: شکاف بین ۷۸ میلیون یارانه بگیر نقدی با دریافت کنندگان بسته معیشتی ۲۴ میلیون نفر است.
معاون رفاه اجتماعی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی افزود: طی سال‌های گذشته ۴ و نیم میلیون نفر از یارانه بگیر‌ها حذف شده است و قرار بر این بوده است که بسته معیشتی به دو سوم جمعیت تعلق بگیرد، البته در صورت اعتراض، درخواست آن‌ها بررسی می‌شود و در این فرآیند حساب بانکی افراد چک خواهد شد.
میدری، وضعیت مسکن، حقوق، تسهیلات دریافتی و ارزش خودرو را از معیار‌های سنجش خانوار مشمول بسته معیشتی دولت مطرح کرد و گفت: ۱۱ میلیون و ۹۰۰ هزار خانواده خودرو ندارند به عبارتی ۵۱ درصد خانوار فاقد خودرو هستند و کسانی که دارای خودرویی به ارزش ۲۵۰ میلیون تومان هستند، بسته معیشتی تعلق نمی‌گیرد.
وی ادامه داد: خانواری که ملک آن‌ها در تهران یک میلیارد و ۲۰۰ هزار تومان و در شهرستان‌ها ۹۰۰ میلیون تومان ارزش دارند، جرو ۲۴ میلیون نفری خواهند بود که مشمول طرح معیشتی دولت نخواهند بود.
معاون رفاه اجتماعی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی درباره وضعیت حقوق افراد مشمول و غیر مشمول نیز گفت: خانوار با درآمد بالای ۵ میلیون تومان، افراد صاحب مجوز کسب و کار و آن‌هایی که تسهیلات بانکی گرفته اند از لیست حذف شده اند.

با اینکه فرآیند حذف یارانه بگیران که بر اساس مصوبه هیئت دولت امسال بایستی انجام می شد نیمه کاره مانده و در ماه‌های شهریور و مهر تنها یک میلیون نفر از صف یارانه بگیران کنار رفتند، اما حالا مشخص شده حدود ۱۶ میلیون نفر از یارانه بگیران از صف دریافت حمایت معیشتی کنار گذاشته‌ شده اند. یکی از ابهامات مهم این طرح وجود سازوکاری برای اطمینان از واریز مبالغ اعلام شده به حساب خانوار‌های مشمول است که بایستی دولت در این خصوص اقدام لازم را انجام دهد.

 براساس اعلام وزارت رفاه کسانی که یارانه‌بگیر بودند و در لیست سه دهک بالای درآمدی قرار نداشتند، در لیست مشمولان طرح حمایت معیشتی قرار گرفته‌اند که حدود ۶۰ میلیون نفر برآورد می شوند؛ بنابراین به ۲۵ میلیون نفر از ایرانیان بسته حمایت معیشتی تعلق نمی گیرد.