روی(زینک) یکی از عناصر مهم و ضروی است که نقش های بسیار مهم و حیاتی در بدن انسان ایفا می کند، بیش از 100 آنزیم و هورمون برای ترشح و فعال شدن نیاز به روی دارند. سیستم ایمنی روی برای فعالیت سیستم ایمنی بدن ضروری و کمک به تولید گلبول های سفید خون(WBC) می کند که نقش سربازهای دفاعی در بدن برای مقابله با ویروس ها، باکتری ها و عوامل بیماری زا را بر عهده دارند، به همین جهت یکی از علائم کمبود روی ضعف سیستم ایمنی بدن و ابتلای مکرر به بیماری های ویروسی و عفونی مانند سرما خوردگی است.
تولید پروتئین هر آنچه که در بدن از پروتئین ساخته می شود نیازمند روی است، این شامل اکثر سلول های بدن از قبیل DNA و RNA، آنزیم ها، بسیاری از هورمون ها از جمله هورمون های جنسی می باشد، از علائم کمبود روی در مردان می توان به کاهش میل جنسی و حجم منی اشاره کرد، همچنین در صورت کمبود روی آنزیم های گوارشی به میزان کافی تولید نمی شوند و مشکلات گوارشی از قبیل نفخ و رفلاکس معده بروز می کنند.
تولید کلاژن و کراتین بخش اعظمی از پوست از پروتئینی بنام کلاژن ساخته شده و همان طور که اشاره شد روی برای تولید انواع پروتئین مورد استفاده قرار می گیرد از اینرو برای داشتن پوستی سالم و شاداب ضروری است به میزان کافی روی از طریق برنامه غذایی خود و یا به شکل مکمل غذایی (زینک پلاس، قرص زینک) دریافت کنید.
مو نیز از پروتئینی بنام کراتین ساخته شده است، ریزش موها، نازوکی تارهای مو می توانند ارتباط مستقیمی با کمبود روی در بدن داشته باشند. سیستم بینایی غلظت بالایی از روی در چشم ها وجود دارد و برای فعالیت سیستم بینانی و حفظ سلامت بخش های مختلف آن از جمله قرنیه و غیره ضروی است. تحقیقات زیادی نشان می دهند افراد مسنی که از مکمل های روی، سلنیوم، ویتامین A و E به میزان کافی استفاده می کنند تا 60 درصد کمتر به مشکلاتی از قبیل آب مروارید مبتلا می شوند.
بیشتر بخوانید:
خوراکی‌هایی که نمی‌گذارند سرما بخورید
نسخه‌ای معجزه آسا برای کاهش استرس
چرا افراد دچار سفیدی زودرس مو می‌شوند؟
کمبود کدام ویتامین‌ها باعث ضعف اعصاب می‌شوند؟
عوارض واکسن آنفلوانزا چیست؟
متابولیزم مواد غذایی روی با سایر مواد مغذی مانند منیزیم و ویتامین های ب کمک به تولید آنزیم های گوارشی، هضم و جذب مواد غذایی و تبدیل آن ها به انرژی می کنند که در اصطلاح به آن متابولیزم مواد غذایی گفته می شود. مقابله با استرس از نقش های دیگر روی کمک به غدد فوق کلیوی برای فعالیت و تولید هورمون ها است، یکی از ده ها وظایف غدد فوق کلیوی کنترل و واکنش به استرس است، حین استرس بدن به مصرف مقادیر زیادی از روی، منیزیم، ویتامین های ب5، ث، ب1 و ب6 می پردازد. یکی دیگر از علائم کمبود روی عدم کنترل استرس می باشد. اگر به هر دلیلی تحت استرس اعم از جسمانی و روانی به واسطه شرایط زندگی و شغلی خود هستید نیاز به مصرف مقدار بیشتری از مواد مغذی ذکر شده خواهید داشت تا از سلامت و انرژی کافی برخوردار باشید. روی(زینک) عملکرد و نقش های متعدد دیگری نیز در بدن انسان ایفا می کند که صرفا در این مقاله به چند مورد اشاره شد.
عوارض مصرف این مکمل؟
بیشتر مواد معدنی کمیاب، در صورت مصرف بیش از حد برای بدن سمی هستند و این نکته در مورد روی صدق می کند. نشانه های مسمومیت عبارتند از: آشفتگی معده، استفراغ و معمولاً وقتی ایجاد می شود که ۲۰۰۰ میلی گرم و یا بیشتر مصرف شده باشد. مطالعات نشان می دهد که تا ۱۵۰ میلیگرم روی خطری ندارد اما معمولاً این میزان مورد نیاز نیست و با استفاده بدن از عناصر دیگر تداخل دارد. تحقیقات نشان میدهد که مصرف روزانه کمتر از ۵۰میلی گرم مصرف مطمئنی است اما اطلاعاتی در مورد مصرف طولانی مدت این مقدار روی در دسترس نیست.یک عارضه جانبی منفی شناخته شده از روی این است که میزان زیاده روی باعث کاهش HDL(کلسترول خوب بدن) و افزایش LDL (کلسترول بد بدن) می شود. بعضی از تحقیقات نشان می دهد که مصرف خیلی زیاد روی باعث کاهش عملکرد ایمنی می شود در حالی که مطالعات دیگر این نظر را تایید نمی کند. اگر سولفات روی باعث تحریک معده شود شکل دیگری از روی برای مثال سیترات روی را مصرف کنید و قبل از آن با پزشک مشورت کنید. سایر عوارض جانبی از مسمومیت با روی عبارتند از:سرگیجه، سردرد، خواب آلودگی، افزایش تعریق، ناهماهنگی عملکرد عضلات، عدم تحمل الکل، توهم و کم خونی.
مصرف بیش از حد زینک مشکل ایجاد می کند؟
مقدار زیاد زینک یا مکمل آن باعث کاهش ایمنی بدن، تداخل با جذب مس، کمبود مس در بدن و افزایش احتمال کم خونی می شود. مقدار زیاد زینک همچنین باعث حالت تهوع، سردرد، ناراحتی معده و استفراغ می شود.آیا ملاحظات دیگری در خصوص مصرف زینک وجود دارد؟
زینک می تواند باعث ناراحتی معده شود که باعث حالت تهوع و استفراغ و اسهال می شود. بنابراین سعی کنید زینک را همراه با غذا بخورید تا احتمال خطر کاهش یابد.موارد زیر باعث کاهش جذب زینک می شوند:
مصرف بیش از حد کلسیم، رژیم گیاهخواری، کافئین، مصرف الکل به مقدار زیاد، پنی سیلین خوراکی، محصولات لبنی.
درمان جایگزین هورمونی می تواند دفع زینک را کاهش دهد.
در هنگام مصرف مکمل های زینک، مقدار مس کاهش می یابد بنابراین سعی کنید مکمل مس را در مقایسه با زینک نسبت یک به ده مصرف کنید.
