فقط یارانه بگیران از حمایت معیشتی دولت بهرمند می‌شوند؟ + اینفوگرافی

همزمان با افزایش نرخ بنزین از بامداد ۲۴ آبان ماه، مقرر شده تا پول حاصل از افزایش قیمت بنزین به حدود ۱۸ تا ۱۹ میلیون خانوار(بیش از ۶۰ میلیون نفر) که در گروه هدف قرار دارند از هفته آینده پرداخت شود.

این کمک معیشتی برای تقویت سبد خانوار‌های کم درآمد از سوی دولت پرداخت می‌شود که مبلغ طرح حمایت معیشتی بر مبنای بُعد خانوار و از ۵۵ هزار تومان تا سقف حداکثر ۲۰۵ هزار تومان به ازای هر خانوار پرداخت خواهد شد در حالی که یارانه نقدی بر مبنای هر فرد پرداخت می‌شود.

به خانوار‌های تک نفره ۵۵ هزار تومان، دو نفره ۱۰۳ هزار تومان، سه نفره ۱۳۸ هزار تومان، چهارنفره ۱۷۲ هزار تومان و پنج نفره و بیشتر ۲۰۵ هزار تومان پرداخت خواهد شد.

 

 خانواده‌های هدف کمتر از ۱۰ روز دیگر درآمد ناشی از افزایش قیمت بنزین را دریافت خواهند کرد و متقاضیان دیگری که خود را مستحق دریافت کمک هزینه می‌دانند می‌توانند به وزارت رفاه مراجعه کنند.

نکته قابل توجه اینجاست که طرح حمایت معیشتی دولت ارتباطی به یارانه ۴۵ هزار و ۵٠٩ تومانی ندارد و بصورت کاملا مجزا از یارانه نقدی به خانوار‌ها پرداخت خواهد شد.

در قانون هدفمندی یارانه‌ها ۱۴۰ تا ۱۵۰ هزار میلیارد تومان حاصل می‌شود که هشت تا نه هزار میلیارد تومان از آن بین مردم تقسیم می‌شود و باقی سهم مالیات، شهرداری و بخش‌های دیگر است، اما سیاست طرح جدید این است که همه درآمد ناشی از افزایش قیمت بنزین بین خانوار‌های هدف توزیع شود.

دولت طی شش سال گذشته دو بار نسبت به اصلاح قیمت حامل‌های انرژی اقدام کرده که هیچکدام منجر به روند افزایش تورم نشده است، اما ممکن است سوء‌استفاده برخی افراد از افزایش قیمت بنزین باعث افزایش قیمت سایر کالا‌ها شود که در این زمینه سازمان‌های نظارتی تمهید مقدمات کرده و جمع‌بندی جلسه ستاد تنظیم بازار نیز نشان می‌دهد که برای جلوگیری از سوءاستفاده‌گران برنامه‌ریزی شده است.

 

بنابراین سازمان برنامه و بودجه از آبان ماه سه دوره پرداختی اعم از حقوق و مزایا و پرداخت‌های مربوط به طرح‌های عمرانی،  پرداخت دیگر مربوط به یارانه‌ها که معمولا بیست‌وششم هر ماه انجام می‌شود و پرداخت آخر بابت حمایت‌های معیشتی با استفاده از درآمد حاصل از افزایش قیمت بنزین انجام خواهد شد.

ممکن است افرادی از گروه دریافت کنندگان یارانه نقدی حذف شده باشند، اما بتوانند از این حمایت معیشتی استفاده کنند. برای مثال کسانی که برای کمک به دولت از دریافت یارانه انصراف دادند می‌توانند در این گروه قرار بگیرند.

 

با این تفاسیر باقی ۲۰ میلیون نفر از افرادی که جزو سه دهک بالایی جامعه، یعنی دهک‌های هشتم، نهم و دهم هستند مشمول دریافت بسته معیشتی از سوی وزارت رفاه نمی‌شوند، این افراد از طریق معیارهای داده‌های پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان چون درآمد ماهیانه، ارزش خودرو و ملک، گردش حساب بانکی، سفرهای خارجی شناسایی خواهند شد که در صورت اعتراض می توانند به وزارت رفاه مراجعه کنند.

 

به عقیده برخی از کارشناسان و فعالان اقتصادی شیوه اجرای سبد معیشتی برای سرپرستان خانوار به صورت واریز نقدی و به حساب یارانه سرپرستان ایجاد تورم و افزایش نقدینگی در فضای واقعی اقتصاد خواهد کرد به همین دلیل بهتر است، مبلغ به حساب سرپرستان واریز ولی تنها برای خرید از فروشگاه های بزرگ قابل برداشت باشد یا بصورت بسته های کالا در اختیار افراد واجد شرایط قرار گیرد.

در شرایط فعلی مطلوب تر است تا این کمک معیشتی مانند سبد کالا که در گذشته پرداخت می شد، به صورت غیرنقدی باشد تا اثر تورمی آن کاهش یابد.

کمتر از ۱۰ روز آینده؛ پرداخت درآمد حاصل از افزایش نرخ بنزین به خانواده‌ها

محمدباقر نوبخت، رئیس سازمان برنامه و بودجه در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری شبکه دوم سیما گفت: کمتر از ۱۰ روز دیگر، درآمد حاصل از افزایش نرخ بنزین به خانواده‌ها پرداخت می‌شود. باید منابع جدیدی شناسایی می‌شد و قانون به ما اجازه می‌دهد از یارانه انرژی برای تأمین این بودجه استفاده کنیم. افزایش نرخ بنزین یک گام به سوی قیمت واقعی آن است، زیرا این فرآورده نسبت به کالا‌های دیگر قیمت ارزانی دارد.
نوبخت تصریح کرد: با سهمیه‌بندی بنزین پیش‌بینی حدود ۳ هزار میلیارد تومان صادرات بنزین می‌کنیم.
 

پرداخت هزینه واقعی بنزین توسط خانوار‌های پردرآمد/ انتقال ثروت از دهک‌های پردرآمد به سمت کم درآمد

 هادی حق شناس کارشناس اقتصادی، درباره ابعاد پرداخت بسته معیشتی در مقابل افزایش هزینه سوخت به مردم گفت: با بررسی ابعاد هدفمند کردن یارانه‌ها در آذرماه سال ۹۸ به این نکته می‌رسیم که افزایش قیمت حامل‌های انرژی در آن زمان با افزایش چشمگیری روبه رو شده بود و از ۱۰۰ تومان به ۴۰۰ تومان رسید، ولی در شرایط فعلی شاهد افزایش ۵۰ درصدی قیمت حامل‌های انرژی هستیم که این به معنی رشد قیمت یک و هشت دهم درصدی نسبت به گذشته است.

وی افزود: نقدینگی حاصل از افزایش نرخ حامل‌های انرژی در سال‌های گذشته جوابگوی پرداخت کمک‌های معیشتی از سوی دولت به مردم نبود بعلاوه این کمک هزینه به تمامی خانوار‌های کشور چه دهک‌های بالا و چه پایین پرداخت می‌شد و این امر موجب تا ضریب جینی تنها اندکی بهبود یابد.

این اقتصاددان با اشاره به اینکه پیش بینی می‌شود در مرحله دوم هدفمند کردن یارانه‌ها ویژگی خاصی وجود داشته باشد گفت: مرحله دوم هدفمند کردن یارانه‌ها ویژگی خاصی نسبت به سال ۸۹ دارد، زیرا که قرار است کمک‌های معیشتی تنها به ۱۸ میلیون خانوار پرداخت شود و با این امر دهک‌های پردرآمد از لیست دریافت خارج خواهند شد.

حق شناس با اشاره به اینکه پرداخت بسته‌های معیشتی ناشی از افزایش قیمت کالا‌ها بوده است، گفت: پرداخت بسته معیشتی این بار به دهک‌های پایین درآمدی از طریق افزایش نرخ کالا صورت گرفته و پول در چرخه اقتصاد چاپ نشده بعلاوه با توجه به بالا بودن مصرف بنزین دهک‌های بالا، موجب می‌شود تا انتقال ثروت از دهک‌های پردرآمد به سمت کم درآمد را شاهد باشیم.

وی در ادامه تاکید کرد: با توجه به معنی اصلاح ضریب جینی در توزیع عادلانه درآمد به سمت خانوار‌های کم درآمد شاهد این هستیم که در این مرحله از هدفمند کردن یارانه‌ها مبلغ از ۵۵ هزار تومان به ۲۰۰ هزار تومان افزایش یافته که این رقم ناشی از افزایش قیمت حامل‌های انرژی خواهد بود و مانند چند سال پیش میزان پرداخت به مردم کمتر از میزان دریافت نیست.

این اقتصاددان با بیان اینکه هدفمند کردن قیمت حامل‌های انرژی این بار با برنامه بهتری صورت گرفته گفت: پرداخت بسته‌های معیشتی ۲۰۰ هزار تومانی به دهک‌های پایین جامعه و حذف دهک‌های پردرآمد از لیست دریافت یارانه در کنار قرار دادن سهمیه برای وسایل نقلیه عمومی از جمله تاکسی و اسنپ از جمله اقدامات موثر در هدفمند کردن یارانه‌ها در سال جاری به حساب می‌آید.

حق شناس تصریح کرد: بر اساس تجربه افزایش قیمت بنزین در دوره‌های قبل، این طرح می‌تواند با حداقل عوارض به اهداف خود نزدیک شود که از جمله آن می‌توان به کاهش آلودگی هوا، کاهش ترافیک، ممانعت از قاچاق سوخت و همچنین پرداخت هزینه واقعی بنزین توسط خانوار‌های پردرآمد اشاره کرد.

گفتنی است، حال باید منتظر بود و دید اولین مرحله از واریز بسته معیشتی چه زمانی آغاز می‌شود و چه تاثیری بر معیشت خانوار‌های کم درآمد با توجه به افزایش قیمت بنزین و تبعات آن در نرخ کالا و خدمات خواهد داشت.