دکتر مسعود نویدی مقدم، روان شناس خانواده که در یک برنامه رادیویی صحبت میکرد، با اشاره به دلایل گرایش افراد و به ویژه بانوان برای تایید شدن یا به اصطلاح «لایک شدن» در فضای مجازی گفت: زمانی که فرد جذابیت لازم را در محیط واقعی خود نداشته باشد به سمت طبقههای مجازی حرکت میکند. به همین دلیل بیشترین آمار عضویت اینستاگرام مربوط به بانوان و جوانان است. عدم دریافت محبت و توجه از همسر و اطرافیان سبب گرایش افراد به فضاهای غیر واقعی می شود.
این مدرس دانشگاه با اشاره به اینکه این مسئله در روانشناسی "فرافکنی" نامیده می شود، افزود: در این شرایط فرد از یک موقعیت به موقعیت دیگر جابجا شده و تجسم فرد از ماموریت زندگی خدشه دار میشود. یعنی به جای اینکه فرد اهداف اصلی زندگی خود را دنبال کند اهداف دیگری را دنبال می کند. گاهی افراد برای دریافت لایک در اینستاگرام بیش از حد درگیر برخی موضوعات و مسائل می شوند و حتی ناکامی برای برخی زمینه ساز پرخاشگری را به وجود میآورد.
این روانشناس خانواده با اشاره به تبعات حضور بی هدف و بیش از اندازه در فضای مجازی و به خصوص اینستاگرام گفت: بر اساس بررسیهای انجام شده در جامعه علمی کشور بیشتر افرادی که در اینستاگرام فعالیت می کنند افراد جوان و زنان هستند. متاسفانه افراد زیادی به ما مراجعه می کنند که از رفتار همسر خود گله مند هستند و عنوان میکنند که خانم وقت زیادی را در فضای مجازی به خصوص اینستاگرام می گذراند و از زندگی واقعی غفلت کرده است. بنابراین گرمای زندگی به فضای مجازی منتقل شده است.
وی در ادامه افزود: بیشتر مشکلات بشر امروز به دلیل درماندگی است که جلوی پیشرفت فرد را می گیرد و او را متوقف میکند.در این حالت فرد اهداف خود را در دسترس و نزدیک میبیند اما به دلیل عدم تلاش به آنها نمیرسد و دچار سرخوردگی و افسردگی می شود.
علیرضا آل داوود، کارشناس و پژوهشگر فضای مجازی نیز در پاسخ به این سوال که چرا ما برخی رفتارها را در دنیای واقعی نمی پسندیم اما در دنیای مجازی آنها را لایک می کنیم، اظهار کرد: در فضای مجازی ارزشها و ضد ارزشها جا به جا شده است.گاهی افراد جامعه برای یک اتفاق واکنش خاصی نشان نمیدهند و بی تفاوت از آن گذر میکنند یا حتی عکس العمل بدی نشان میدهند. اما همان افراد در فضای مجازی برای ایجاد کمپینها دست به کار میشوند و در بسیاری از مسائل عمومی مشارکت میکنند. این موضوع از طرفی به این خاطر است که فضای مجازی شرایط راحت تری برای آنها ایجاد میکند که افراد در آن میتوانند در خانه خود تنها با یک کلیک کار خود را انجام دهند.
وی با بیان اینکه از دیگر دلایل این مساله، فعال شدن حس لذت و پاداش در افراد است، تصریح کرد: لایک کردن تنها به تبعیت از دیگران در حوزه های علمی بسیار فاجعه بارتر از بخشهای دیگر است. در این حالت افراد خود را بالاتر از دیگران میبینند و تنها با یک کپی کردن آن را در صفحه خود قرار می دهند.
این پژوهشگر فضای مجازی اظهار کرد: زمانی که لایک گرفتن به یک ارزش تبدیل شود مشکلات بسیار زیادی به دنبال دارد. پژوهشها حاکی از این است که مردم کشورمان به طور میانگین روزانه ۸ الی ۹ ساعت برای این فضا وقت صرف میکنند و به سمت اعتیاد پیش میروند که یک اختلال روانشناسی جدی است. فضای مجازی و به خصوص اینستاگرام محتوای مایوس کننده و افزایش چشمگیری دارد، بنابراین ما باید از این فضا دور شویم تا اخبار منفی از زندگی فردی و اجتماعی ما دور شود.در این حالت حرکت اجتماعی در جامعه متوقف می شود و کشور رو به زوال خواهد رفت.