منابع طبیعی در چند قدمی فاز بحرانی

معضلات زیادی در منابع طبیعی دنیا همانند آب شدن یخ‌های قطبی، کمبود آب، فرسایش خاک، سیل، ریزگرد و... را در سال‌های اخیر با سرعت بیشتر شاهد هستیم که همه این‌ها نشانه کم‌توجهی به منابع طبیعی در سراسر دنیا است. تخریب منابع طبیعی به نظر می‌رسد در کشور ما سرعت و شدت بیشتری دارد. کارشناسان اعتقاد دارند تخریب گسترده مراتع، رودخانه‌ها، تالاب‌ها و حتی کوهستان‌ها همگی باعث شده محیط طبیعی و زیستی ایران وارد فاز بحرانی شود. در مسیر ترددهای خود به‌خصوص در جاده‌های برون‌شهری اگر کمی بادقت به کوه‌های اطرافتان نگاه کنید خواهید دریافت که حتی بسیاری کوه‌ها و دشت‌ها از گزند ورود تخریب آمیز بشر در امان نمانده و توسعه بی‌رویه معادن در دل کوهستان‌ها محیط طبیعی بسیار از استان‌ها به‌هم‌خورده است. بر اساس گزارش اخیر مجمع جهانی اقتصاد، در مورد پنج ریسک پیش روی ایران در دهه آینده، بر روی دو ریسک بحران منابع طبیعی، ازدست‌دادن تنوع زیستی و فروپاشی اکوسیستم بسیار تأکید شده است. بدون شک میزان تخریب، از کارها و فعالیت‌ها در راستای بهبود اوضاع در منابع طبیعی کشور بیشتر به چشم می‌آید. دنیا به این نتیجه رسیده که بدون مردم نمی‌توان منابع طبیعی را حفظ کرد و  امروزه یکی از شاخص‌های توسعه‌یافتگی، میزان مشارکت مردم  در فعالیت‌های مربوط به منابع طبیعی است. نقش آحاد مردم در حفظ و حراست از محیط‌زیست و به تبیین محورهای حمایت از گونه‌های در معرض انقراض موضوعی اساسی است که گاهی به‌راحتی از کنار آن گذر می‌شود. برنامه‌ریزی‌ها در هر سطح و هر سازمانی که تا کنون بوده با مشاهدات عینی وضعیت می‌توان پی برد آنچنان اثرگذار و کاربردی نبوده و ضرورت دارد پیش از آنکه راهی برای بهبود اوضاع نباشد با تمام توان نگاهی ویژه به منابع طبیعی از گسترده مراتع و رودخانه‌ها گرفته تا تالاب‌ها و حتی کوهستان‌ها داشته باشیم. منابع طبیعی هر جامعه ثروت آن جامعه محسوب می‌شود و همه افراد باید در نگهداری و حفاظت از این منابع تلاش کنند، تعالی و حیات انسان‌ها وابسته به این منابع است، دود تخریب، انهدام، آتش‌سوزی و بی‌اهمیت شمردن این منابع طبیعی در چشم ما خواهد رفت، باید هر روز و هر روز به خودمان یادآوری کنیم این منابع فقط به نسل حاضر تعلق نداشته؛ بلکه میراثی است که باید برای نسل‌های آینده نیز محافظت شود.