رمز یکبارمصرف و همه دردسرهایش

«رمزهای یکبارمصرف از ابتدای دی‌ ماه اجباری می‌شوند. این خبری است که بانک مرکزی اعلام و برای دومین‌ بار بانک‌ها را ملزم به اجرای طرح رمزهای یکبارمصرف کرده است. بانک‌ها بار اول زیر بار این اولتیماتوم نرفتند و حالا دوباره مهلت تازه‌ای برای آنها در نظر گرفته شده است. پلیس فتا هم می‌گوید که کلاهبرداری‌های مالی در صدر جرایم اینترنتی است و این پدیده نزدیک به ٧٠‌درصد جرایم سایبری را به خود اختصاص می‌دهد. با این وجود کیوان نقره‌کار، کارشناس فناوری اطلاعات و ارتباطات به «شهروند» می‌گوید: «زیرساخت‌های رمز یکبارمصرف در ایران فراهم نیست.» او پهنای باند و پایداری شبکه اینترنت را از زیرساخت‌های مهم اجرای رمز یکبارمصرف می‌داند و می‌گوید: «در حالی ‌که هنوز در جاده‌های ایران اینترنت آنتن‌دهی ندارد، چگونه ممکن است با اجباری‌کردن رمز یکبارمصرف مردم را برای پرداخت‌های بانکی به دردسر بیندازیم؟»
بیشتر بخوانید: 
رمزهای دوم کارت‌های بانکی تا پایان اردیبهشت اعتبار دارند
چرا رمز یک بار مصرف بانکی گران است؟
"رمز دوم یکبار مصرف" از دی اجباری می‌شود
رمز دوم یکبار مصرف را چگونه دریافت کنیم؟
هزینه رمز دوم یکبار مصرف با کیست؟

رمزهای یکبارمصرف از زمستان الزامی می‌شود
رمز‌های یکبارمصرف از ابتدای دی‌ماه اجباری می‌شود. اولین و مهم‌ترین مخالفان این موضوع بانک‌ها هستند که از هزینه بالای ارسال پیامک رمز‌های یکبارمصرف گلایه دارند. البته برخی بانک‌ها می‌گویند که اپلیکیشن‌های رایگان برای رمزهای یکبارمصرف طراحی کرده‌اند اما چیزی حدود ٢٠‌میلیون گوشی غیر هوشمند دست مردم وجود دارد.
رمز‌هایی که ظرف ٦٠ثانیه باطل می‌شوند و به عقیده کارشناسان می‌تواند در جلوگیری از جرایم اینترنتی موثر واقع شود اما مشکل وفور درگاه‌های جعلی پرداخت بانکی در ایران است که نقره‌کار به آن اشاره می‌کند و می‌گوید: «هم وفور این درگاه‌های پرداخت جعلی در ایران سوال است و هم این که ناآگاهی مردم نسبت به پرداخت‌های اینترنتی و به‌طور کلی در این حوزه زمینه‌ساز بیشترین جرایم بانکی در بستر اینترنت شده است.»
کیوان نقره‌کار، کارشناس فناوری اطلاعات و ارتباطات در ادامه می‌گوید: «ضمن این که پیامک‌های حاوی اطلاعات حساس مالی و رمز دوم یکبارمصرف نیز امنیت ندارد، یعنی شما هر جایی اپلیکیشنی را دریافت کنید، نیاز به برقراری داده اینترنت، آنتن‌دهی موبایل و دیجیتال‌بودن آن دارد.»
تعداد گوشی‌های غیر هوشمند ایرانی‌ها چقدر است؟
حسین حسینی، عضو هیأت‌مدیره دستگاه‌های مخابراتی پیش از این به «شهروند» گفته بود که ٨ تا ١٠‌درصد خریدوفروش‌هایی که در بازار موبایل انجام می‌شود، مربوط به گوشی‌های دکمه‌دار است. همچنین بر اساس آمار وزارت ارتباطات، حدود ٢٠٠‌میلیون دستگاه موبایل فعال در دست مردم ایران است که با این حساب چیزی حدود ١٦ تا ٢٠‌میلیون دستگاه موبایل دکمه‌دار در دست مردم است. رقم دقیقی در دسترس وجود ندارد که چه تعداد از مشترکان موبایل به صورت همزمان هم از گوشی‌های هوشمند و هم دکمه‌دار استفاده می‌کنند اما حدود ٢٠‌میلیون دستگاه موبایل دکمه‌دار رقم کمی نیست که بانک‌ها بتوانند آن را نادیده بگیرند و به آنها خدمات رمز دوم ندهند.
این کارشناس ‌آی‌تی با تأیید این موضوع در این زمینه توضیح می‌دهد: «استفاده مردم از رمز‌های پویا است که برای خرید اینترنتی خود که در فروشگاه‌ها استفاده می‌کنند، ممکن است باعث به وجود آمدن صف‌های عریض و طویل شود و مردم را به استفاده از اسکناس وادار کند و در نهایت به تلفن‌همراه خاصی نیاز دارد که در دسترس همگان نیست و بخشی از جامعه از تلفن‌های همراه استفاده نمی‌کنند. اکنون چنین چالش‌هایی را پیش‌رو داریم و یک اتفاق ملی در حال رخ دادن است که به آن فکر نشده و زیرساخت‌هایی برای آن انجام نشده است. بنابراین، این موضوع تأثیرگذار است اما آسیب‌هایی را هم به دنبال دارد که نباید آثار مخرب آن بیشتر از آثار سودآور آن باشد.»