فرصت کوتاه دولت برای اجرای برنامه‌ها

هنوز زمان کوتاهی از رقابت‌های سیزدهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری و فصل شعارهای رنگارنگ نگذشته بود که سید ابراهیم رئیسی و تیم مشاوران در آستانه آوردگاه چینش کابینه با برخی واقعیت‌های فضای سیاسی کشور روبرو شدند. شرایطی که الزامات و حساسیت‌های گوناگونی را برای انتخاب ترکیب نهایی دولت به‌عنوان یک عامل محدودکننده نمایان می‌کرد. در چنین شرایطی تیم دولت سیزدهم از بین گزینه‌های فراوان به مجلس معرفی و پس از بحث و جدل‌های و بررسی برنامه‌ها با حداقل ریزش به کار اجرا مشغول شد. از اینجا شمارش معکوس دولت سیزدهم برای عمل به شعارها، برنامه‌ها و وعده‌ها روی دور تند آغاز شد. در این ماراتن چهارساله، بیش از همه رئیس‌جمهور و اعضای کابینه با عامل گذشت زمان و تلاش برای اجراشدن دورنمای ترسیم شده در پایان دوره دست‌وپنجه نرم می‌کنند. از سوی دیگر مردم و افکار عمومی به طور معمول برای روسای جمهور یک دوره ماه عسل چندماهه در نظر می‌گیرند و در این دوره فارغ از دستاوردها با شرایط موجود کنار می‌آیند. اما پس از آن از اهالی قوه مجریه مطالبات به حق خود را جویا می‌شوند. در چنین شرایطی واقعیات جاری کشور و دنیا، محدودیت منابع و کثرت مصارف، ناکارآمدی و فساد رخنه کرده در دستگاه اداری و بی‌انگیزگی سرمایه انسانی بزرگ‌ترین چالش برای دستیابی به اهداف و برنامه‌ها خواهد بود. از سوی دیگر توسعه کشور به قواعد و لوازمی نیاز دارد که بسیاری از آن‌ها فرا دوره‌ای هستند و دستیابی به آن‌ها به یک یا چند دهه پیگیری و تلاش همه‌جانبه و صرف بودجه و امکانات فراوان نیاز دارد. از سوی دیگر چنین طرح‌هایی با خواست عمومی برای مشاهده دستاوردهای عینی و بهبود وضعیت معیشتی و زندگی روزمره مردم فاصله دارد. به همین دلیل انتخاب اولویت‌ها، کسب رضایت عمومی و تلاش برای همراه کردن مردم با برنامه‌ها جزو اصول مهم موفقیت قوه مجریه است. اکنون یک‌چهارم زمان دولت سیزدهم گذشته و زمان باقیمانده سال‌های سخت‌تری خواهد بود. مطالبات مردمی جدی‌تر و انعطاف‌پذیری کمتر خواهد شد. از سوی دیگر، دولت به احاطه لازم برای هماهنگی دست یافته و سعی و خطاهای لازم در برخی زمینه‌ها را پشت سر گذاشته است و بدون خوش‌بینی یا بدبینی می‌تواند نسبت به مرور و ویرایش برنامه‌های خود اقدام کند. در این شرایط بهترین اقدام گفتگوی صادقانه و همراه کردن مردم است. اگر دولت هم‌زمان با اجرای برنامه‌هایی همسو با نفع عمومی، برای اقناع افکار عمومی به‌صورت جدی تلاش و همچنین نتیجه برنامه‌های میان‌مدت و بلندمدت خود را در جامعه و آینده کشور شفاف کند، می‌تواند از فرصت حمایت و همراهی مردم و چشم‌پوشی آنان از برخی ضعف و خطاها نهایت بهره را داشته باشد. در سپهر همراهی مردم، نوید گشایش‌های جدید اقتصادی و دیپلماتیک، مسئولیت تاریخی دولت را برای جبران برخی عقب‌ماندگی‌ها و اصلاح ساختار معیوب اداره کشور را بیش از گذشته یادآور می‌کند.
در این میان نخستین دوره سفرهای استانی که به‌صورت کامل در هر 31 استان کشور انجام شد، فرصت خوبی برای مشاهده شرایط، آشنایی با مشکلات، ایجاد زمینه همدلی بین اقشار مردم و فراهم‌کردن زمینه جهش کشور بود. اما هم‌زمان با این فعالیت، تمرکز بر یک شعار و برنامه کلان برای آینده کشور و تاکید بر آن زمینه‌ساز ایجاد گفتمانی پایدار و تاثیر گذار خواهد شد. این برنامه بایستی چندجانبه و تحول‌آفرین و درعین‌حال شفاف و دست‌یافتنی باشد. بدون حرکت به سمت چنین ایده بزرگی، دوره چهارساله بیش از آنچه تصور شود کوتاه است و در پایان به جز مشغله رفع مسائل اولیه دستاوردی برای کشور و دولت نخواهد داشت.
به همین دلیل در آستانه ورود به دومین سال فعالیت دولت سیزدهم بیش از گذشته به ترسیم آینده‌ای متفاوت و مطلوب برای کشور و تلاش برای دستیابی به آن امیدوار هستیم.