کلمه سینما( به انگلیسی cinema) از زبان یونانی گرفته شده است که معنی آن جنبش می باشد. برادران لومیر که دو برادر فرانسوی بودند اولین مخترع دوربین فیلمبرداری به اسم سینماتوگراف بودند که اسم سینما هم از همین گرفته شده است. اولین فیلم تصویر متحرک در سال 1895 به اسم کارگردان در حال خروج از کارخانه لومیر توسط آنها ساخته شد و اولین نمایش عمومی این فیلم در 28 دسامبر 1895 در پاریس برگزار شد.
رشته سینما چیست؟
رشتهی سینما ( به انگلیسی The field of cinema) ، یکی از دورههای آموزش عالی است که هدف آن تربیت افراد متخصص در این رشته است، تا نیازهای جامعه را در زمینههای مختلف هنر سینما پاسخگو باشد.
پذیرش در این رشته برخلاف سایر رشته ها ، نیاز به مصاحبه و آزمون عملی ندارد.هنر سینما، از نظر محتوا مبتنی بر زمینههای مختلف علوم انسانی، علوم ارتباطات، ادبیات و رشتههای مختلف هنری بوده و از نظر تکنیکی، از مباحث فیزیک صوت، شیمی، مکانیک و الکترونیک استفاده میکند
توانمندی های لازم برای تحصیل در رشته سینما
دارا بودن ذوق هنری، علاقه مندی به ارتباط با مخاطب و برخورداری از ایده های خلاق، جز عوامل تعیین کننده در موفقیت هنرآموزان رشته هنر و سینما می تواند باشد.
اگر فردی مشخصات زیر را داشته باشد، انتخاب این رشته می تواند گزینه ی مناسبی برایش محسوب شود.
این ویژگی ها عبارت اند از:
- اطلاعات عمومی هنر
- آشنائی با عکاسی
- داشتن روحیه اجتماعی
- فن بیان مناسب
- خلاقیت ذهنی بالا
- تسلط بر زبان و ادبیات فارسی
نحوه تحصیل در رشته سینما
اگر دانش آموزی، علاقه به تحصیل در رشته سینما داشته باشد، ابتدا باید امتیاز لازم هدایت تحصیلی را بدست بیاورد؛ اگر از لحاظ امتیاز مشکلی نباشد، می تواند برای پایه دهم از بین شاخه فنی و حرفه ای و رشته های هنر این رشته را انتخاب کند.
دانش آموزانی که در این رشته به ادامه تحصیل می پردازند، باید از همان سال دهم برای کنکور هنر آماده شوند.
توجه به این نکته ضروری است که رشته ی هنر در همه هنرستان ها ارائه نمی شود و تنها هنرستان های خاصی این رشته را دارند که شاید در همهی مناطق موجود نباشد.
ادامه تحصیل در رشته سینما
این رشته تنها برای مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد وجود دارد و طبق برنامه ریزی های انجام گرفته، دوره دکترا برای این رشته به زودی راه اندازی خواهد شد.
فرصت های شغلی رشته سینما
افراد که در این رشته تحصیل کرده اند، پس از فارغ التحصیلی و مدت کوتاهی تجربه کاری می توانند در زمینه های زیر مشغول به کار شوند:
- دستیار فیلم بردار
- دستیار کارگردان
- ساخت فیلم با عوامل غیر حرفه ای و حرفه ای
- دستیار تدوین و نورپردازی
- کارگردان سینما
- طراحی و نقاشی صحنه
- تولید برنامه های سینما
- نویسنده فیلمنامه
- طراحی گریم و ماسک در سینما
- مدرس در فرهنگسراها، مراکز هنری و آموزشی
گرایش های رشته سینما
دانشجویانی که مشغول به تحصیل در این رشته می شوند، در ابتدای تحصیل خود بدون گرایش هستند. انتخاب گرایش بعد از یک یا دو سال تحصیل در این رشته امکان دارد.
1. تدوین
به آخرین مرحله تولید فیلم تدوین گفته می شود؛ در واقع در تدوین شکل نهایی فیلم بدست خواهد آمد. به شخصی که کار تدوین را بر عهده دارد، تدوینگر می گویند.
وظیفه ی تدوینگر در گذشته فقط مرتب کردن و حذف برخی از سکانس ها بود ولی امروزه وظیفه ی آنها ایجاد ساختار مفهومی فیلم است. تدوینگر سکانس ها و صحنه ها را مرتب می کند.علاوه بر آن پس از تنظیم صدا آنها را با تصاویر هماهنگ می کند.
2. فیلمنامه نویسی
اولین مرحله برای فرآیند تولید فیلم، نوشتن فیلمنامه ی آن است. فیلمنامه یک داستان است که توضیح صحنه ها و جزئیات را برای ساخت فیلم در بر دارد.در فیلمنامه شخصیت ها، صحنه ها، موسیقی، مکانها و تمام جزئیات لازم به طور کامل وجود دارد.
3. کارگردانی
مهم ترین شخص در تولید یک فیلم کارگردان و مهم ترین وظیفه، وظیفه ی کارگردانی است. می توان گفت که مسئول اصلی ساخت یک فیلم کارگردان آن است. وظیفه ی اصلی یک کارگردان حفظ موضوع اصلی فیلم در تمامی مراحل ساخت فیلم از جمله مرحله پیش تولید، تولید و پس از تولید است.
یک کارگردان علاوه بر برنامه ریزی برای ساخت فیلم، باید بر ساخت آن نظارت داشته باشد. کارگردان دستورالعمل های لازم را به بازیگران و کلیه دست اندرکاران فنی تولید ارائه می دهد و علاوه بر آن تصویری هنری و فنی به فیلم می بخشد.
ارتباط کارگردان فیلم از آغاز تا انتهای فرآیند تولید و ساخت فیلم با تمامی عوامل فیلم شامل فیلمنامه نویس، تهیه کننده، بازیگران، تدوینگر، صداگذار و… بسیار نزدیک است.
فیلم برداری
به تصویر کشیدن یک فیلم، از طریق فرایند فیلم برداری آن انجام می شود. تمامی صحنه های یک فیلم که توسط بازیگران انجام می شود با استفاده از انواع دوربین ها ثبت می گردد. همزمان با فیلم برداری کارهای صدابرداری، نورپردازی، کارگردانی و بازیگری به طور همزمان انجام می گیرد.
به شخصی که وظیفه ی ثبت سکانس ها را بر عهده دارد، فیلم بردار گفته می شود. اکثر پروژه های فیلم سازی به این صورت است که شخصی با عنوان مدیر فیلم برداری فعالیت می کند و سایر عوامل از جمله فیلم بردار، مسئول دوربین و دستیاران فیلم بردار زیر نظر آن شخص مشغول به کار هستند.
دروس مشترک در گرایشهای مختلف سینما
- فرهنگ عامه
- آشنایی با هنر در تاریخ
- آشنایی با ادبیات کهن ایران و جهان
- آشنایی با ادبیات معاصر ایران و جهان
- آشنایی با هنرهای تجسمی
- تاریخ فلسفه
- جامعهشناسی
- موسیقی
- اصول و مبانی ارتباطات
- طراحی مقدماتی
- تمثیل شناسی
- روانشناسی
- تاریخ اجتماعی ایران
- تاریخ اجتماعی جهان
- شناخت رنگ
- معماری
- ریتم در هنرها
- تاریخ سینما
- عکاسی
- گزارشنویسی
- مبانی هنرهای نمایشی
- اصول فیلمنامهنویسی
- اصول فیلمبرداری
- مبانی تدوین
- اصول کارگردانی
دروس اصلی و تخصصی گرایش تدوین
- صدا
- لابراتوار فیلم
- آشنایی با نقاشی متحرک
- مستندسازی
- ولید برنامههای تلویزیونی
- آشنایی با سبکهای سینمایی
- موسیقی فیلم
- تدوین
- موسیقی
- تئوریهای تدوین
- ترکیب بندی تصویر
- شناخت تحلیلی تدوین
- پروژه نهایی
دروس اصلی و تخصصی گرایش فیلمنامهنویسی
- آشنایی با متون نمایشی فیلم
- فیلم
- سبکهای ادبی جهان
- شخصیتشناسی
- تاریخ ادبیات نمایشی
- داستاننویسی
- فیلمنامه نویسی
- آشنایی با شعر در ایران و جهان
- قصه در ادیان
- آشنایی با ادبیات کودکان
- نمایشنامهنویسی
- تحلیل فیلمنامه
- تصویرنامه نویسی
- پروژه نهایی
دروس اصلی وتخصصی گرایش کارگردانی
- صدا
- لابراتوار فیلم
- آشنایی با نقاشی متحرک
- آشنایی با متون نمایشی
- مستندسازی
- تحلیل فیلم
- تولید برنامههای تلویزیونی
- آشنایی با سبکهای سینمایی
- موسیقی فیلم
- جلوههای خاص
- اصول بازیگری
- کارگردانی
- شیوههای رهبری بازیگر
- مدیریت تولید
- پروژه نهایی
دروس اصلی و تخصصی گرایش فیلمبرداری
- صدا
- لابراتوار فیلم
- تحلیل فیلم
- جلوههای خاص
- فیزیک نور و عدسی
- شناخت ابزار فیلمبرداری
- فیلمبرداری در نقاشی متحرک
- فیلمبرداری
- شناخت مواد خام
- پرسپکتیو رنگ و نور
- نورپردازی
- ترکیببندی تصویر
- گریم
- تصویربرداری
- پروژه نهایی
دانشگاههایی که رشته سینما را ارائه میدهند
پردیس هنرهای زیبای دانشگاه تهران
دانشگاه هنر تهران
دانشگاه سوره
دانشگاه صدا و سیما
دانشگاه تربیت مدرس
دانشگاه پارس تهران
و سایر دانشگاه های کشور.
پذیرش بدون کنکور رشته سینما
نحوه پذیرش در این رشته برای دانشگاه به دو صورت است و امکان پذیرفته شدن هم به صورت با آزمون و هم بدون آزمون وجود دارد.
ضریب دروس در کنکور هنر برای درس های خلاقیت تصویری، تجسمی و خلاقیت نمایش، ۴ و ۲ است. اگر داوطلبی قصد داشته باشد در یکی از دانشگاه های برتر در رشته سینما تحصیل کند، باید رتبه ۲۰۰۰ را در کنکور سراسری به دست آورد.
از جمله مهم ترین دانشگاه هایی که رشته سینما را ارائه می دهند، عبارتند از:
- پردیس هنرهای زیبای دانشگاه تهران
- دانشگاه هنر تهران
- دانشگاه سوره
- دانشگاه صدا و سیما
- دانشگاه تربیت مدرس
- دانشگاه پارس تهران
در حال حاضر امکان پذیرش بدون کنکور این رشته در برخی از واحدهای دانشگاه آزاد و غیرانتفاعی وجود دارد، که شما با مطالعه دفترچه ثبت نام کنکور ۱۴۰۱، می توانید نسبت به این دانشگاه ها اطلاعات لازم را کسب نمایید.
لازم به ذکر است در کنکور سراسری، هر داوطلب می تواند شانس پذیرش خود را در دو گروه رشته های با کنکور و بدون کنکور امتحان کند، اما در نهایت مجاز به انتخاب و تحصیل در یکی از رشته های پذیرفته شده می باشد.
درآمد رشته سینما
درآمد این رشته ثابت نیست. در مورد بازار کار این رشته گفتیم که امکان فعالیت در حوزه های مختلفی در این رشته وجود دارد و درآمد هر فرد متناسب با حوزه ی فعالیتش است. پس نتیجه می گیریم که میزان درآمد فارغ التحصیلان این رشته را به طور دقیق نمی توان مشخص کرد و به عوامل زیادی بستگی دارد؛ اما به طور متوسط بخواهیم بگوییم درآمد یک فارغ التحصیل رشته سینما بین دو میلیون تا ده میلیون تومان در ماه می تواند متغیر باشد.
سوالات متدوال
رشته ی سینما در تمام هنرستان ها ارائه می شود؟ |
خیر؛ فقط در برخی از هنرستان های خاص این رشته وجود دارد. |
ظرفیت دانشگاهها در کارشناسی رشته سینما چگونه است؟ |
طبق دفترچه انتخاب رشته کنکور هنر مجموع ظرفیت رشته سینما در انتخاب رشته دانشگاههای سراسری در هرسال حدود 300 نفر است. در سال گذشته در دوره روزانه ظرفیت پذیرش 26 نفر، در دوره نوبت دوم(شبانه) 12 نفر و در غیرانتفاعی ظرفیت پذیرش رشته سینما 280 نفر بوده است. |
گرایشهای رشته سینما در دوره کارشناسی چه هستند؟ |
با توجه به دفترچه کنکور رشته سینما بدون گرایش می باشد و دانشجویان بعد از یک یا دو سال تحصیل میتوانند در درون دانشکده گرایش خود را انتخاب کنند. گرایشهای این رشته عبارتند از تدوین، فیلمنامه نویسی، کارگردانی و فیلم برداری. |