سید رضا صدرالحسینی در گفت‌وگو با خبرنگار سیاست خارجی ایرنا، با اشاره به مواضع جمهوری اسلامی ایران در قبال غائله اوکراین و روسیه، گفت: موقعیت ژئوپولیتیک، ژئوکالچرینگ، نفوذ، تاثیرگذاری ویژه جمهوری اسلامی ایران و جهت‌گیری‌های سیاسی خارجی دولت سیزدهم که بر اساس همه‌جانبه گرایی و روابط متوازن ترسیم شده است، به آقای رئیس جمهور این موقعیت را داده است که در مورد مسائل مهم بین المللی و بویژه مسائل دورِ نزدیک به خاک ایران و کشورهای دوست جمهوری اسلامی بی‌تفاوت نبوده و فعال برخورد کند.
این تحلیلگر مسائل بین‌الملل با اشاره به گفت‌وگوی تلفنی آیت‌الله رئیس با رئیس جمهور روسیه، اضافه کرد: بر این اساس تماس رئیس جمهور ایران و رئیس جمهور روسیه خود نشان از این واقعیت دارد که در شرایط ویژه نباید به هیچ عنوان کشورمان از لحاظ سیاست خارجی بی‌تحرک و بی‌تفاوت باشد و حتما باید در تغییرات سیاسی و ژئوپولیتیک سریعا تصمیم سازی، تصمیم‌گیری و اقدام شود. در واقع این اقدام یک رزمایش حقیقی در عرصه سیاست خارجی بود و می‌توانیم این حرکت حساب شده را بعنوان نمره‌ای مثبت در کارنامه دولت سیزدهم در بخش خارجی محاسبه کنیم.
وی تأکید کرد: این حرکت روبه جلو در واقع اولین کنش یک کنشگر منطقه غرب آسیا در این ماجرا بود و حتما مورد توجه دیگر کشورهای منطقه از منظر یک گام جلوتر کنشگر اول منطقه( تهران) ارزیابی خواهد شد.
صدرالحسینی اظهار کرد: قطعا انفعال، بی‌تفاوتی و نظاره‌گر بودن در ماجراهایی که قدرت‌های بزرگ در آن نقش اول را داشته و اروپایی‌ها بعنوان هم‌پیمان آمریکا تحت تأثیر آن هستند، در شأن ملت و دولت جمهوری اسلامی ایران نیست؛ بویژه اینکه میزان فعالیت‌های دولت سیزدهم در چارچوب قانون اساسی و برنامه‌های ارائه شده در جلسه تنفیذ، تحلیف و اخد رای اعتماد از مجلس شورای اسلامی برای وزیر خارجه دولت انتظارات قابل توجهی برای مردم نیز بوجود آورده است که حتما در طول ۴ سال حرکت‌ها در بخش سیاست خارجی باید بر اساس آن نقشه‌راه ارائه شده، صورت گیرد.
صدرالحسینی با اشاره مواضع ایران در خصوص تنش‌های روسیه و اوکراین، تصریح کرد: بر اساس توضیحات ارائه شده قطعا جمهوری اسلامی ایران بر اساس تعالیم الهی و قانون اساسی جمهوری اسلامی هرگونه تهاجم نظامی به کشورهای مستقل را تایید نمی‌کند اما جهان سیال امروز را باید با همه قواعد و قوانین آن و مقتضیات ویژه هر حادثه مورد توجه قرار داد.
وی با بیان اینکه جمهوری اسلامی در مورد ملت‌های گوناگون با توجه به ارزیابی‌های دقیق بر مبنای اصول و مبانی سه‌گانه انسانی، دینی و حقوقی اظهار نظر و در صورت لازم کنشگری لازم را خواهد کرد، گفت: حتما انسان‌ها و مردم همه کشورها برای انسان مسلمان با حکم اولیه انسان بودن محترم اند؛ اما آیا می‌توان حمله متجاوزان وحشی صهیونیست به سرزمین‌های اسلامی، حمله نظامی به مردم بیگناه و بی دفاع افغانستان، سوریه، عراق، لبنان، لیبی، چاد، ویتنام و غیر آن را با همان حکم اولیه مورد اشاره ارزیابی کرد؟
صدرالحسینی اضافه کرد: در مورد تحولات اوکراین نیز باید گفت جمهوری اسلامی ایران با دقت کافی در این موضوع از ابتدا با توجه به موارد سه‌گانه یاد شده رایزنی‌های دیپلماتیک، اقدامات اولیه کنسولی، اقدامات ضروری کنسولی خود را انجام داد و تاکید دارد در این ماجرا نیز انسان‌های بیگناه هیچ آسیبی نبینند و حقوقی انسانی آنها بطور کامل رعایت شود.
علل اصلی جنگ در مناطقی از اوکراین
وی با اشاره به علل اصلی جنگ در اوکراین، گفت: یکی از علل اصلی جنگ اوکراین مباحث و اهمیت ژئوپولتیکی اوکراین برای روسیه و اینده روابط اقتصادی روسیه و اروپاست. دوم مسئله راه‌اندازی جنگ و واگرایی میان روسیه و اروپا که مانع واگرایی اروپا از آمریکا بخصوص پس از پیمان اکواس، نحوه ترک افعانستان، اختلافات درون ناتو میان اروپا و امریکاست.
این تحلیلگر مسائل بین‌الملل ادامه داد: وارد کردن روسیه به جنگ، به تحریم‌های جدید اروپا و آمریکا علیه روسیه منتهی می‌شود و این امر مانع نزدیکی روابط بین اروپا بخصوص آلمان و روسیه خواهد شد و آمریکا می‌تواند جبهه غربی را در کنار خود در تقابل با روسیه و چین حفظ کند و به بهره‌برداری از ناتو ادامه دهد. به همین دلیل تحریم مقامات ارشد روسیه مورد مخالفت آلمان قرار گرفت تا بتواند مسیر دیپلماسی و گفتگو را ادامه دهد.
صدرالحسینی اضافه کرد: تشدید درگیری با روسیه، به تحمیل هزینه به اروپا منجر خواهد شد و برای یک دهه ایجاد ناتوی اروپایی را به تاخیر می‌اندازد و به ظاهر نفع آمریکا خواهد بود، اما مهندسی جهان در حال تغییر برای آمریکای در حال افول به این راحتی نیست.
نقش آمریکا در بحران اوکراین
وی با بیان اینکه یکی از دلایل کوتاه آمدن آلمان در مقابل اقدام روسیه تضعیف هژمونی آمریکا به وسیله تقویت روابط انرژی روسیه با اروپا است، گفت: البته روسیه از سال‌های قبل از این نیاز اروپا و آلمان کاملا آگاه است و به همین دلیل در مقابل تهدیدات تحریم‌های جدید غرب عکس‌العمل روسیه بسیار صبورانه تحلیل می‌شود، تقویت شانگهای، اتحادیه بریکس، نزدیک شدن به چین، ایران و هند در سال‌های اخیر را باید آگاهی پوتین از این بازی شطرنج قلمداد کرد.
صدرالحسینی در ادامه اضافه کرد: در دوران جنگ سرد و وجود اتحاد جماهیر شوروی، اوکراین که یکی از جمهوری‌های شوروی سابق بود و به اروپا و متحدین ناتو نزدیک بود محل استقرار یک سوم از موشک‌های اتمی ابرقدرت شرق شده بود. بعد از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۳۷۰، اوکراین این حجم از سلاح های هسته‌ای و بهترین تجهیزات طراحی و ساخت سلاح‌های هسته‌ای را در اختیار داشت و سومین قدرت اتمی جهان به حساب می‌آمد.
وی تصریح کرد: انبارهای سلاح‌های هسته ای اوکراین شامل ۱۳۰ موشک بالستیک قاره پیما با برد بین ۵ تا ۱۰ هزار کیلومتر بود که هر موشک دارای ۱۰ کلاهک هسته‌ای بود که تاکنون در سطح موشک‌های بالستیک بی نظیر است. در مجموع ۱۷۰۰ کلاهک هسته‌ای در خاک اوکراین وجود داشت. علاوه بر این، اوکراین دارای ۳۳ بمب افکن دورپرواز بود.
صدرالحسینی بیان داشت: اما در سال ۱۳۷۳، اوکراین با امضای معاهده «بوداپست» به همراه آمریکا، انگلیس و روسیه، متعهد شد که کلیه سلاح‌های هسته‌ای خود را تحویل دهد و در مقابل آمریکا و انگلیس تعهد کردند که از امنیت و تمامیت ارضی اوکراین درمقابل هرگونه تجاوز خارجی حمایت کنند. اوکراین به این تعهد خود به طور کامل عمل کرد اما از آن به بعد به یک کشور حاشیه‌ای و آسیب‌پذیر تبدیل شد.
شرایط کنونی اوکراین
در بحران فعلی اوکراین و روسیه، آنچه تاکنون مشخص گردیده این است که حمایت جهان غرب از اوکراین در حد اعمال تحریم‌های جدید، گوناگون و گسترده علیه روسیه باقی خواهد ماند و جهان غرب به رهبری آمریکا هرگز به خاطر اوکراین، اقدام به برخورد نظامی با روسیه نخواهد کرد زیرا هرگونه درگیری نظامی بین روسیه و جهان غرب به جنگ جهانی سوم و جنگی با سلاح‌های اتمی تبدیل خواهد شد. قطعا اوکراین چنین ارزشی برای جهان غرب ندارد.
این تحلیلگر مسائل بین‌الملل تأکید کرد: تعاقبت خلع سلاح و تکیه به دیگران برای تامین امنیت همین است؛ وقتی اوکراینی ها یک دلقک تلویزیونی را رئیس جمهور کردند و همه اتکا و امیدشان به کشورهای خارجی معطوف گشت، سرنوشتی بهتر از این در انتظارشان نخواهد بود.
صدرالحسینی خاطرنشان کرد: تحولات اوکراین اثبات کرد نمی‌توان به پیمان‌ها و ائتلاف‌های زیر نظر حمایت سازمان‌های بین‌المللی امیدوار بود و هر کشور مستقل باید خودش به فکر تامین امنیت خود باشد در این رابطه جمهوری اسلامی ایران با پشت سرگذاشتن پیروزمندانه دفاع ۸ ساله، قبل و بیشتر از دیگر کشورها این واقعیت را با همه وجود درک نموده است که فقط با یک نیروی مسلح بومی و همه‌جانبه و روبه رشد می‌توان ضمن حمایت از ملت، آب، خاک و استقلال کشور به اهداف عالیه نظام اسلامی دست یافت.
