سمانه زمانی در گفتوگو با ایسنا، درخصوص رویکرد و نگاه بهزیستی در دوره جدید سازمان برای ساماندهی کودکان کار و خیابان، اظهار کرد: رویکرد اصلی سازمان در ساماندهی کودکان کار و خیابان، حمایت از این کودکان و خانوادههای آنها با هدف محور کار کودک با تأکید بر رعایت رویکرد دوستدار کودک و در چارچوب اهداف کمی تعیین شده در قانون برنامه ششم توسعه است.
وی ادامه داد: از این رو، اهداف اختصاصی در این زمینه پیشگیری و برطرف کردن مخاطرات و آسیبهای ناشی از حضور و کار کودک در خیابان و پدیده کار کودک بر کودک، خانواده و جامعه، بازتوانی کودکان کار و خیابان و خانوادههای آنها از طریق افزایش تواناییهای تحصیلی و حرفهای و ارتقاء مهارتهای سازگاری کودک و افزایش تواناییهای شغلی، مالی و سرپرستی در خانواده، ارتقاء کیفیت زندگی کودکان و خانواده آنها، ایجاد همگرایی بین عملکرد و فعالیتهای پراکنده در سازمان بهزیستی و سایر سازمانهای دولتی و غیردولتی ذیربط به منظور جلوگیری از اتلاف منابع، تداخل و بعضاً تعارض اقدامات اجرایی است.
شناسایی و جذب ۲۵۵۶ کودک کار و خیابان در استان تهران
بیش از ۸۰ درصد این کودکان از اتباع بیگانه و فاقد مدارک هویتی هستند
سرپرست بهزیستی استان تهران درخصوص تعداد کودکان ساماندهی شده طی سال جاری در تهران، بیان کرد: در ۹ ماهه اول سال جاری ۲۵۵۶ کودک کار و خیابان در سطح استان تهران شناسایی و جذب شدهاند که از این تعداد ۳۸۳ کودک در مراکز نگهداری سازمان اسکان داده شدند و ۲۱۷۳ کودک نیز در مراکز روزانه از خدمات حمایتی، آموزشی و بازتوانی به منظور حذف کار کودک، برخوردار شدهاند.
زمانی افزود: در تمامی موارد، با خانواده کودکان جذب شده نیز ارتباط برقرار شده و در زمینه حمایت و بازتوانی آنان اقدامات متنوعی صورت گرفته است. از این تعداد کودک شناسایی و جذب شده، بیش از ۸۰ درصد اتباع خارجی و کمتر از ۲۰ درصد آنها ایرانی هستند که در اغلب موارد کودکان اتباع فاقد مدارک هویتی هستند. همچنین، ۲۸ درصد از این کودکان دختر و حدود ۷۲ درصدشان پسر هستند.
تنها ۲ درصد کودکان کار و خیابان فاقد پدر و مادر هستند
پیگیری وضعیت خانوادههای کودکان کار بدلیل تغییر مداوم مکان و تلفن غیرممکن است
وی با بیان اینکه طبق آمار جمعآوری شده در ۹ ماهه سال جاری از کودکان شناسایی و جذب شده به سازمان، بیش از ۷۵ درصد کودکان دارای والدین هستند و با آنها زندگی میکنند و تنها ۲ درصد آنها هر دو والد را از دست دادهاند، گفت: در اغلب موارد والدین به دلیل اعتیاد یا فقر شدید قادر به تامین خانواده نیستند و کودکان ناچار به تامین مالی خانواده هستند. در این راستا، تنوعی از خدمات درمانی، بازتوانی و آموزشی با دو هدف عمده به خانوادهها ارائه میشود؛ هدف اول، توانمندی والدین با کمک به ترک اعتیاد، حرفهآموزی یا دریافت درمانهای مورد نیاز و دومین هدف، آگاهی خانواده از پیامدها و آسیبهایی که کودکشان را به واسطه حضور در خیابان یا کارگاههای زیرزمینی تهدید میکند، است.
به گفته سرپرست بهزیستی استان تهران، یکی از چالشهای اساسی سازمان در ارائه خدمات آموزشی، حمایتی و توانمندسازی خانوادههای کودکان کار و خیابان این است که در اغلب موارد، خانوادههای اتباع، فاقد اوراق هویتی معتبر هستند. متعاقباً، پیگیری مستمر این خانوادهها به واسطه تغییر شماره تماس و نقل مکانهای مکرر تقریبا غیرممکن است.
زمانی در پاسخ به سوالی درخصوص رویکرد بهزیستی برای ساماندهی کودکان در متروها و کارگاههای زیر زمینی اظهار کرد: سازمان این وظیفه را به عهده مراکز حمایتی-آموزشی کودک و خانواده گذاشته است که در سطح خیابان و با متروی شهری اقدامات لازم در خصوص شناسایی، جذب و حمایت از این کودکان را انجام دهند. به عنوان یک فعالیت اختصاصی و متمرکز بر ویژگیهای این گروه از کودکان کار، سازمان در نظر دارد که طرح مستقلی را نیز در این زمینه اجرا کند که با در نظر گرفتن موانع اداری بر سر راه اجرای طرحهای مختلف، در سال آتی این طرح قابلیت اجرایی خواهد یافت.
ساماندهی کودکان کار زیرزمینی بر عهده وزارت کار و رفاه است
وی خاطرنشان کرد: در مورد کودکان مشغول در کارگاههای زیرزمینی، ساماندهی این کودکان در دولت گذشته مطرح و مقرر شد معاونت کار وزارت رفاه به واسطه وظیفه نظارتی خود بر کارگاهها، مسئولیت تدوین آییننامه مربوطه را به عهده گیرد.