به گزارش رویداد ایران به نقل از ایسنا به نقل از روابط عمومی سازمان نقشه برداری کشور، این سازمان از حدود دو دهه گذشته اقدام به اطلاعرسانی و ارسال نامه های هشدار به مسئولین استانی و کشوری به منظور جلوگیری و کاهش اثرات مخرب این پدیده در کشور کرده است.
اخیراً با پیگیری های این سازمان و مطابق مصوبه شورای عالی شهرسازی و معماری، هر گونه بارگذاری جدید در عرصه های در معرض فرونشست ممنوع شده و دبیرخانه های کارگروه امور زیربنایی استان (ادارات کل راه و شهرسازی استان ها) موظف به استعلام و ملاک عمل قراردادن نتایج اعلامی سازمان نقشه برداری کشور در زمینه تداخل با پهنه های فرونشست در فرایند بررسی و تصویب کلیه طرح های توسعه و عمران شهری اعم از تهیه و تجدیدنظر طرح جامع و یا الحاق به محدوده و تغییر کاربری اراضی هستند.
یکی از مخاطراتی که در سالهای اخیر در ایران مورد توجه جدی قرار گرفته، پدیده فرونشست زمین است که علت عمده وقوع آن کاهش سطح آبهای زیرزمینی به دلیل برداشت و بهره برداری بیرویه از منابع مربوط و عدم مدیریت صحیح آن است.
وابستگی شدید اغلب مناطق کشور به منابع آب زیرزمینی، رشد جمعیت و نیاز روزافزون به منابع آبی از یک طرف و وضعیت اقلیمی و جغرافیایی ایران و وقوع پدیده خشکسالی در سالیان اخیر از طرف دیگر، موجب شده تا برداشت بی رویه از منابع آب و عدم رعایت حریم کمی و کیفی منابع آب در دهه های اخیر باعث ایجاد صدمات جبران ناپذیری به این منابع حیاتی شود؛ به نحوی که بسیاری از منابع آب در دسترس و استراتژیک در معرض خطر جدی و بازگشت ناپذیر قرار گرفته است.
در حال حاضر از ۶۰۹ دشت، ۴۱۰ دشت ممنوعه و ممنوعه بحرانی شناخته شده اند و بیش از ۱۳۰ میلیارد مترمکعب از منابع آب تجدیدپذیر در آبخوانهای کشور برداشت شده است.
خسارتهای ناشی از فرونشست میتواند شامل مواردی چون برگشت ناپذیرشدن تمام یا بخشی از آبخوانها در اثر از بین رفتن تخلخل مفید آن، تخریب بافت خاکهای حاصلخیز، آسیب به سازه های شهری و روستایی و شریانهای حیاتی کشور و آسیب پذیری سازهها در برابر زلزله های با قدرت پایین، تغییر شیب زمین و ایجاد مشکلات در جریان طبیعی آب و بیلان آب، شکست یا بیرونزدگی لوله جدار چاهها و ایجاد اختلال در بهره برداری از منابع آب و پیشروی آب دریا باشد.
نتیجه مطالعاتی که در بیش از ۲۹۰ منطقه در ۴۱ کشور انجام شده نشان میدهد که بسیاری از مناطق دنیا با پدیده فرونشست مواجه هستند، قدیمیترین فرونشست های گزارش شده، مربوط به ایالت آلابامای آمریکا در سال ۱۹۰۰بوده ولی برای اولین بار به صورت علمی در سال ۱۹۲۱ تحقیقاتی در شانگهای چین روی این پدیده انجام شده است.
همچنین بر اساس بررسی های انجام شده، ۴۵ ایالت آمریکا و بیش از ۹۵ شهر چین به ترتیب با پهنه ای بیش از ۱۷ هزار و ۷۹ هزار کیلومترمربع دچار مخاطره فرونشست هستند.
منبع: isna-1400111914502