ردیابی گونه‌های دریایی در خطر انقراض با کمک شرکت‌های دانش بنیان

داوود میرشکار با بیان اینکه هزینه پایش در دریاها نسبت به خشکی بسیار بیشتر است افزود: پایش و حفاظت از زیست‌بوم‌های دریایی سازمان حفاظت نیاز به روشی دارد تا با کمترین هزینه انجام شود، زیرا هزینه محافظت از زیست‌بوم دریایی بسیار بالا است، پایش و حفاظت از گونه‌های دریایی چندین برابر گونه‌های ساحلی و خشکی هزینه‌بر است بنابراین برای بهبود عملکرد نیاز است بهترین روش انتخاب شود.
مدیر کل دفتر زیست بوم‌های دریایی سازمان حفاظت محیط زیست اظهار داشت: در این زمینه می‌توان از ظرفیت حوزه هوافضا استفاده کرد از این رو نیازهای سازمان محیط‌زیست در این بخش بررسی شده تا بتوانیم گام دیگری در حوزه حفاظت و پایش زیست‌بوم‌ها برداریم، در این راستا مذاکراتی با شرکت‌های دانش‌بنیان انجام شده تا ردیابی گونه‌های دریایی در معرض خطر انقراض پایش و رصد تغییرات زیستگاه‌های ساحلی را با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای انجام دهند.
میرشکار توضیح داد: مزیت برتر اطلاعات ماهواره‌ای نسبت به سایر منابع اطلاعاتی، پوشش تکراری آنها از نواحی معین با فاصله زمانی مشخص است، ماهواره‌های سنجش از دور که در ارتفاع بالا از سطح زمین در حال گردش هستند دارای دو نوع فعال و غیر فعال هستند، در نوع فعال ماهواره مورد نظر با استفاده از ارسال امواج به سطح زمین و دریافت بازتاب آنها، به تصویر مورد نظر دست پیدا می‌کند که می‌توان با استفاده از امواج و تصاویر به طور دقیق پایش را انجام داد.
وی ادامه داد: نیاز است با کمک و همکاری استارتاپ‌ها، شرکت‌های فناورانه و دانش‌بنیان، نرم‌افزارها و روش‌های مطلوبی برای بررسی این تصاویر ارائه شود که در حال رایزنی با آنها هستیم.
میر شکار اضافه کرد: بخش زیادی از پایش سازمان محیط‌زیست در حوزه دریایی به پدیده‌های طبیعی مانند بلوم جلبکی (کشند قرمز ) مربوط می‌شود که در صورت نبود مدیریت صحیح، عوامل بروز آن از بین نمی‌رود و باعث بروز خسارت‌های زیادی در گونه‌های اقتصادی و غیر اقتصادی آبزیان می‌شود، همچنین زیستگاه‌های ساحلی که جزو تالاب‌های ساحلی منطقه است نیز از بین می‌رود.
وی اظهار داشت: موضوع حفاظت و پایش از طریق سنجش از دور در سازمان حفاظت محیط زیست مطرح است و در فعالیت‌های حوزه‌هایی مانند معاونت طبیعی و انسانی، رصد منابع آلاینده، پایش جنگل‌ها و منابع طبیعی و مناطق تحت مدیریت سازمان محیطزیست مطرح است تا بتوانیم با استفاده از این فناوری از محیط زیست به بهترین شکل محافظت کنیم.
مسافران به سلامت سواحل و پرچم‌گذاری شناگاه ها توجه کنند
مدیر کل دفتر زیست بوم‌های دریایی سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به فصل تابستان و افزایش سفر به شمال کشور گفت: بیشتر آلودگی‌های دریای خزر که در شنا اختلال ایجاد می‌کند، آلودگی‌های میکروبی است که این مساله توسط سازمان محیط زیست و وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی به صورت ماهانه کنترل می‌شود اما نیاز است مردم توجه لازم را به سلامت سواحل و پرچم‌گذاری‌ها برای شنا داشته باشند.
وی اظهار داشت: در ارتباط با شناگاه‌های ساحلی سه نهاد از جمله وزارتخانه‌های کشور، بهداشت درمان و آموزش پزشکی و سازمان حفاظت محیط زیست طی تفاهم‌نامه‌ای در دو سال گذشته اقدام به پرچم‌گذاری شناگاه‌های سالم و آلوده کرده‌اند.
میرشکار افزود: بر این اساس قرار شد شناگاه‌ها با پرچم‌های آبی و زرد مشخص شوند که شناگاه‌هایی که پرچم آبی دارند از نظر پاکیزگی آب و عوامل بهداشتی مورد تایید سه نهاد همکار در این زمینه است و مسافران می‌توانند در آنها شنا کنند اما شناگاه‌هایی که پرچم زرد دریافت می‌کنند یعنی اینکه مورد تایید این سه نهاد نیستند و نیاز به اقداماتی مانند بازسازی و یا پاکسازی دارند.
 کشند قرمز راه مقابله مشخصی ندارد
میرشکار در توضیح درباره کشند قرمز گفت: زمانی که میزان اکسیژن و میزان مواد غذایی برای یک گونه‌ای از فیتوپلانکتون‌ها فراهم شود آنها با سرعت رشد می‌کنند و در صورت وجود نور کافی به سرعت تکثیر می شوند که در این صورت پدیده کشند قرمز ایجاد می‌شود.
مدیر کل دفتر زیست بوم‌های دریایی سازمان حفاظت محیط زیست به کشند قرمز رخ داده در چابهار اشاره کرد و افزود: چندی پیش شاهد بروز پدیده کشند قرمز در چابهار بودیم که محققان موسسه تحقیقاتی شیلات چابهار موضوع را بررسی کردند و مشخص شده بود این شکوفایی جلبکی بسیار سمی بوده، همچنین این گونه فیتوپلانکتونی که موجب بروز این کشند شد در رسوبات تکثیر می‌شود از این رو ماندگاری بسیار زیادی دارند.
وی اظهارداشت: در این حوزه سازمان محیط‌زیست تلاش کرده تا به مردم چابهار اطلاع‌رسانی دقیق کند تا از ماهی‌های آن منطقه استفاده نکند زیرا سم تولید شده ناشی از کشند قرمز کشنده است و احتمال ایجاد مسمومیت در جوامع محلی شهرستان چابهار دور از انتظار نبود، از این رو اقدامات موثری برای کنترل آلایندگی‌ها انجام شد، البته وقتی کشند قرمز رخ می‌دهد اقدام خاصی برای جلوگیری از وقوع آن وجود ندارد مگر اینکه با استفاده از رس‌پاشی در اطراف محل، این پدیده مدیریت شود البته دیده شده که رس‌پاشی بر روی دریا می‌تواند تاثیرات منفی داشته باشد و در برخی مواقع کشند قرمز را تشدید می‌کند لذا اقدامات از پیش تعیین شده‌ای وجود ندارد و باید طبق شرایط اطلاع رسانی و پایش شود.
میرشکار در خصوص اطلاع رسانی به جوامع محلی گفت: تلاش می‌شود تا از ورود منابع آلاینده، زه‌آب‌های کشاورزی و پساب‌های صنعتی و خانگی قبل از تصفیه به دریا جلوگیری شود و رسیدن به این مهم نیازمند حمایت دولت و اطلاع رسانی به مردم و کشاورزان تا پساب های کشاورزی خود را روانه دریا نکنند.