عبدالقیوم سلیمانی در یک نشست خبری که شامگاه سه شنبه در سفارت افغانستان در تهران برگزار شد، خاطرنشان کرد: من به عنوان یکی از حاضران در مذاکرات «مولوی امیرخان متقی» سرپرست وزارت امور خارجه افغانستان با احمد مسعود فرزند احمد شاه مسعود قهرمان ملی و امیرمحمد اسماعیل خان والی پیشین هرات روایت خودم را از این مذاکرات می گویم و فضای مذاکرات را مثبت دیدم.
وی تصریح کرد: این مذاکرات به ابتکار جمهوری اسلامی، در حاشیه سفر سرپرست وزارت امور خارجه افغانستان به تهران انجام گرفت. نشست خوبی بود و مسایل کلیدی در پنج ساعت مذاکره بیان شد و طرفین در فضایی بسیار آرام و سازنده، نگاه خود برای حل مشکلات افغانستان را با صراحت بیان کردند.
این دیپلمات افغان با بیان اینکه اسماعیل خان، توجه به قانون اساسی، مسائل زنان و ایجاد چارچوبی برای رسیدن به عدالت اجتماعی را در این نشست مطرح کرد، گفت: هم احمد مسعود و هم اسماعیل خان اعلام کردند طرفدار جنگ نیستیم و دنبال صلح هستیم و ۴۰ سال جنگ نشان داد که جنگ نتیجه ندارد و نتیجه جنگ فقط جنگ است و باید از طریق مذاکره به نتیجه برسیم. سرپرست وزارت امور خارجه افغانستان هم در این نشست نگاه مثبتی داشت.
سلیمانی درباره مسائل مطرح شده درباره به نتیجه نرسیدن مذاکرات تصریح کرد: مذاکرات بین الافغانی در قطر، ۲ سال طول کشید و نباید انتظار داشته باشیم و یک نشست کوتاه منجر به نتیجه شود ولی برای شروع، گام مثبتی بود.
وی گفت: جمهوری اسلامی هم اعلام کرد از هر نشستی برای حل مشکلات افغانستان و نزدیک کردن دیدگاه ها بین گروه های سیاسی داخل افغانستان و خارج این کشور حمایت می کند. این مذاکرات، یک شروع بود و قرار شد طرفین با تیم های خود مشورت کنند تا ببینند آیا امکانش هست که مذاکرات ادامه یابد.
فضای مذاکرات بین امیرخان متقی، اسماعیل خان و احمد مسعود مثبت بود
سرپرست سفارت افغانستان در پاسخ به سئوالی درباره شایعات مطرح شده درباره متشنج شدن فضای گفت و گوها نیز گفت: برای من جای سوال است که چرا نشستی که برای حل مشکلات مردم افغانستان برگزار شده را طور دیگری جلوه دادند. باید باور کنیم که مشکلات افغانستان با گفت و گو قابل حل است. من مشاجره و تشنجی در فضای گفت و گوها ندیدم و صمیمیت بر فضای مذاکرات حاکم بود. تعدادی از والیان سابق ولایات افغانستان هم در نشست حضور داشتند و احمد مسعود به دلیل مشکلاتی، در نشست شب دوم حضور نداشت ولی در نشست اول به ریاست اسماعیل خان حضور پیدا کرد.
سلیمانی با بیان اینکه مهمترین رسالت ما این است که واقعیت ها را باید بگوییم و مردم افغانستان نیاز دارند بدانند که رهبرانشان واقعا برای حل مشکلاتشان در حال تلاش هستند، افزود: هر دو طرف بحث های بسیار جدی در مورد ساختار نظام سیاسی و تشکیل حکومت مردم سالار و فراگیر داشتند و سرپرست وزارت امور خارجه افغانستان هم در مقابل این صحبت ها مواضع مثبتی داشت.
وی افزود: آقای متقی تاکید کرد که باید با کابل درباره این موضوعات صحبت کند و اسماعیل خان هم گفت که باید با همه طیفهای افغان در این مورد مشورت کند. این مذاکرات یک صحبت ابتدایی بود و در مورد آینده افغانستان صحبت شد. در پایان مذاکرات، جمهوری اسلامی اعلام کرد که پذیرای رهبران همه طیف های افغان است تا با هم گفت وگو و راه حلی برای حل مشکلات افغانستان پیدا کنند.
این دیپلمات افغان با بیان اینکه اصل مذاکرات برای حل مشکلات مثبت بود، گفت: جمهوری اسلامی همواره نقش مثبتی در مذاکرات بین الافغانی داشته است و بین سه تا چهار میلیون مهاجر در ایران داریم و کمک های کمی به این مهاجران از طرف نهادهای بین المللی صورت می گیرد و خواهان افزایش کمک ها هستیم.
سلیمانی افزود: نهادهای بین المللی سازوکاری برای ماندن افغان ها در این کشور و زندگی بهتر آنان داشته باشند تا افغان ها به خاطر بیکاری و فقر مجبور به مهاجرت نشوند. مدیریت حدود چهار میلیون مهاجر در شرایطی که جمهوری اسلامی در آن قرار دارد بسیار سخت است و باید به این مهاجران کمک شود.
سرپرستی من بر سفارت ربطی به مذاکرات اسماعیلخان و امیرخان متقی نداشت
وی به حاشیه سازی ها در ارتباط با نسبت فامیلی خود با اسماعیل خان اشاره کرد و گفت: ۱۳ سال است کارمند وزارت خارجه افغانستان هستم و ۲ سال معاون سفارت افغانستان در تهران بوده ام. از زمان استعفای عبدالغفور لیوال سفیر سابق، براساس قانون، من سرپرست سفارت شدم. ۲۹ آبان، نامه مکتوبی از وزارت خارجه امارت اسلامی افغانستان دریافت کردم که در آن، این موضوع تایید شده بود. سرپرستی من بر سفارت افغانستان ربطی به مذاکرات سیاسی بین اسماعیل خان و سرپرست وزارت خارجه امارت اسلامی نداشت و مسایل ملی در مذاکرات مطرح شد و اسماعیل خان صحبتی در مورد اینکه من به عنوان برادرزاده اش سفیر شوم، نکرد و مسائل خانوادگی و شخصی در این مذاکرات مطرح نشد.
سرپرست سفارت افغانستان تصریح کرد: مردم ما در شرایط خوبی نیستند و اگر بپذیریم که کشورمان با مشکلات زیادی روبه روست باید این موضوع را هم بپذیریم که مذاکره بهترین راه حل این مشکلات است. مهمترین کار امروز ما باید خدمات رسانی به مهاجران افغان در حوزه های مختلف باشد و برای این کار باید از حاشیه سازی های سیاسی دوری کنیم.
سلیمانی گفت: جامع ترین جواب به شایعات را سعید خطیب زاده سخنگوی وزارت خارجه ایران داد که اعلام کرد فعالیت سفارت افغانستان در تهران طبق قوانین بین المللی و کنوانسیون وین سال ۱۹۶۱ ادامه دارد. افغانستان و ایران بیش از ۹۰۰ کیلومتر مرز مشترک دارند و بیش از چهار میلیون افغان در ایران زندگی می کنند. طبیعتا سفارت باید ایفای نقش کند و سفارتی نیستیم که بتوانیم غیرفعال بمانیم و مردم را رها کنیم و بر اساس قانون های بین المللی کار را ادامه می دهیم.
وی احمد مسعود به عنوان فرزند قهرمان ملی این کشور و اسماعیل خان به عنوان چهره جهادی این کشور را نماینده طیف گسترده ای از رهبران افغانستان عنوان کرد و افزود: آنها درباره آینده افغانستان احساس مسئولیت می کنند و به نمایندگی از جمع زیادی از رهبران افغانستان با وزیر امور خارجه حکومت فعلی افغانستان مذاکره کردند و موضوعات افغانستانشمول و اقوامشمول مطرح شد.
این دیپلمات افغان، سفر وزیر امور خارجه افغانستان به تهران را یک سفر اقتصادی و کاری عنوان کرد و گفت: در این سفر، کمیسیون اقتصادی دو کشور برگزار و مسایل مرزی، وضعیت مهاجران، ترانزیت و تجارت مورد بحث قرار گرفت که نتایج آن به نفع مردم دو کشور خواهد بود.
سلیمانی با بیان اینکه واقعیت روابط تهران و کابل فراتر از حکومت هاست، افزود: از ایران متشکر هستیم زیرا میلیون ها افغان در ایران زندگی و کار و چند صد هزار افغانی در حال تحصیل هستند. از مردم و دولت ایران متشکر هستیم که در چهل سال گذشته از ما میزبانی کردند.
مشکلات مهاجران در حوزه کنسولی را با وزیر خارجه امارت اسلامی مطرح کردم
وی درباره عوض نکردن پرچم سفارت بعد از سقوط دولت سابق نیز توضیح داد: دیپلمات های افغان نمی خواهند وارد حاشیههای سیاسی شوند و نماینده قانون هستند و بر اساس قانون، هنوز پرچم را عوض نکردیم و در چارچوب کنوانسیون های بین المللی کار می کنیم و وارد حواشی سیاسی نمی شویم.
سرپرست سفارت افغانستان در ایران تصریح کرد: ما نیازمند همکاری با مسئولان کنونی برای حل مشکلات مهاجران و دیگر مسائل هستیم. از زمان سقوط کابل، هفت هزار پاسپورتی که از کابل آمده بود را بین مهاجران توزیع کردیم و در حال رایزنی هستیم تا ۴۰ هزار پاسپورت دیگر نیز از کابل به تهران ارسال شود. مشکلات کنسولی مردم را با وزیر خارجه امارات اسلامی افغانستان مطرح کردیم و امیدوار هستیم که بتوانیم کارها را پیش ببریم و شرایط مهاجران بهتر شود. همکاری ها با ادارات مستقر در کابل برای حل مشکلات مهاجران ادامه دارد.
سلیمانی با بیان اینکه وظیفه سفارت تداوم خدمت به همه مهاجران بدون در نظر گرفتن قوم و مذهب در چارچوب قانون است، گفت: کنسولگری های افغانستان در شهرهای دیگر ایران نیز از زمان سقوط دولت سابق به فعالیت ادامه می دهند و خدمت رسانی را تعطیل نکرده اند.
وی درباره نبود فضای کافی برای پذیرش حضوری مراجعه کنندگان به سفارت افغانستان در تهران نیز گفت: در حد توان، جایی در سفارت برای پذیرش مهاجران آماده کرده ایم تا شأن مراجعه کنندگان حفظ شود و این مکان جدید طی هفته های آینده افتتاح می شود. با ادارات مختلف ایران از جمله وزارت کشور تعامل خوبی داریم و در آخرین مورد از همکاری ها، اداره امور اتباع و مهاجرین خارجی جمهوری اسلامی، ۲۷۰ هزار پاسپورت مهاجران را تمدید کرد و در این ۵ ماهی که دولت قبل سقوط کرده، همکاری خوبی با سفارت افغانستان داشت.