شفاف‌سازی به کلی سری درباره «کربلای ۴»

پنج شنبه ۱۶ دی، شبکه خبر تلویزیون در مستندی کوتاه، به بررسی عملیات «کربلای ۴» در جریان دفاع مقدس پرداخت. این عملیات که به عنوان یکی از شکست‌های بزرگ ایران در جنگ تحمیلی شناخته می‌شود، در هفته نخست دی ۶۵ انجام شد و به علت آن که پیش از شروع، لو رفته بود، باعث رسیدن آسیب فراوان به توان رزمی کشور شد.

مستند «به کلی سری» کاری از یونس شادلو که پنج شنبه عصر از شبکه خبر پخش شد، با بررسی نوارها و اسناد به‌جامانده از روزهای پیش از انجام این عملیات و روزهای انجام آن، به تحلیل این شکست می‌پردازد. در اوایل این مستند جلسات برگزار شده در رده‌های بالای فرماندهی سپاه مرور می‌شود که در آن، چهره‌هایی مانند حسن روحانی، محسن رضایی، علی شمخانی و رحیم صفوی حضور دارند و با مرور گزارش‌های رسیده از واحدهای شناسایی، در نهایت تصمیم به انجام عملیات می‌گیرند. براساس روایت این مستند آن چه از این جلسات به نظر می‌رسد، تردید فرماندهان با توجه به علل تحرکات جدید واحدهای رزمی عراق در روزهای پیش از شروع عملیات کربلای ۴ است که با بررسی‌های به عمل آمده، در نهایت به عنوان شناسایی‌های معمول در نظر گرفته می‌شود و آمادگی عراق برای دفع این عملیات، روشن نمی‌شود. با این حال با گذشت ساعتی از آغاز عملیات و اسیر شدن نیروهای بعثی، لو رفتن عملیات برای فرماندهان ایران واضح می‌شود.

مستند در بخش دیگری به این موضوع اشاره می کند که در این عملیات چهره‌های شاخص مانند سردار شهید قاسم سلیمانی، سردار محمدباقر قالیباف، سردار عزیز جعفری، سردار شهید حسین خرازی و چند چهره دیگر به عنوان فرماندهان میدانی حاضرند، اگرچه از این بین واحدهای زیرمجموعه یکی دو نفر مانند جعفری به علت آمادگی ارتش عراق در نتیجه لو رفتن عملیات، به اهداف تعیین شده نمی‌رسند. در نهایت عراق به پیروزی می‌رسد، اگرچه ایران نیز بخش‌هایی از مناطق عملیاتی را در اختیار نگه داشته تا دو هفته بعد، با عملیات کربلای ۵ ضربه نهایی را وارد کند.  ایران می‌توانست در عملیات کربلای ۴ جلوتر هم برود، اما از آن جا که پیش‌بینی از این پیشروی، با تلفات زیادی همراه است، از آن صرف‌نظر می‌شود. بنابراین در حالی که عراق انتظار نداشت ایران عملیات گسترده مجددی انجام دهد، ایران با کربلای ۵ که دو هفته بعد برگزار شد، به ۱۲ کیلومتری بصره رسید و پیروزی به دست آمد.

پخش مستند «به کلی سری» که با ناگفته‌هایی از این دو عملیات، به خصوص کربلای ۴ همراه بود، مورد توجه کاربران شبکه‌های اجتماعی قرار گرفت. کاربران با استقبال از پخش این مستند، واکنش‌های مثبتی به بیان ناگفته‌ها از این عملیات داشتند، اگرچه معتقدند همچنان جای دسترسی آزادتر به اسناد این عملیات و برخی عملیات‌های دیگر دفاع مقدس خالی است.

۵۸۵۸