جولی اسکات میثمی متولد سال ۱۹۳۷ میلادی، استاد بازنشسته زبان فارسی و پژوهشگر تاریخ و فرهنگ ایران در موسسه مطالعات شرقی آکسفورد بود که در ۹ اکتبر ۲۰۲۱ (۱۷ مهرماه ۱۴۰۰ ) در ۸۴ سالگی در کالیفرنیا از دنیا رفت. او از سال ۱۹۷۱ تا ۱۹۸۰ به تدریس ادبیات انگلیسی و ادبیات تطبیقی در دانشگاه تهران مشغول بود. همچنین در تشکیل دوره کارشناسی ارشد ادبیات تطبیقی در این دانشگاه نقش داشت. جولی اسکات میثمی در سال ۱۹۸۵ به عنوان مدرس زبان فارسی در دانشگاه آکسفورد منصوب شد و تا زمان بازنشستگی در سال ۲۰۰۲ به تدریس درس‌های ادبیات فارسی و عربی پرداخت.
«شعر دربار ایرانی قرون وسطی» (انتشارات دانشگاه پرینستون، ۱۹۸۷)، «دایره‌المعارف ادبیات عربی» (ویرایش مشترک با پل استارکی، راتلج، ۱۹۹۸)، «تاریخ‌نگاری فارسی تا پایان قرن دوازدهم» (انتشارات دانشگاه ادینبورگ، ۱۹۹۹) و «ساختار و معنا در شعر عربی و فارسی قرون وسطی: مروارید مشرق‌زمین» (راتلج، ۲۰۰۳) از جمله کتاب‌های این چهره فرهنگی هستند. همچنین ترجمه «نظامی، هفت پیکر: عاشقانه ایرانی قرون وسطایی» (انتشارات دانشگاه آکسفورد، ۱۹۹۵) در کارنامه او به چشم می‌خورد.
کتاب «تاریخ‌نگاری فارسی» او توسط محمد دهقانی ترجمه شده است. ترجمه دیگری از این کتاب هم توسط مهدی فرهانی منفرد ارائه شده است.
محمد دهقانی، مترجم، نویسنده و پژوهشگر زبان و ادبیات فارسی درباره این ایران‌شناس گفت: اطلاع زیادی از زندگی شخصی او ندارم، دورادور به واسطه کتاب‌هایش او را می‌شناسم؛ هم کتابش را ترجمه کردم و هم از کتاب دیگرش «Medieval Persian Court Poetry» (شعر درباری ایران در قرون وسطی) استفاده کردم. زمانی که این کتاب تازه منتشر شده بود، در مشهد بودم، کتاب را خواندم و خب خیلی کتاب خوبی بود و در کتاب «وسوسه عاشقی» از آن استفاده کردم و به آن کتاب ارجاع دادم. از آن سال‌ها می‌شناختمش، بعد هم «تاریخ‌نگاری فارسی» را ترجمه کردم. ایمیلی به او زدم و به او گفتم کتابت را ترجمه کرده‌ام. تا مدت‌ها جوابی نداد، به واسطه دوست‌مان محسن آشتیانی که در آمریکا است، خواهش کردم به او بگوید کتابش را ترجمه کرده‌ام. او به من گفت حالش خوب نیست و متأسفانه نابینا شده و احوال خوشی نداشت. بالاخره بعدها جولی اسکات میثمی ایمیل کوتاهی برایم فرستادم و تشکر کرد. تنها ارتباطی که من با خانم میثمی داشتم، همان بود. بعد هم احوالش بدتر شد تا این‌که متأسفانه خبر فوت‌شان را شنیدم.
او درباره درگذشت جولی اسکات میثمی در سکوت خبری و این‌که با وجود زندگی در ایران و کتاب‌هایی که درباره شعر کشورمان نوشته، چندان شناخته‌شده نیست، اظهار کرد: جولی اسکات میثمی در دایره‌المعارف ادبیات عرب هم برای آکسفورد کار می‌کرد و فکر می‌کنم مسئولش بود، می‌توان گفت بیشتر به ادبیات جهان اسلام به معنای وسیع کلمه و به ادبیات عرب توجه داشت. مشکل اکثر شرق‌شناسان این است که متأسفانه خیلی خوب نمی‌توانند متون ما را بخوانند. در همان کتاب «تاریخ‌نگاری فارسی» من اشتباه‌های بسیاری درآوردم چون از متون اصلی هم استفاده می‌کردم و می‌دیدم که ایشان در ترجمه‌هایش دچار اشتباه شده است.
این نویسنده و مترجم سپس توضیح داد: خانم میثمی آدم علاقه‌مندی بود اما اکثر شرق‌شناسان ادبیات فارسی و ادبیات عرب موضوع تحقیق‌شان است و حقیقت این است که به ما نگاه از بالا به پایین دارند زیرا ما برای‌شان موضوع تحقیق هستیم وگرنه معمولا علاقه عاطفی شکل نمی‌گیرد. کمتر شرق‌شناسی دیده‌ام که علاقه عاطفی‌ای به زبان و فرهنگ ایرانی داشته باشد. جولی اسکات میثمی در زمره اکثریت شرق‌شناسانی بود که با موضوع کار خود خیلی ارتباط عاطفی نداشت و ایران را از همان زاویه نگاه بالا به پایین غربی می‌دید و موضوع تحقیقش بود و ارتباطی را که فِرای با ایران داشت و حتی امضا می‌کرد فرای ایران‌دوست، نداشت. خیلی هم با ایرانیان ارتباطی نداشت، نمونه‌اش این بود که جواب ایمیل من را با واسطه و به زور داد. طبیعی است زمانی که چنین ارتباطی نباشد، چه لزومی دارد بخواهیم این‌ها را بیش از آن‌چه هستند بزرگ‌شان کنیم؟ ما موضوع تحقیق‌شان هستیم و وقتی کاری با آن‌ها نداریم واقعا جای تعجبی نیست.
دهقانی در ادامه گفت: جولی اسکات میثمی سال‌های سال در ایران زندگی کرده بود، فکر می‌کنم در دانشگاه تهران درس خوانده و ادبیات انگلیسی هم درس می‌داده، اطلاع زیادی ندارم، بعد هم از ایران رفت و به کلی ارتباط خود را با ایران و جامعه زنده ایران قطع کرد. ایران عهد باستان و قدیم و دوره قرون وسطی برایش اهمیت داشت و موضوع کارش بود.
۵۸۵۸
منبع: khabaronline-1590122
