با وجود اینکه امروزه روش های بسیاری برای افزایش وزن و اشتها به ویژه کودکان از مصرف داروهای شیمیایی و قرص های تقویتی گرفته تا داروهای گیاهی و مکمل ها وجود دارند که اغلب نیز توسط متخصصین توصیه می شوند اما نکته ای که در این رابطه باید بدانید عوارض شایع داروهای اشتها آور است که نباید به راحتی از آن بگذرید.
آشنایی با عوارض داروهای اشتها آور
بهتر است بدانید که در واقع اشتها آور ها نوعی دارو، مکمل و یا موادی هستند که احساس گرسنگی را در فرد افزایش خواهند داد و عموما به عنوان Orexiqenic شناخته خواهند شد. امروزه برخی از داروها و مکمل ها به صورت خاص در بازار عارضه می شوند و در برخی دیگر نیز مسئله اشتها آوری به عنوان یک اثر جانبی در نظر گرفته خواهد شد. به عبارتی دیگر برخی داروها و مکمل ها به تنهایی اشتها آور هستند و برخی دیگر کاربرد درمانی دیگری دارند و اشتها آور بودن آن ها صرفا یکی از اثرات جانبی آن دارو یا مکمل محسوب خواهد شد.
معمولا داروها، ویتامین ها و گیاهان دارویی توسط پزشک یا مشاور تغذیه به عنوان یک اشتها آور در کنار یک رژیم غذایی پر کالری برای کمک به افزایش وزن افراد لاغر توصیه خواهد شد. با وجود اینکه بسیاری از افراد دچار اضافه وزن، افزایش اشتها را مضر می خوانند اما افراد دیگری هم هستند که برای غذا خوردن نیاز به تحریک اشتها دارند.
به طور کلی بر اساس شرایط خاص مانند سرطان و یا شرایط پیری و روانی کاهش اشتها می تواند موجب کاهش وزن غیر عمدی گردد. به مراتب نیز از دست دادن وزن زیاد می تواند بر کیفیت زندگی فرد تاثیرگذار باشد و خطر ابتلا وی به بیماری ها را دوچندان کند.
با این حال استفاده از قرص های اشتها آور را می توان یکی از اشتباهات رایج در سطح جامعه دانست که اغلب به منظور افزایش وزن مورد استفاده قرار می گیرند. با وجود اینکه علم پزشکی اساسا پدیده چاقی را به عنوان یک عامل منفی در سلامت فرد معرفی خواهد کرد اما این اثر مخرب هنگامی چند برابر خواهد شد که علت ایجاد چاقی استفاده از دارو باشد.
امروزه متاسفانه شاهد افزایش مصرف داروهایی از قبیل بتامتازون و دگزامتازون در سطوح مختلف جامعه هستیم که اغلب محصولاتی که در شبکه های ماهواره ای تبیغ می شوند و یا در مراکز غیر مجاز به فروش می رسند و باعث افزایش سریع وزن خواهند شد حاوی این داروها خواهند بود.
جالب است بدانید که اغلب مصرف کنندگان این داروها افراد جوانی هستند که به منظور چاق شدن صورت یا افزایش وزن با توصیه اطرافیان و بدون تجویز پزشک دارو را خریداری و مصرف خواهند کرد. به طور قطع می توان گفت که اغلب مصرف کنندگان داروهای اشتها آور از عوارض طولانی مدت آن بی اطلاع هستند و زمانی آگاه خواهند شد که دچار عوارض غیر قابل جبرانی شده اند.
بیشتر بخوانید:
شربت‌های اشتهاآوری که با جان کودکان بازی می‌کنند
بی‌اشتهایی نشانه کدام بیماری‌هاست؟
۱۳ درمان خانگی بی اشتهایی کودکان
داروهای اشتها آور:
توجه داشته باشید که معمولا دارو و قرص اشتها آور نوعی آنتی هیستامین هستند که یکی از تاثیرات آن افزایش اشتها خواهد بود برای مثال آنتی هیستامین و ضد آلرژی سیپروهپتادین داروهایی هستند که اغلب به منظور درمان آلرژی های غذایی، فصلی، خفیف پوستی و آلرژی های مربوط به خون و پلاسما تجویز خواهند شد.
به صراحت می توان گفت که سیپروهپتادین یکی از معروف ترین داروهایی است که اغلب برای افزایش اشتها مورد استفاده قرار می گیرد در حالی که تاثیر آن بر اشتها تنها یکی از عوارض این دارو خواهد بود و همانطور که متوجه شدید کاربرد های سیپروهپتادین چیز دیگری است.
عوارض مصرف داروهای اشتها آور:
با وجود اینکه دارو های اشتها آور مزیت هایی دارند اما فاقد عوارض نیستند و در ادامه سعی داریم تا شایع ترین عوارض دارو های اشتها آور را بیان نماییم. دارو های اشتها آور اغلب بر روی دستگاه اعصاب مرکزی اثر می گذارند و به مرور زمان باعث بروز عوارض خطرناک مختلف خواهند شد. تاثیر این داروها بر کودکان شامل موارد مختلفی خواهد بود:
- گیجی
- خواب آلودگی
- نداشتن تمرکز
- بی قراری شدید
- کمبود خواب به دلیل هیجان زیاد
- کاهش فشار خون
- اثر بر عملکرد کبد
- تپش قلب شدید
- بروز اسهال و استفراغ
- یبوست شدید
همچنین در صورت مصرف بیش از حد بروز مسمومیت، کاهش هشدار های مغزی و اختلال در دفع ادرار نیز می تواند از دیگر عوارض آن باشد. به خاطر داشته باشید که مصرف زیاد داروهای اشتها آور در کودکان می تواند باعث توهم، مشکلات قلبی، ریوی و حتی در مواردی مرگ شود.
راهکارهای علمی جهت افزایش اشتها:
از آنجایی که راه افزای وزن به مراتب بالا بردن مقداری دریافت کالری است به همین خاطر در افراد کم اشتها بایستی مواد غذایی مصرف شوند که در حجم کم انرژی بیشتری ایجاد کنند. در این افرا مصرف مایعات و حله حوله بایستی کاهش یابد و در کودکان کم اشتها نیز ساختن شیر با مغزها، عسل و شیر خشک توصیه می شود. به هیچ وجه مواد پرچرب را در وعده های غذایی تان قرار ندهید البته که این چربی ها اغلب در افزایش و دریافت انرژی کودکان تاثیری مثبت خواهند داشت.
به طور کلی تمام روش های درمانی بایستی بر این اصل استوار باشند که حجم غذا کم ولی انرژی آن بالا باشد. توصیه بسیاری از متخصصان تغذیه این است که سالاد را همیشه پیش از غذا مصرف نمایید اما در مورد کودکان کم اشتها نظر این است که حجم غذا را ابتدا میل کنند و سپس سالاد بخورند.
همچنین مصرف مایعات همراه با غذا توصیه نمی شود و بهتر است از مواد کم انرژی از جمله فیبر و سبزیجات به مراتب کمتر استفاده نمایید. در مقابل نیز مواد دارای نشاسته از جمله پوره سیب زمینی و کمی کره برای افزایش اشتها موثر هستند و البته که مصرف بیش از حد سیب زمینی می تواند سلول های چربی را در کودک افزایش دهد و در آینده او را با خطر افزایش وزن مواجه کند.
به همین خاطر بهتر است اگر می خواهید وزن کودکتان را افزایش دهید و مقدار اشتهای او را بالا ببرید از تمامی گروه های غذایی به میزان مشخص و منظم استفاده نمایید و میزان انرژی دریافتی را نیز افزایش دهید.
