دکتر مصطفی قانعی در گفتوگو با ایسنا، درباره ضرورت انجام طرحهای مطالعاتی واکسن کرونا در شرایط فعلی، گفت: انجام این مطالعات از نظر ما لازم است؛ یک زمانی میگفتند چرا این همه واکسن تولید میکنید؟ و الان مشخص شده کسی که دو واکسن قبلی را مثلا از نوع ویروسی تزریق کرده است، واکسن دز سوم را باید پروتئینی تزریق کند و بنابراین اگر کشوری خودش این توانایی را داشته باشد، لازم نیست مجددا واردات انجام دهد.
او تاکید کرد: مشخص شد که هر واکسن اثری مخصوص خواهد داشت؛ مثلا واکسن اسپوتنیک در کاهش مرگ و میر موثرتر است، واکسنهای پروتئینی را میتوان به اطفال تزریق کرد و... و. اکنون سوال میشود چرا با اینکه اکثر جامعه واکسن زدند بازهم واکسن تولید میکنید؟ باید گفت این تصور باطلی است که فکر کنیم کرونا تمام میشود و سال بعد واکسن لازم نداریم. اگر غفلت کنیم فناوران ما نسبت به حضور در عرصه دلسرد میشوند لذا باید انواع واکسن را تولید کنیم و تولید کننده هم حمایت شود تا تولید واکسن به شیوهای باشد که بتوان کل کشور را ظرف دو ماه واکسینه کرد.
وی تاکید کرد: قطعا جهشهای ویروس را خواهیم داشت و تنها راه کاهش مرگ و میر ناشی از کووید۱۹، واکسن است.
او درباره واکسیناسیون دز سوم علیه کرونا، بیان کرد: هر کسی که دو دز واکسن قبلی را از یک نوع زده است منعی برای دریافت دز سوم از همان نوع واکسن را ندارد اما ارجح این است که اگر کسی دو واکسن اول را بر پایه ویروسی تزریق کرده است، دز سوم را بر پایه پروتئینی تزریق کند و اگر دو واکسن اول را از نوع ویروس غیرفعال تزریق کرده است، دز سوم را بر پایه پروتئینی دریافت کند. مطالعات نشان داده است واکسیناسیون ترکیبی اثرگذاری بیشتری خواهد داشت.
وی در پاسخ به این سوال که آیا کسانی که واکسن سه دزه پاستوکووک را تزریق کردهاند، لازم است اکنون برای تزریق دز چهارم واکسن مراجعه کنند یا خیر؟ افزود: هنوز مطالعه انستیو پاستور در حال انجام است که آیا آنتیبادی افراد پس از سه دز افت میکند یا خیر؟ اگر آنتی بادی افت نکند نیازی به تزریق دز بعدی نیست. در مورد واکسن سینوفارم این اتفاق افتاد که آنتیبادی در بدن افرادی که آن را تزریق کرده بودند پس از چهار ماه بویژه در سنین بالا افت کرد لذا لازم بود که دز بعدی هم تزریق شود. از طرفی دیده شد که بعد از سه دز ولو سویه امیکرون هم رخ دهد، مرگ و میر بسیار پایین خواهد بود و مشکلی پیش نمیآید.
قانعی درباره تاثیر واکسنهای کرونا بر سویه امیکرون کووید۱۹، گفت: به طور مشخص هر جهشی تاثیر واکسن را کم میکند و این امر قطعی است اما آنچه که دیده شده است، تزریق سه دز واکسن به طور قطع و یقین تا ۹۰ درصد باعث پیشگیری از مرگ میشود و ما هیچ روشی نداریم که تا این حد اثرگذار باشد. برایمان مهم نیست که کرونا مانند سرماخوردگی خود را نشان ندهد بلکه برایمان مهم است افراد در بیمارستان بستری نشوند و فوت نکنند. کرونا یک ویروس ماندگار است که با بشر خواهد ماند بنابراین باید روشهای ما به گونهای باشد که منجر به کاهش مرگ و بستری شود.
او درباره صادرات واکسنهای ایرانی کرونا اظهار کرد: اکنون باید کشور استراتژی جدی پیش بگیرد و برای یک واکسیناسیون در حد ۱۰۰ میلیون نفری ذخیره استراتژیک داشته باشد و بعد ببیند که روند کرونا به چه شکل میشود. اگر قرار باشد ما پیکهای مکرر داشته باشیم نیاز داریم این واکسنها را پیش خرید کرده و تزریق کنیم و سپس گام بعدی این است که اجازه دهیم اینها صادرات داشته باشند.
وی با اشاره به اینکه صادرات واکسن یک سری مشکلات خود را دارد، تاکید کرد: اولا باید مقالات منتشر شده تعامل خوبی با کشور طرف مقابل برقرار کند اکنون فروش واکسن دیگر به آن راحتی که در ابتدا بود، نیست. نکته مهم دیگر این است که وقتی کشوری قول داد و قرارداد بست، باید واکسن تعهد شده را تحویل دهد و مثل کووکس نشود که پول گرفت اما واکسن ما را تحویل نداد. این موضوع باید حل شود که آیا یک واکسنساز هر زمان که بخواهد اجازه دارد واکسن صادر کند یا خیر؟ تا اطمینان نداشته باشد نمیتواند قرارداد ببندد. یکی از معضلات صادراتی ما این است که هیچ کس اطمینان ندارد که زمان صادرات چه اتفاقی در انتظارش است درحالی که این موضوع باید قطعی باشد که بتواند بازاریابی و جذب سرمایه انجام دهد.
وی در پایان، گفت: واکسن مصوبه ستاد ملی کرونا است که به معاون اول ریاست جمهوری دستور دادند نسبت به پیشخرید واکسن اقدام کند و این یکی از گلوگاههایی است که درباره واکسن داخلی باید اعمال شود. واکسن سازهای ما قدرت تولید پایین و بین ۳ تا ۵ میلیون دز در ماه دارند و زمانی میتوانند اوج تولید داشته باشند که حمایت دولتی را داشته باشند تا برای بحرانهای احتمالی آماده شوند. کشور های دنیا از واکسن سازهای خود حمایت کردند تا بزرگ شوند. چین تولید واکسن خود را به ۳ میلیارد دز واکسن در سال رسانده است و این موارد جز با حمایت دولتی، شدنی نیست.