روزنامه دنیای اقتصاد نوشت: این ماده خوراکی را معجزه طبیعت مینامند چراکه علاوه بر طعم و عطر دلپذیر خواص درمانی بسیاری دارد. صحبت از عسل است. خوراکی پرفایده و لذیذی که انسان و حتی بسیاری از حیوانات را به سوی خود جلب میکند. امروزه بشر با استفاده از تجربه طولانی نگهداری کلونیهای زنبور در کندوهای مصنوعی، توانسته به میزان قابل توجهی تولید عسل را بالا ببرد و در تغذیه، درمان و تولید فرآوردههای بهداشتی از آن استفاده کند. تولید عسل در طول سالهای اخیر شاهد تحولات زیادی بوده و با کمک دانش و تکنولوژیهای روز، تولید آن مدام در حال افزایش است. به همین دلیل بازار تولید و فروش آن نیز در حال گسترش است. اما صنعت زنبورداری در ایران مانند بسیاری دیگر از بخشهای صنعت کشاورزی و دامداری با چالشها و مشکلات متعددی مواجه است. از این رو زنبورداران کشور متناسب با دانش و توانایی مالی و تجهیزاتی که در اختیار دارند سعی میکنند تولید خود را حفظ کنند.
مشکلات عمده زنبورداران شامل گرانی شکر به عنوان اصلیترین نهاده، افزایش قیمت انواع داروها، سرمازدگیها و بخشی هم مربوط به افزایش هزینه حملونقل کندوها، برای رسیدن به مناطق خوش آب و هوا میشود. قیمت شکر امسال چند بار تغییر کرد به طوری که از اوایل سال از ۱۳هزار تومان تا ۱۸هزار تومان به صورت فله تحویل داده میشد و بنا بر فصل قیمتها نوسان داشت. الان نیز فصلی است که زنبوردار بیشتر شکر مصرف میکند بنابراین قیمت علاوه بر اینکه از سوی بازار بالا میرود به دلیل بالا رفتن تقاضا، در بازار نیز باز شاهد افزایش قیمت خواهیم بود.
فعالان این بازار در مورد چالشهای زنبورداران میگویند در بحث بازار عسل معروفترین مشکل پیش رو شکر است که زنبورداران بهخصوص آنهایی که به اصطلاح «عسل نیمه تغذیه» تولید میکنند درگیر آن هستند. به این ترتیب تغییر قیمت شکرکه در ماههای گذشته بارها انجام شده باعث میشود قیمت عسل دائما تغییر کند. پس میتوان این طور نتیجه گرفت که شکر برای زنبورداری حکم دلار برای اقتصاد یک مجموعه را دارد که وقتی تغییر میکند روی همه چیز صنعت زنبورداری تاثیر میگذارد.
چالش عسلهای تقلبی.
اما موضوع دیگری که بازار عسل در ایران را تهدید میکند عسلهای تقلبی است. در حقیقت حجم بالای عسل تقلبی و غیراستاندارد در بازار علاوه بر اینکه بر صنعت نیمه جان زنبورداری ضربه میزند، تهدید جدی نیز برای سلامت خانوادههاست. متاسفانه در کشور هیچگونه فرهنگ سازی روی شناخت عسل طبیعی از تقلبی نشده است. با یک جستوجوی اینترنتی به راههای مختلفی برای تشخیص عسل اصل از تقلبی میرسید، اما پیش از این و بنابر گفتوگویی که یکی از کارشناسان تولید عسل با روزنامه «دنیایاقتصاد» داشت، وی تاکید کرده بود که شناسایی عسل اصل از تقلبی بسیار سخت است و این مورد در آزمایشگاهها اثبات میشود. درهمین حال، اما فعالان این بازار معتقد هستند عسل تقلبی با استفاده از آب، شکر و آب لیمو و جوشاندن آن، ماده غلیظ و شیرین تهیه میشود که با افزودن کمی موم طبیعی یا موم مصنوعی و اسانسهای مختلف، آن را به عنوان عسل اصل میفروشند، این ماده غلیظ را حتی گاهی روی موم و قفسههای کندو اضافه میکنند و در کندو میگذارند و در کنار جادهها به نام عسل طبیعی عرضه کنند.
دامنه قیمتی عسل طبیعی
بسته به کیفیت عسل و نوع گیاهی که زنبور از آن تغذیه کرده است قیمت عسل متفاوت است و بنابراین برای قیمت عسل ملاک مشخصی وجود ندارد. به گفته یکی از کارشناسان صنعت زنبورداری، با این وجود اگر عسلی کمتر از ۱۲۰تا ۱۳۰هزار تومان (به ازای هر کیلوگرم) باشد قطعا عسل غیرطبیعی است چرا که امسال تولید هر کیلوگرم عسل طبیعی برای زنبوردار بین ۱۰۰ تا ۱۱۰هزار تومان تمام میشود. البته باید تاکید کرد لزوما گران بودن، طبیعی بودن عسل را تضمین نمیکند. اگرچه عسل خواص معجزه آسای زیادی دارد، اما کارشناسان تغذیه توصیه میکنند روزانه کمتر از ۲۵ گرم فروکتوز مصرف شود چرا که مصرف زیاد آن میتواند برای بدن زیان بار باشد. با این توضیح در ادامه قیمت فروش انواع عسل در بازار را مشاهده میکنید: عسل یک کیلوگرمی فوق بکر پارس کندو ۸۵۰هزار، عسل ۸/ ۱کیلوگرمی کوهستان شیگوار ۳۲۵هزار، عسل۱۷۰۰ گرمی سیگل پارسخمین ۲۶۰هزار، عسل ۹۶۰گرمی گون ارگانیک برند اورازان ۲۵۵ هزار، عسل طبیعی ۵/ ۱ کیلویی آذرکندو ۲۵۰هزار، عسل ۹۶۰گرمی ارگانیک آویشن اورازان ۱۹۰ هزار، عسل یککیلوگرمی طبیعی چند گیاه سرآمد خوانسار ۱۶۵ هزار، عسل ۸۰۰گرمی کریستال موم دار برند جیران ۱۵۵هزار، عسل سبلان یک کیلویی موم دار ۱۳۰هزار، عسل ۵۰۰گرمی دیابتی ۵ستاره فدک ۹۵هزار، عسل یک کیلویی ارگانیک چند گیاه برند بهاره گلدکوهپناه ۵۰۵ هزار و عسل قاشقی ۵۰ گرمی چوپر در پنج بسته ۴ عددی با قیمت ۵۰هزار تومان به فروش میرسد.