در سند ازدواج و عقدنامه زوجین، می تواند تعهدات و شروطی ذکر شود که این شرط ها توسط خود آن ها و با توافق گذاشته می شود. شرط های ضمن عقد با وجود اینکه در قوانین مشروط به ازدواج ذکر نشده است اما می تواند در سند ازدواج و عقدنامه قید شود زیرا در برخی از موارد زوجین برای ازدواج شروطی را از سوی خود برای فرد مقابل قرار می دهند که شروطی شخصی است و برای اینکه فرد از عملی شدن این شرط اطمینان حاصل کند آن را مانند بندهایی در عقدنامه قید می کنند و هر و زوج وظیفه دارند که آن را امضا کنند.
شروط ضمن عقد چه ویژگی هایی دارد؟
شرطهایی که در ضمن عقد قرار داده می شود در فقه اسلامی به آن اشاره شده است که بر طبق آن در قانون مدنی ایران ازدواج را توافق و قراردادی دو طرفه میان زن و مرد می دانند که در آن هر یک از زوجین دارای تعهداتی نسبت به یکدیگر هستند. زمانی که زن و شوهر شرط های موجود در عقدنامه را امضا می کنند هر یک دارای وظایف و تعهداتی خواهند شد که شامل حقوق معنوی و مدنی است در کنار این حقوق از حقوق مادی نیز صحبت می شود که با عنوان مهر و نفقه از آن یاد می شود.
برخی از شرایط ازدواج جزو عقدنامه هستند و جدای از اینکه زوجین تقاضا داشته باشند در عقدنامه قید می شود حقوقی مانند مهر و نفقه از این جمله می باشند و اما برخی از حقوق که شامل حقوق معنوی افراد هستند طبق میل و خواست زوجین می تواند در عقدنامه و سند ازدواج ذکر شود. به عنوان مثال: یکی از شرط های ضمن عقد می تواند اجازه حق طلاق از جانب مرد به زن باشد یا شرطهایی همچون رفتن به سفر مکه، ادامه تحصیل، اشتعال و … که ممکن است برخی از دختر خانم ها در رابطه با انجام این تعهدات از سوی همسر خود دچار تردید شوند می توانند با بیان آن در عقدنامه اطمینان حاصل کنند که همسر آن ها در آینده با ادامه تحصیل و اشتغال آن ها مشکل نداشته باشد، برای آگاهی از شرایط دوازده گانه سند ازدواج می توانید در اینجا کلیک کنید.
در اینجا به خوبی متوجه شده اید که شروط قید شده در عقد برای تغییر دادن برخی از حقوق استفاده می شود اما این قوانین دارای چه حدودی هستند؟ در قانون اسلامی بیان می شود که این شروط تا زمانی می تواند به عنوان شرط های ضمن عقد پذیرفته شوند که بر خلاف قوانین تفسیری نباشند. این قانون در گذشته مشکلاتی را ایجاد کرده است و موجب شده تا چند همسری در دوران معاصر رواج داشته باشد. اما در حال حاضر سند ازدواج در کشور ایران به شکلی تنظیم شده است که شروط ضمن عقد به عنوان بندهای اضافی و پیشنهادی بیان می شود.
مواردی از شرط ضمن عقد:
ممکن است برخی از دفاتر اسناد شرط های ضمن عقد را در سند ازدواج نپذیرند که می توانید با مراجعه به قوه های قضایی این مشکل را برطرف کنید. در اینجا نمونه هایی از این شرط های که می تواند در سند ازدواج بیان شود را برای شما بیان خواهیم کرد و بیشتر با آن ها آشنا خواهید شد.
- وکالت بلاعزل و حق اقدام به طلاق برای زوجه با مهریه یا بدون مهریه
- حق خروج از کشور و عدم نیاز به اجازه همسر
- خق ادامه تحصیل برای زوجه
- اجازه زوج برای اشتغال زوجه
- بعد از متارکه زوجین حق دارند تا اثاثیه را به انصاف بین خود تقسیم کنند
- اجازه تعیین حق مکان سکونت توسط زوج یا زوجه
- در صورت فرزند دار شدن و طلاق والدین حق سرپرستی از فرزندان توافقی باشد.
استفاده از این شرط ها کمک می کند تا در صورت وجود نابرابری در میان زوجین با استفاده از تعیین شرط های توافقی مشکل نابرابری حل شده و امکان ازدواج وجود داشته باشد. این شرط ها برای حل مشکلات میان زوجین توسط قوه قضاییه گسترش یافته و این ارگان دولتی شرط های ضمن عقد را تعیین کرده است.
شرط مبطل:
شروطی که از آن با عنوان شروط مبطل یاد می شود موجب باطل شدن عقدنامه زوجین می شود این شروط با اصل ازدواج در تضاد هستند و آن را نقض می کنند. این شروط ضمن عقد که مبطل است شرط غیر مقدور، شرط نامشروع و شرط بی فایده است.
وجود شرط های ضمن عقد نشان می دهد که زندگی مشترک علاوه بر پیوند عاطفی میان زوجین دارای تعهدات و توافقاتی است که توجه به آن ها می تواند دارای اهمیت باشد.
نکاتی در رابطه با شرط های ضمن عقد ازدواج
از سال ۱۳۶۰ در سند ازدواج شرطهایی با عنوان شرط ضمن العقد قید شدکه بر اساس آن سردفتر موظف است که قبل از اجرای عقد، آنها را برای زوجین قرائت کرده و در صورت نیاز مفهوم شان را برای آنها بیان نماید تا از این طریق زوجین با آگاهی کامل هر یک از شرطهای مورد قبول خود را امضا نمایند.
همچنین علاوه بر این شروط، زوج ها می توانند در قباله ازدواج هر شرطی که تمایل دارند را به عقدنامه اضافه کرده و امضا کنند.
مرد در برابر زن دارای حقوق و اختیاراتی همچون حق طلاق، ازدواج مجدد، تعیین محل سکونت و زندگی خانوادگی … بوده که زن فاقد این اختیارات است، حال ممکن است برخی مردان از این حقوق سوء استفاده کنند، حال زن می تواند با توجه به شرطهای ضمن عقد تا حدی محرومیت های قانونی خود را جبران نماید.
شرطهای مخالف مقتضای عقد، شروطی هستند که با فلسفه عقد در تضاد می باشند، حال نظرات مختلفی در این رابطه وجود دارد؛ عقیده برخی فقها بر این است که اساس عقد ازدواج، تشکیل خانواده و تمتع جنسی زوجین از هم می باشد، اما اجماع فقها بر این است که زن می تواند شرط عدم رابطه جنسی داشته باشد و از نظر شرعی نیز هیچ مانعی ندارد.
شرطهای موافق مقتضای عقد نیز شروطی هستند که مخالفتی با مقتضای عقدندارد، بنابراین با توافق طرفین می تواند جایگزین قانون شود، این قانون به زنان اجازه خواهد داد که تا اصلاح قوانین از این شرطها برای جبران کمبود های حقوقی شان استفاده نمایند و در صورت وجود اختلاف تا حدی از حقوق خود دفاع کنند.
