وی افزود: اما در سال‌های بعد یعنی از سال 56 و 57 تا آخرین قراردادی که در سال 62 با آب منطقه‌ای داشتیم، دیماند اختصاص یافته 40 میلیون مترمکعب آب بود که برای تولید 2.4 میلیون تن فولاد در نظر گرفته شده بود. با توجه به مقدار دیماند، برای تولید هر کیلوگرم فولاد باید 16.5 لیتر آب مصرف می‌کردیم، درحالی‌که هیچ‌گاه این اتفاق رخ نداد. پیش‌بینی می‌شود در سال 1400 مصرف آب فولاد مبارکه تا پایان سال به 14 میلیون مترمکعب برسد.
سهم ناچیز فولاد مبارکه در مصرف آب زاینده‌رود
طباطبائیان افزود: اطلاعات سد زاینده‌رود نشان می‌دهد به دلیل بحران آبی موجود در منطقه که علت اصلی آن کمبود بارش‌ها در حوزه زاینده‌رود است، مجموعا 570 میلیون مترمکعب آب در سال جاری از سد رها شده که از این مقدار تاکنون سهم فولاد مبارکه 8.8 میلیون مترمکعب معادل تقریبا 1.5 درصد کل آب است.
وی تصریح کرد: از مقدار باقی‌مانده تقریبا 150 میلیون مترمکعب در چهار محال و بختیاری، 250 تا 300 میلیون مترمکعب در بخش شرب اصفهان و یزد و مابقی هم در یک مرحله در تیرماه برای کشاورزی رها شد. غیر از موارد یاد شده دیگر آبی رها نشده چون آبی وجود نداشته است. این در حالی است که متأسفانه اطلاعات موجود در سطح جامعه، آدرس‌های غلطی است که با آن ما را متهم می‌کنند.
مدیر انرژی و سیالات فولاد مبارکه درباره طرح انتقال آب از خلیج‌فارس به اصفهان نیز گفت: یکی از مباحثی که از چند سال پیش مطرح شده، انتقال آب دریا پس از شیرین‌سازی به مرکز کشور است که در سال‌های قبل توسط شرکت‌های معدنی در استان یزد و کرمان به نتیجه رسیده است. بر این اساس بخشی از آب توسط آن‌ها تصفیه‌شده و به مرکز کشور منتقل می‌شود.
وی تصریح کرد: اکنون باید زمین مناسب در استان هرمزگان نزدیک در دریای عمان یا نزدیک خلیج‌فارس مشخص شده و اختصاص یابد تا بتوان تجهیزات شیرین‌سازی آب را در آنجا احداث کرده و توسط 15 ایستگاه پمپاژ، آب پس از شیرین‌سازی به مرکز کشور منتقل شود. نکته مهم در این میان این است که پروژه‌های ذیل این پروژه هم‌زمان انجام شود و همه مسائل فنی و مجوزات حل شود تا این پروژه به ثمر برسد.
طباطبائیان ادامه داد: با احداث خطی به طول تقریبا 910 کیلومتر آب از دریا به صنایع استان منتقل می‌شود. حجم آبی که قرار است منتقل شود تقریبا 200 میلیون مترمکعب در سال است که به‌صورت یک‌جا منتقل نمی‌شود. در واقع به‌صورت پلکانی بر اساس مجوز سازمان محیط‌زیست انجام می‌شود.این آب پیش‌بینی می‌شود 3 تا 4 سال دیگر به استان اصفهان و صنایع آن برسد تا بارِ هرچند اندکِ صنایع از زاینده‌رود برداشته شود.
مدیر انرژی و سیالات فولاد مبارکه افزود: الآن صحبت کلی فولاد مبارکه به‌عنوان یکی از مصرف‌کنندگان آب از زاینده‌رود این است که همه بخش‌ها باید به سمت بهینه‌سازی مصرف آب حرکت کنند. فولاد مبارکه به‌تنهایی نمی‌تواند مشکل زاینده‌رود را حل کند. در قسمت‌های کشاورزی نیز باید به سمت استفاده از تکنولوژی روز، کشاورزی نوین و کاهش مصرف آب حرکت کنند. برای مثال ما برای تولید یک کیلو آب به 400 لیتر آب نیاز داریم حال این عدد را با میزان آب موردنیاز برای تولید یک کیلو فولاد مقایسه کنید که 2.2 لیتر است.
وی تصریح کرد: مدیریت یکپارچه کشت و کشاورزی تأثیر چشمگیری در کاهش مصرف آب دارد. اگر 5 درصد میزان مصرف آب در بخش کشاورزی یا در بخش شرب کاهش یابد، تأثیرش به‌مراتب بیش از کاهش 10،20 یا 50 درصدی آب فولاد مبارکه و صنایع است. باید در این حوزه سرمایه‌گذاری شود و دولت نیز از کشاورزان حمایت کند تا بتوانند این اقدامات را در این حوزه انجام دهند و همه از نتایج آن بهره‌مند شویم.
کاهش 85 درصدی مصرف آب در تولید فولاد خام در شرکت فولاد مبارکه
سید مجید ستاینده، رئیس دفتر برنامه‌ریزی و کنترل نگهداری و تعمیرات انرژی و سیالات شرکت فولاد مبارکه نیز در بخش دیگری از این گفت وگو به کاهش 85 درصدی مصرف آب در تولید فولاد خام در شرکت فولاد مبارکه به‌عنوان یکی از مهم‌ترین رویکردهای شرکت در زمینه استفاده بهینه از انرژی اشاره کرد و گفت: وظیفه اصلی ناحیه انرژی و سیالات، تأمین انرژی و سیالات پایدار و مطمئن برای نواحی تولیدی شرکت فولاد مبارکه است.
رئیس دفتر برنامه‌ریزی و کنترل نگهداری و تعمیرات انرژی و سیالات تصریح کرد: بدیهی است برای اینکه این ناحیه بتواند به رسالت اصلی خود جامعه عمل بپوشاند، فرایندهای مختلفی را توسط 8 واحد زیرمجموعه خود که دو واحد به دفتر فنی تولید و تعمیرات و 6 واحد دیگر به بخش‌های تولیدی مربوط است انجام می‌دهد.
رئیس دفتر برنامه‌ریزی و کنترل نگهداری و تعمیرات انرژی و سیالات گفت: این شرکت برای حیات خود به حامل‌های مختلف انرژی نیاز دارد که شاید مهم‌ترین آن‌ها آب باشد. در سالیان گذشته و از ابتدای راه‌اندازی فولاد مبارکه بر اساس قراردادی که این شرکت و آب منطقه‌ای منعقد کرده‌اند، فولاد مبارکه مجوز آب موردنیاز خود را از رودخانه زاینده‌رود دریافت کرده و به این شکل آب موردنیاز خود را تأمین می‌کرده است.
هجمه ایجادشده علیه صنایع درباره آب صحیح نیست
وی ادامه داد: بر اساس آماری که در کشور وجود دارد، 90 درصد آب کشور در بخش کشاورزی مصرف می‌شود، درحالی‌که 6 درصد در بخش شرب و تنها 4 درصد توسط صنایع مصرف می‌شود بنابراین هجمه‌ای که در این حوزه برای صنایع به وجود آمده صحیح نیست.
رئیس دفتر برنامه‌ریزی و کنترل نگهداری و تعمیرات انرژی و سیالات گفت: آمار استان اصفهان نیز نشان می‌دهد که حدود 2 تا 3 درصد آب توسط بخش صنعت مصرف می‌شود که این مقدار هم هر سال کاهش می‌یابد. شرکت فولاد مبارکه خود یکی از صنایع پیشرو در زمینه کاهش مصرف آب به شمار می‌آید.
ستاینده افزود: این شرکت برای کاهش وابستگی به آب خام پروژه‌های مختلفی را انجام داده که به‌طورکلی به سه دسته تقسیم می‌شود. دسته اول پروژه‌های مربوط به کاهش مصرف است که روزبه‌روز و سال‌به‌سال مصرف آب در شرکت کاهش داده است. از سال 1391 که بحران آب شکل جدی‌تری به خود گرفته، بالغ بر 100 کیلومتر از شبکه‌های انتقال و توزیع آب داخل شرکت فولاد مبارکه نوسازی شد.
سیاست فولاد مبارکه قطع وابستگی به زاینده‌رود است
ستاینده در پاسخ به این سؤال که چند درصد استحصال آب صنعتی از پساب محقق می‌شود، گفت: فارغ از پروژه‌های کاهش مصرف آب، پروژه‌های تأمین پساب شهری هم در فولاد مبارکه انجام شده است. سیاست فولاد مبارکه قطع وابستگی به آب رودخانه است که بر اساس آمار برداشت این شرکت از آب زاینده‌رود سال‌به‌سال کمتر شده است.
وی افزود: این کار در دنیا مرسوم است. مهم‌ترین و جدیدترین منبع جایگزین آب خام، پساب است به همین دلیل فولاد مبارکه هم به این سمت حرکت کرد. در همین خصوص توسط مدیرعامل وقت فولاد مبارکه، قراردادی با شرکت آبفا بسته شد که بر اساس آن پساب‌های شهری مبارکه، صفائیه، زرین‌شهر و ورنامخواست خریداری شد.
رئیس دفتر برنامه‌ریزی و کنترل نگهداری و تعمیرات انرژی و سیالات تصریح کرد: در عوض فولاد مبارکه هم متعهد شد که کانال‌ها و سیستم فاضلاب شهری را در این شهرها احداث کند. از سال 1397 این پساب‌ها تصفیه‌شده و در فرآیند تولید و بازچرخانی آب استفاده می‌شود. هر سال به میزان بیشتری از پساب استفاده و به همین نسبت آب خام رودخانه را کمتر مصرف می‌شود. البته ما به دنبال اضافه کردن پساب شهرهای دیگر ازجمله شهر مجلسی، طالخونچه و حسن‌آباد هم هستیم.
ستاینده اظهار کرد: پروژه‌های بعدی مربوط به تصفیه پساب است که در این حوزه طراحی، ساخت و راه‌اندازی واحد RO فولاد مبارکه قرار دارد که وظیفه آن تصفیه پساب‌هایی است که در آن واحد موجود است. این واحد پساب را به آب تبدیل کرده و بازچرخانی می‌کند. واحد RO هم‌اکنون داخل مدار است.
