عوامل التهاب مثانه در خانمها و راههای تشخیص آن

التهاب سیستیت یک اصطلاح پزشکی برای التهاب مثانه است. بیشتر اوقات, این التهاب ناشی از عفونت باکتریایی است و عفونت مجاری ادراری نامیده می شود. عفونت مثانه می تواند دردناک و آزار دهنده باشد و اگر عفونت به کلیه ها منتقل شود می تواند یک مشکل سلامتی جدی باشد.

به طور معمول, التهاب مثانه ممکن است به صورت واکنشی به داروهای خاص, پرتودرمانی و یا محرک های بالقوه, مانند اسپری بهداشتی زنانه, ژل و یا استفاده طولانی مدت از کاتتر رخ دهد.

التهاب مثانه نیز ممکن است در یک بیماری دیگری رخ دهد. درمان معمول برای سیستیت باکتریایی آنتی بیوتیک است که چنانچه در بخش سلامت نمناک می خوانید درمان برای انواع دیگر سیستیت به علت اساسی آن بستگی دارد.

علت ایجاد التهاب مثانه چیست؟

علائم التهاب مثانه:

علائم التهاب مثانه و نشانه هایش اغلب شامل موارد زیر هستند:

• تمایل شدید و مداوم برای ادرار کردن
• احساس سوزش در هنگام ادرار کردن
• وجود خون در ادرار (هماچوری)
• ادرار ابری یا بدبو
• ناراحتی لگن
• احساس فشار در قسمت تحتانی شکم
• تب درجه پایین

در کودکان خردسال شب ادراری می تواند با عفونت ادراری باشد.

سوزش ادرار از علائم التهاب مثانه

چه زمانی باید برای التهاب مثانه به پزشک مراجعه کرد؟

در صورت ابتلا به عفونت کلیه, به دنبال کمک پزشکی فوری باشید, مخصوصا اگر این علائم را داشتید:

• درد کمر یا پهلو
• تب و لرز
• تهوع و استفراغ

اگر شما ادرار فوری, مکرر و یا دردناک داشتید که بیش از چند ساعت یا بیشتر طول بکشدو یا اگر خون را در ادرار خود می بینید, به پزشک مراجعه کنید. اگر در گذشته دچار عفونت ادراری بودید و علائم قبلتان را داشتید, به پزشک مراجعه کنید. هم چنین اگر یک دوره آنتی بیوتیک را تمام کردید, به پزشک مراجعه کنید.

علل التهاب مثانه:

سیستم ادرار شما شامل کلیه ها, ادرار, مثانه و مجرای پیشاب است و همه اینها نقشی در حذف ضایعات از بدن دارند. کلیه ها نقش فیلتر را دارند و غلظت مواد زیادی را تنظیم می کنند. لوله ها، ادرار را از کلیه ها به مثانه حمل می کنند, جایی که تا زمان خروج از مجرای پیشاب, ذخیره می شود.

ارتباط التهاب مثانه با کلیه ها

التهاب مثانه باکتریایی:

عفونت ادراری معمولاً زمانی روی می دهد که باکتری ها از خارج بدن از طریق مجرای ادراری وارد مجاری ادراری شوند و تکثیر شوند. بیشتر موارد التهاب مثانه از نوع اشریشیا کلی (ای.کولای) هستند.

عفونت های مثانه ای ممکن است در نتیجه آمیزش جنسی در زنان رخ دهد. اما حتی دختران و زنان غیر فعال جنسی نیز مستعد ابتلا به عفونت های مجاری ادراری تحتانی هستند، زیرا ناحیه تناسلی خانم ها اغلب سبب التهاب مثانه می شود.

سیستیت غیرعفونی:

گرچه عفونت های باکتریایی شایع ترین علت التهاب مثانه هستند, اما عوامل غیرعفونی نیز ممکن است باعث التهاب مثانه شوند.

برخی مثال ها شامل این موارد هستند:

سیستیت میانبافتی:

علت این التهاب مزمن مثانه, سندرم مثانه دردناک است. بیشتر موارد در زنان تشخیص داده شده است. تشخیص و درمان آن مشکل است.

سندرم مثانه دردناک در زنان

چه چیزی باعث التهاب مثانه می شود؟

التهاب مثانه:

پرتو درمانی سطح لگن می تواند موجب تغییرات التهابی در بافت مثانه شود.

التهاب خارجی مثانه:

استفاده طولانی مدت از کاتتر می تواند شما را مستعد عفونت باکتریایی و آسیب بافتی کند که هر دو می توانند موجب التهاب شوند.

التهاب ناشی از دارو:

داروهای خاصی به ویژه داروهای شیمی درمانی و سیکلوفسفامید می توانند باعث التهاب مثانه شوند.

التهاب مثانه از طریق مصرف برخی داروها

دلایل التهاب مثانه را بدانید

سیستیت با شرایط دیگر همراه است.

سیستیت ممکن است گاهی به صورت یک عارضه دیگر اختلالات مانند دیابت, سنگ های کلیوی, پروستات بزرگ یا آسیب های نخاعی رخ دهد.

سیستیت شیمیایی:

برخی از افراد ممکن است نسبت به مواد شیمیایی موجود در فراورده های خاصی حساس باشند, مانند حباب ساز حمام, اسپری بهداشتی زنانه یا ژل اسپرم کش, و ممکن است یک واکنش نوع آلرژیک را درون مثانه ایجاد کنند و موجب التهاب شوند.

ایجاد التهاب مثانه با استفاده از مواد شیمیایی

عوامل خطر التهاب مثانه:

برخی از افراد ریسک بیشتری برای عفونت های مثانه یا عفونت های ادراری مکرر را دارند. زنان یکی از این گروه ها هستند. یک دلیل مهم آناتومی بدنشان است.

زنانی که بیش ترین خطر ابتلا به عفونت ادراری را دارند، عبارتند از:

از نظر رابطه زناشویی فعال بودن:

رابطه جنسی می تواند منجر به رانده شدن باکتری ها به مجرای پیشاب شود.

استفاده از انواع خاصی از کنترل بارداری:

زنانی که از دیافراگم استفاده می کنند, خطر عفونت ادراری را افزایش می دهند.

یائسگی:

تغییر سطوح هورمون در زنان یائسه اغلب با عفونت ادراری مرتبط هستند.

بارداری:

تغییرات هورمونی در دوران بارداری ممکن است خطر عفونت مثانه را افزایش دهد.

افزایش خطر عفونت و التهاب مثانه در بارداری

سایر عوامل خطر در مردان و زنان شامل این موارد هستند:

تداخل با جریان ادرار:

این می تواند در شرایطی مانند سنگ در مثانه یا در مردان با پروستات بزرگ, رخ دهد.

تغییر در سیستم ایمنی:

این می تواند با شرایط خاصی مانند دیابت, عفونت hiv و درمان سرطان روی دهد. سیستم ایمنی افسرده, خطر عفونت باکتریایی و در برخی موارد عفونت های مثانه را افزایش می دهد.

استفاده طولانی مدت از کاتتر مثانه:

این لوله ها ممکن است در افراد مبتلا به بیماری های مزمن و یا در بزرگسالان مورد نیاز باشد. استفاده طولانی مدت باعث افزایش آسیب پذیری در برابر عفونت های باکتریایی و همچنین آسیب بافت مثانه می شود.

دلایل ایجاد التهاب مثانه در مردان و زنان

مشکلات التهاب مثانه:

وقتی درمان فوری و صحیح صورت گیرد, عفونت مثانه به ندرت پیش می آید. اما بدون درمان, می تواند این عارضه جدی تر شود.

عوارضش می تواند شامل موارد زیر باشد:

خون در ادرار:

در التهاب مثانه ممکن است در ادرار شما خون وجود داشته باشد که تنها با میکروسکوپ مشاهده می شود (هماچوری میکروسکوپی) و معمولاً با درمان حل می شود.

عفونت کلیه:

عفونت مثانه غیر عمل آوری شده می تواند منجر به عفونت کلیه نیز شود. کودکان و بزرگسالان جوان در معرض خطر آسیب کلیوی ناشی از عفونت های مثانه هستند, زیرا علائم آن ها اغلب نادیده یا اشتباه گرفته می شوند.

عفونت کلیه ها از عوارض التهاب مثانه

پیش گیری از التهاب مثانه:

آب کرنبری و یا قرص های حاوی پروانتوسیانیدین برای کاهش خطر عفونت های مکرر مثانه برای برخی از زنان توصیه می شود. با این حال این قضیه 100% به اثبات نرسیده است.

پزشکان برخی اوقات موارد زیر را برای پیش گیری عفونت های مکرر مثانه توصیه می کنند:

ادرار مکرر:

هر زمان که ادرار داشتید, از دستشویی استفاده نکنید.

بعد از دفع مدفوع از جلو به عقب خود را تمیز کنید.

این امر مانع گسترش باکتری ها از ناحیه مقعد به واژن و مجرای پیشاب می شود.

نکات بهداشتی برای جلوگیری از التهاب مثانه

برای جلوگیری از عفونت و التهاب مثانه این کارها را انجام دهید

به آرامی پوست اطراف واژن و مقعدتان را بشوئید.

این کار را روزانه انجام دهید اما از صابون های سخت و یا شستشوی خیلی شدید استفاده نکنید.

زود مثانه خود را خالی کنید.

نوشیدن یک لیوان آب برای کمک به بیرون راندن باکتری ها لازم است.

از دئودورانت ها یا محصولات زنانه در ناحیه تناسلی استفاده نکنید.

این محصولات می تواند مثانه و رحم را تحریک کند.

مقدار زیادی مایعات به ویژه آب بنوشید:

نوشیدن زیاد مایعات به ویژه در صورتی که شیمی درمانی و یا پرتودرمانی انجام می دهید، خیلی مهم است.

جلوگیری از التهاب مثانه با نوشیدن آب و مایعات

تشخیص التهاب مثانه:

اگر علائم التهاب مثانه را دارید, هر چه زودتر با پزشک خود صحبت کنید. پزشکتان علاوه بر بحث در مورد علائم و نشانه ها و سوابق پزشکی شما, می تواند تست های خاصی را تجویز کند، مانند:

آنالیز ادرار:

برای تعیین اینکه آیا باکتری, خون و یا عفونت در ادرار شما وجود دارد یا خیر, نمونه ادرار تجویز می شود.

سیستوسکوپی:

در طول این تست, پزشک یک لوله باریک نورانی، همراه با دوربین را در مثانه قرار می دهد تا مجاری ادراری شما را برای علائم بیماری مشاهده کند.

تصویربرداری:

آزمایش تصویر برداری معمولاً مورد نیاز نیست, اما در برخی موارد - به خصوص وقتی که هیچ مدرکی دال بر عفونت وجود ندارد - می تواند مفید باشد. چنانچه در بخش سلامت نمناک می خوانید برای مثال, اشعه x یا سونوگرافی ممکن است به پزشک شما کمک کند.

آزمایش ادرار برای تشخیص التهاب مثانه

درمان سیستیت باکتریایی یا التهاب مثانه:

آنتی بیوتیک اولین خط درمانی برای التهاب مثانه است که توسط باکتری ها ایجاد می شود. اینکه از کدام داروها و چقدر باید استفاده کنید، به سلامت کلی شما و باکتری های یافت شده در ادرارتان بستگی دارد.

اولین عفونت:

علائم اغلب در طول روز به طور قابل توجهی بهبود می یابند. با این حال, بسته به شدت عفونت, برای سه روز تا یک هفته نیاز دارید.

تکرار عفونت:

اگر عفونت ادراری مکرر دارید, پزشک ممکن است درمان آنتی بیوتیکی طولانی تر را توصیه کرده یا شما را به پزشک دیگری ارجاع دهد. برای برخی زنان, مصرف یک آنتی بیوتیک بعد از آمیزش جنسی می تواند مفید باشد.

عفونت بیمارستانی:

عفونت های مثانه در بیمارستان می تواند چالشی برای درمان باشد، زیرا باکتری های یافت شده در بیمارستان ها اغلب نسبت به انواع متداول آنتی بیوتیک ها برای درمان عفونت های مثانه در جامعه مقاوم هستند.

درمان دارویی التهاب یا سیستیت مثانه با آنتی بیوتیک ها

درمان التهاب مثانه یا سیستیت میان بافتی:

در التهاب میان بافتی مثانه, علت التهاب نامشخص است, بنابراین هیچ درمانی وجود ندارد که بهتر عمل کند. روش های درمانی برای تسکین علائم و نشانه های التهاب مجاری بینابینی، عبارتند از:

• داروهایی که بصورت خوراکی یا مستقیم وارد مثانه می شوند.
• روش هایی که مثانه شما را دستکاری می کنند, مانند کشیدن مثانه با آب یا گاز یا جراحی.
• تحریک عصب که از پالس های الکتریکی خفیف برای تسکین درد لگن استفاده می شود, در برخی موارد, فرکانس ادرار را کاهش می دهد.

برای درمان التهاب مثانه چه باید کرد؟

درمان انواع دیگر التهاب مثانه و سیستیت غیرعفونی:

اگر نسبت به مواد شیمیایی ویژه ای که در محصولاتی چون محصولات حمامی و یا اسپرم کش ها وجود دارد حساس هستید، از این محصول تا جای ممکن اجتناب کنید تا به کاهش علائم و جلوگیری از حوادث بیشتر کمک کنید.

سبک زندگی و درمان های خانگی التهاب مثانه:

سیستیت می تواند دردآور باشد، اما می توانید برای رفع ناراحتی خود قدم هایی بردارید:

• از یک تشک گرم کن استفاده کنید. یک تشک گرمایی که در قسمت تحتانی شکم شما قرار داده شود، باعث تسکین و به حداقل رساندن احساس فشار و یا درد مثانه می شود.
• به اندازه کافی مرطوب و هیدراته بمانید.
• مقدار زیادی مایعات بنوشید، تا خود را مرطوب نگه دارید.
• از نوشیدن قهوه، الکل، نوشیدنی های کافئینی و مرکبات و همچنین غذاهای تند اجتناب کنید.