سکته مغزی یک نوع بیماری می باشد که موجب آسیب دیدگی و بروز اختلال در توانایی کلامی و حرکتی خواهد شد. این نوع آسیب دیدگی بیمار امکان دارد هرگز نتواند دوباره مهارت را به دست آورد. که طی چند روز یا چند هفته و یا حتی چندین ماه پس از سکته بیمار در زمان بهبودی تا حدودی رو به پیشرفت برود. در این هنگام برنامه مراقبت های بعد از سکته مغزی باید طراحی شود و با گذراندن زمان و پیشرفت بیماری تغییر پیدا کند.
مراقبت های بعد از سکته مغزی در منزل
اگر یکی از اطرافیان شما دچار سکته مغزی شده است باید تحت مراقبت و نگهداری قرار بگیرد که یکسری اقداماتی در این جهت لازم است. بسته به هر فردی در خصوص توانبخشی و بهبودی متفاوت است که برای یادگیری و نحوه مراقبت های بعد از سکته مغزی بیمار در خانه باید خود را به جای بیمار بگذارید. که این شرایط افراد احساس مختلفی را تجربه می کند که بهترین راه کار درک عواطف و احساس بیمار می باشد.
حس سکته مغزی چگونه است؟
این اتفاق زمانی می افتد که خون رسانی به مغز به خاطر پاره یا بسته شدن شریان مغزی مختل شود که سلول های مغزی وقتی از خون غنی از اکسیژن محروم شوند شروع به مردن می کنند که همین موجب سکته مغزی خواهد شد. وقتی سکته مغزی رخ می دهد اشخاص قادر به احساس اختلال در جریان خون نخواهند داشت که احساس مختلف دیگری را تجربه خواهند کرد. مثل مشکل در درک مطلب، مشکل در بینایی، لکنت زبان، سرگیجه، فلجی یک طرفه و ضعف، گیجی، سردرد شدید و ناگهانی، افتادگی صورت به یک طرف که افراد امکان دارد یک یا بسیاری از علائم را کمتر یا بیشتر تجربه کنند.
سکته مغزی خفیف چه حسی دارد؟
در برخی مواقع سکته پس از چند دقیقه یا چند ساعت رفع می شود که این علائم حمله ایسکمی گذرا می باشد که به آن مینی سکته مغزی هم می گویند که در اثر لخته شدن خون به صورت موقت در شریان خون ایجاد می شود. حالا سکته مغزی خفیف نشانه هایش همانند سکته مغزی می باشد که می تواند همان احساس را داشته باشد. با این حال علائم خود به خود از بین نرفته و به عنوان مثال با درد همراه می باشد که امکان دارد درد بلافاصله برطرف گردد. با این حال که سکته مغزی خطری ایجاد نمی کند ولی باید جدی گرفته شود که حدود به یک سوم از بیماران که پس از سکته خفیف موفق به درمان نشده ولی بعد از یکسال دچار سکته مغزی خواهند شد.
زمان تماس با آمبولانس چه وقتی است؟
هنگامی که سکته مغزی رخ می دهد باید هر چه سریع تر عمل کنید. همیشه کلمه FAST را به خاطر داشته باشید این کلمه مخفف علائم سکته مغزی می باشد.
- Facial drooping : افتادگی صورت
- Arm weakness : ضعف بازو
- Slurred speech: لکنت زبان
- Time to call for emergency hel: زمان تماس با اورژانس
هر وقتی که ۳ علائم را مشاهده کردید یا یکی از نشانه ها را دیدید بلافاصله با پزشک تماس بگیرید. سکته معمولی دردی ایجاد نمی کند ولی در نتیجه کسی که ممکن است دچار حمله شود درخواست کمک نکند. یکی از دلایل های اصلی مرگ و میر به خاطر علایم سکته مغزی می باشد که به دلیل ناتوانی طولانی مدت رخ می دهد. درمان هر چه سریع تر می تواند به حداقل رساندن معلولیت و نجات جان شخص بسیار کمک کند.
توصیه ها و مراقبتهای پس از سکته مغزی
- از جمله مراقبت های بعد از سکته مغزی این است که بیمار را به ورزش توانبخشی تشویق کنید به صورتی که بسیاری از بیماران سکته مغزی بعد از اختلال حرکتی تلاش می کنند که این افراد هنگام مراجعه به خانه به توجه بیشتری نیاز دارند. شما با تشویق فرد به ورزش توانبخشی در خانه به سیم کشی مجدد مغز کمک می کند حرکت منظم تنها راه درمان سکته مغزی است.
- طوری نباشید که زیاد کمک کنید ولی مفید باشید اگر می بینید عزیز شما برای انجام کاری بسیار تلاش می کند تنها در صورتی که درخواست کرد به او کمک نمایید. انجام کار های روزمره و ساده به فرد کمک کرده تا زودتر بهبود یابد پس سعی نکنید که با تلاش بیش از حد جلوی پیشرفت او را بگیرید.
- با کمک و راهنمایی گرفتن از مددکاران اجتماعی که در آن جا تیم بهبود زیادی در هر بخشی دارند با آن ها تماس بگیرید. و سوالات خود را مطرح کنید که با دادن اطلاعات مهم در خصوص پوشش دهی بیمه و ترخیص حرف هایی را در اختیارتان قرار دهند.
- با جدی گرفتن ایمنی در هنگام بلند شدن بیمار اگر دچار دشواری است احتمال به زمین خوردن هم وجود دارد. در هنگام سقوط به دنبال مراقبت های پزشکی باشید و در مورد تغییرات و ایمن سازی خانه تجدید نظر کنید. با قرار دادن تشک های ضد لغزش و هنگام خارج شدن از خان اطمینان کنید که وسایل خانه در حالت ایمن قرار داشته و بیمار از ایمنی کافی برخوردار است.
- برای این که در خانه تغییراتی ایجاد کنید و با شرایط با کار درمانگر صحبت کنید چون بیمار سکته ای به دلیل مشکل حرکتی در معرض خطر می افتند. ایمن سازی تخت خواب و نصب میله روی دیوارها برای کمک به حرکت و همچنین مرتب بودن خانه و جمع کردن وسایل غیر ضروری می تواند به کمتر شدن نابسامانی و در عین حال به بهبود کمک کند.
- از دیگر مراقبت های بعد از سکته مغزی می توان در جهت خوردن مکمل های اضافی دیگر باشد که سبب سکته دیگری شود. اگرچه خوردن مکمل های سکته امکان دارد اغوا کننده باشد ولی همیشه قبل از خرید و استفاده با پزشک مشورت نمایید. بعضی از مکمل ها سکته را بیشتر کرده و این روی بطری نوشته نشده است پس قبل از استفاده از داروها حتما مشورت بگیرید.
- با ثبت سابقه عوارض جانبی داروهایی که برای بیماران سکته مغزی تجویز می شود اشکال مختلفی از گروه دارویی را در بر می گیرد که به عنوان رقیق کننده خون و کنترل کلسترول و غیره می باشد. متاسفانه داروهایی که عوارض جانبی دارند به خاطری که بیمار به آن ها حساسیت نشان می دهد امری عادی است. پس تمام علائم فرد را تحت نظر قرار بدهید تا در صورت بروز هر گونه مشکل سریعا به پزشک گزارش دهید.
- مراقبت های بعد از سکته مغزی باید پس از این که وضعیت بیمار سکته مغزی رو به بهبودی رفت از عوارض جانبی جدید سکته مغزی ماه ها پس از ترخیص خودش را نشان دهد. اگر در مورد فرد مورد نظر چیزی غیر از این را تجربه و مشاهده کردید در اسرع وقت با پزشک یا متخصص اعصاب مشورت بگیرید.
- هنگامی که شرایط سخت و دشوار می باشد با استراحت کردن در فضای آرام خانه به همراه توانبخشی روزانه به بهبود حال فرد بسیار کمک می کند. با این تفاسیر که بهبودی حال بیمار به صورت خطی نبوده گاهی بیمار ۲ قدم رو به جلو برداشته و یک قدم رو به عقب برمی گردد. با توجه به داشتن شرایط طبیعی به شرطی که الگوی بهبودی رو به جلو باشد. که در تغییرات عصبی پس از چند ماه تثبیت می شود ولی بهبود عملکرد امکان پذیر می باشد نگران نباشید. با پشتکاری قوی پستی بلندی ها را پشت سر بگذارید.
دیگر مراقبتهای پس از ابتلا به سکته مغزی
- اسناد و سوابق پزشکی بیمار را که داروهای جدیدی در آن یادداشت شده همراه با تغییرات رفتاری و عوارض در پرونده ای منظم نگهداری نمایید و این اسناد را همراه خود داشته باشید.
- برای انجام مراقبت های بهتر، از حالات مختلف روحی و تغییرات عاطفی بسیاری که رخ می دهد بعد از سکته مغزی پشتیبانی و آگاه باشید و حالات روحی بیمار را درک نمایید.
- حواستان به خودتان باشد که در هنگام نگهداری بیمار سکته ای خودتان را فراموش نکنید که بیمار و فرتوت شوید.
- با مراجعه به مطب پزشک و گروه های پشتیبانی به سایر بیماران کمک می کنند و با برقراری ارتباط و گفتگو درباره مسائل کمک زیادی کرده تا از وضعیت بهبود حال روحی آن در موقعیت های جدید باخبر شوید.
- با در نظر گرفتن ریسک های سکته مغزی و برخی رفتار ها مثل کلسترول خون، میزان استرس، فشارخون باید کنترل شود و با چکاپ کامل زیر نظر پزشک متخصص قرار بگیرد.
- به خاطر داشته باشید که بهبودی همیشه امکان پذیر است و مهم نیست چند سال از سکته مغزی بگذرد.